‘Beleggers denken dat ze rationeel handelen, maar uiteindelijk zijn het net lemmingen die de meute volgen en zich mee van de klif storten. Dat geldt ook voor fondsmanagers. Maar fondsbeheer is juist andere beslissingen nemen.’ Torkell Eide, één van de beheerders van Skagen Global, heeft een duidelijke visie op het beheer van beleggingsfondsen. Het is niet verbazingwekkend dat hij een warm pleitbezorger van active share is. Eide realiseert zich dat zijn credo moeilijk gehoor vindt, want volgens hem presteert per jaar “slechts” 42,8 procent van alle actief beheerde aandelenfondsen beter dan de benchmark.
Met zijn fonds Skagen Global bewijst Eide zijn gelijk. Dit fonds met een Analyst Rating ‘Silver’ en een Morningstar Rating van vier sterren heeft een active share van meer dan 90 procent en de strategie heeft zich op lange termijn bewezen (zie grafiek onderaan dit artikel).Skagen Global belegt in onopgemerkte, niet-populaire en weinig geanalyseerde aandelen en noemt dit de strategie van de ‘3 u’s’: undervalued, unpopular, en underanalysed. Het gaat om ondernemingen een met beproefd businessmodel en een gezonde kasstroom. Een beleggingshorizon van 3 tot 5 jaar is de norm om de strategie kans van slagen te geven. De portefeuille kent dan ook een laag verloop.
‘Durf met beleggingen af te wijken van de meerderheid’ is het credo van Torkell Eide en zijn collega-beheerders. Dat anders zijn vertaalt zich in zo ver mogelijk wegblijven van de waan de dag op de financiële markten. ‘In Stavanger zitten we ver van de financiële centra, mijden we de beleggersgemeenschap en de telefoon is bij wijze van spreken niet aangesloten’, cultiveert Eide het imago van het kleine, gespecialiseerde Noorse fondshuis.
Wat is een typisch voorbeeld in de portefeuille van het Skagen-motto ‘unpopular, unknown, underanalysed’?
Eide: “Surgutneftegas. Daarvoor moet je wel naar de onderste regionen van de portefeuille met een weging van 0,50 procent. Ik ben door veel Russische aandelen gegaan en stuitte op deze onderneming die één van de grote olie- en gasproducenten in Rusland is met een marktkapitalisatie van circa USD 38 miljard. <lachend> Surgutneftegas wordt geleid door een oud-communist en vriend van president Poetin, dat heb je in Rusland nodig om succesvol te zijn.
Deze olie- en gasproducent zou USD 28 miljard aan kasgeld op zijn balans hebben, maar de vraag is of dat werkelijk zo is. Ook zou het 40 procent van zijn eigen aandelen bezitten, maar niemand gelooft dat. En de olie- en gasreserves zijn voor het laatst in 2002 gepubliceerd. De boekhouding is volgen Russische standaarden, maar het Kremlin heeft Surgutneftegas gedwongen over te stappen op IFRS om met meer betrouwbare cijfers te komen. Dat is voor ons een mogelijke trigger waaruit waarde tevoorschijn komt.”
Het lijkt meer op de ‘u’ van ‘uncertain’.
Eide: “Surgutneftegas is omgeven met onzekerheden, maar met een koers-winstverhouding van 4 tot 4,5 is het een goedkoop aandeel en het dividend is aantrekkelijk. Dat maakt het neerwaartse risico toch beperkt als straks blijkt dat de cash er niet is en dat de eigen aandelen er ook niet zijn, of in mindere mate. Ik wil er mee aangeven dat veel fondsmanagers niet in een dergelijk aandeel stappen omdat ze aan hun reputatie denken en bang zijn voor een zeperd. Maar ik zie het als een intelligent risico dat ik neem. In april zal ik het weten als de IFRS-boekhouding er is.”
De portefeuille van Skagen Global bevat met onder meer Samsung, Citigroup, Oracle, Microsoft en Roche nogal wat grote namen die door veel analisten worden gevolgd. Hoe past dat in de strategie van “underanalysed”?
