Morningstar’s Director of Personal Finance Christine Benz geeft enkele vuistregels om uw financiële doelen te bereiken.
Uitgeven, sparen en beleggen
Veel beleggers beginnen meteen met het selecteren van effecten zonder eerst een stap terug te zetten en zich de vraag te stellen: “Hoeveel geld heb ik nodig voor mijn dagelijks levensonderhoud, wat spaar ik voor onvoorziene uitgaven en met welk bedrag kan ik gaan beleggen?”
Beleggen doet u met geld dat u voorlopig kunt missen. Naast geld voor het dagelijks levensonderhoud moet ook een bedrag opzij worden gezet als noodvoorziening. Bijvoorbeeld voor een nieuwe auto of als u zonder werk komt te zitten. De noodvoorziening kan op een spaarrekening worden gezet, maar met de huidige lage spaarrentes bent u een dief van uw eigen portemonnee. Beleggen kan een alternatief zijn om net wat meer rendement te boeken, maar het spreekt voor zich dat dit een zeer defensieve belegging moet zijn. Het gaat immers om uw voorziening in barre tijden.
Het kwantificeren van wat tenminste gespaard moet worden is dus voor alle beleggers een belangrijke eerste stap. Morningstars Asset Allocator Tool helpt om de grove lijnen daarvan vast te stellen. Het helpt om na te gaan of u zich op de goede weg bevindt om uw spaardoel te bereiken. Dit is zo'n belangrijk onderdeel van het beleggingsproces dat het echt nodig is om verschillende meningen over dit belangrijke onderwerp te raadplegen. Een financieel adviseur kan hier bijzonder goed van pas komen. Als u niet genoeg spaart, dan kan die adviseur precies vertellen hoeveel u moet sparen voor uw uiteindelijke financiële doel.
Activaspreiding
De hamvraag voor een belegger is hoe snel hij zijn geld weer nodig heeft. Hoe langer uw beleggershorizon, hoe beter u de volatiliteit kunt accepteren die gepaard gaat met aandelen. Hoe korter de beleggingshorizon, hoe groter de behoefte om dat geld in veilige, stabiele beleggingen te bewaren.
Een goed beginpunt is om het aantal jaren te bepalen tot wanneer u dat geld nodig heeft. Een vuistregel is uw leeftijd af te trekken van 100 en dat is ongeveer het deel van uw portefeuille dat u in aandelen wilt houden. Ook hier kan een financieel adviseur bij helpen. Ook zijn er op internet tal van tools die helpen om uw activaspreiding te bepalen.
Ik wil er ook graag op wijzen dat uw activaspreiding bepaald wordt door een reeks uiterst persoonlijke omstandigheden. Iemand die weet dat hij na zijn pensioen een veilige, stabiele inkomstenstroom heeft - bijvoorbeeld huurinkomsten, of door in deeltijd te blijven werken - zou zich kunnen veroorloven om een relatief groter deel in - volatielere - aandelen te beleggen. Omdat hij minder kortetermijneisen aan die portefeuille stelt. Zo iemand heeft geen portefeuille nodig die volledig belegd is in contanten en obligaties.
U wilt een zeker evenwicht in uw totale financiële plaatje. Voor iemand met meer variabele inkomsten die bijvoorbeeld afhankelijk is van bonussen of provisie is het beter om een groter deel van de portefeuille te beleggen in veilige, inkomstengenererende effecten, als tegengewicht voor het risico dat hun eigen inkomstenstroom kan variëren.
Portefeuillescan
Het loont om de portefeuille periodiek te controleren. Morningstar heeft met de Portefeuille X-Ray een tool die helpt om de samenstelling van uw totale portefeuille te analyseren. Wat de X-Ray uniek maakt, is dat het pakweg een fonds in large caps niet gewoon indeelt in het segment van de largecapaandelen. Het controleert ook echt de participaties en stelt dan vast dat een fonds bijvoorbeeld ook nog wat cash en obligaties aanhoudt. Het kent die fondsen en andere participaties een evenredige spreiding toe. X-Ray gaat dus na waaruit de portefeuille daadwerkelijk is samengesteld. Dergelijke tools zijn nuttig om te controleren of u zich nog op de goede weg bevindt, rekening houdend met de vooropgestelde globale activaspreiding.
Herbalanceren
Wat betreft het aanpassen van de portefeuillesamenstelling geldt naar mijn idee: hoe minder hoe beter. Een jaarlijkse of wellicht halfjaarlijkse check-up van uw portefeuille is een goed idee. Veranderingen aanbrengen om de mix van aandelen, obligaties en contanten weer precies in overeenstemming te brengen met uw doelstellingen, doet u alleen bij afwijkingen van 5 of 10 procentpunten ten opzichte van die doelstellingen. Vijf procentpunten voor iemand die zijn zaken altijd onder controle wil hebben, tien voor een iets meer gezapige belegger.
Het voordeel van een iets passievere benadering is dat u in de loop der jaren aanzienlijk bespaart op transactiekosten en dat u minder impulsief reageert. De markt is erg volatiel geweest. Soms nemen mensen daardoor impulsieve en niet noodzakelijk goede beslissingen.
Groeipotentieel
Het traditionele advies voor mensen die met pensioen zijn was een portefeuille die strikt bestaat uit veilige producten die inkomsten opleveren. Dat advies klopt niet meer, omdat mensen tegenwoordig na hun pensioen nog zo lang leven. U heeft die groeicomponent in uw portefeuille in de loop der jaren absoluut nodig, al is het maar als bescherming tegen de inflatie. Een zekere mate van groeipotentieel is nodig, vooral in deze omgeving van lage opbrengsten op obligaties. Het is erg moeilijk om alleen op inkomsten uit obligaties te leven. Het groeipotentieel dat aandelen op lange termijn bieden is absoluut noodzakelijk.
Kosten
Let op verschillende niveaus op de kosten. Transactiekosten kunnen een grote hap uit het rendement nemen, dus die worden het beste zo veel mogelijk beperkt. Beperk daarom uw handelsactiviteit als u transactiekosten betaalt. Let ook op de kosten die beleggingsfondsen aan beleggers in rekening brengen zoals een managementfee. En let op de fiscale kosten: profiteer van de fiscaal voordelige producten die eventueel beschikbaar zijn.
Een goede adviseur verdient zichzelf vele malen terug, bijvoorbeeld door beleggers te helpen zich aan rationele beslissingen te houden. Sommige beleggers hebben de neiging om op het slechtst mogelijke moment van hun beleggingsplan af te wijken. Als een adviseur hen op zulke momenten in toom kan houden, dan kan dat van onschatbare waarde zijn. Ik vind het dan ook geen goed idee om al te zuinig te zijn als achteraf blijkt dat u echt baat zou hebben gehad bij professioneel advies.
Meer over portefeuillebeheer
Een check-up van uw beleggingsportefeuille in 5 stappen
Pak problemen in uw beleggingsportefeuille aan en zorg dat uw beleggingen goed zijn voorbereid op 2014.
De waterdichte portefeuille: waarom u een beleggingsfilosofie moet hebben
Als u overtuigd bent van uw beleggingsstrategie, kunt u gedisciplineerder handelen.
Inkomsten versus totaalrendement: waarom zou u kiezen?
Staar u niet blind op etiketten, de beste benadering combineert beide strategieën.
Volg Morningstar's cursus portefeuillebeheer.