Eide: “Bij de bekende ondernemingen in de portefeuille gaat het er meer om dat wij er vanuit een langetermijnvisie naar kijken. Hoe een onderneming waarde genereert op de lange termijn. Veel analisten zijn erg op de korte termijn gericht en kijken niet verder dan twee kwartalen.”
De grootste positie in de portefeuille is voor Samsung. Apple ontbreekt, waarom?
Eide: “Samsung is een meer gediversifieerde technologie-onderneming dan Apple. Het maakt smartphones, maar ook televisies en chips. Apple is een echte hardware producent die telkens met iets nieuws moet komen en dat is veel risicovoller. Dat blijkt nu wel met de tegenvallende introductie van de iPhone 5 en de miskleun met de eigen kaartenapp. Ik sluit Apple niet uit, maar niet nu.”
Heb je overwogen om het belang in Samsung te verkleinen toen de rechter oordeelde dat het een boete van USD 1 miljard aan Apple moest betalen vanwege plagiaat en de verkoop van Samsung-smartphones in de Verenigde Staten verbood?
Eide: “De rechtzaken tussen Apple en Samsung is een mooi voorbeeld van dat je altijd vanuit je eigen overtuiging moet handelen en je beleid zeker niet moet laten bepalen door de media. Zeker, de koers van Samsung ging onderuit en in de Noorse media verschenen artikelen dat we op één dag een half miljard dollar hadden verloren. Beleggers stelden vragen waarom het fonds zo zwaar in Samsung zat en niet in Apple.
Die USD 1 miljard kan Samsung wel aan en we hebben het vonnis bestudeerd met Amerikaanse juristen. Het verbod betrof een bepaalde type telefoon. Later vonniste een rechter in een andere zaak in het voordeel van Samsung. Uiteindelijk heeft het aandeel Samsung het sindsdien meer dan 40 procent beter gedaan dan het aandeel Apple.”
Twee Nederlandse ondernemingen in je portefeuille zijn Unilever en AkzoNobel, waarbij de laatste nog net de top tien grootste posities haalt. Wat is je overtuiging bij deze aandelen?
Eide: “AkzoNobel is aantrekkelijk voor op de lange termijn. Het heeft met verf een leidende positie in opkomende markten. De vorige CEO Hans Wijers heeft de onderneming vooral uitgebouwd en de nieuwe topman Ton Büchner gaat nu integreren, synergievoordelen halen en kosten besparen. Akzo is een prima Nederlandse onderneming met een sterke blootstelling aan opkomende markten. Dat geldt ook voor Unilever dat meer dan de helft van zijn omzet in deze markten haalt.”
Wat biedt de categorie
Beleggingsfonds | Analyst Rating | Morningstar Rating | Total Ret Annlzd 3 Yr (Mo-End) EUR | Base currency | ||||
Kempen Global High Dividend | Gold | ***** | 11.9 | EUR | ||||
DWS Top Dividende | Silver | **** | 9.6 | EUR | ||||
SKAGEN Global | Silver | **** | 10.6 | NOK | ||||
M&G Global Dividend | Silver | ***** | 12.9 | GBP | ||||
Franklin Mutual Global Discovery | Silver | **** | 8.2 | USD | ||||
Schroder ISF QEPGlobal Active Value | Bronze | *** | 7.6 | USD | ||||
DWS Global Value | Bronze | *** | 5.5 | EUR | ||||
(Bron: Morningstar per 16/1/2013) |
Skagen Global zit in de Morningstar-categorie 'aandelen wereldwijd large cap waarde'. In onderstaande tabel staan alle fondsen in deze categorie met de hoogste Analyst Rating. De fondsen hebben niet allemaal dezelfde stijl Skagen Global, de typische dividendfondsen zoals Kempen Global High Dividend en DWS Top Dividende vormen een subcategorie.
Skagen Global verslaat de index en de categorie