Met een stand van rond de 390 punten bevindt de Amsterdam Exchange Index (AEX) zich momenteel op het hoogste niveau sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008. Voor het lopende jaar 2013 tot en met september komt dit neer op een rendement voor de index van Nederlandse large-cap aandelen van 12,28 procent. Dat roept de vraag op of de Amsterdamse Midkap Index voor middelgrote aandelen (AMX) meegaat in de jubelstemming voor de AEX? Dat blijkt niet het geval. De AMX noteert dit jaar tot en met september een rendement van 7,2 procent en blijft daarmee achter bij de AEX. De small-cap index is met zijn winst en een stand van 605 punten nog niet op het hoogste punt sinds 2008. Dat niveau werd in 2011 bereikt met 650 punten.
Voor beleggingsfondsen in Nederlandse aandelen hanteert Morningstar de categorie ‘aandelen Nederland’. Hierin bevinden zich alle aandelenfondsen die zich op Nederlandse large-, mid- en small-caps richten. Onder de fondsen die zich op Nederlandse large-cap aandelen (AEX) richten zitten veel middelmatige fondsen met overwegend de rating ‘Neutral’ (zoals BNP Paribas AEX Index, ING Dutch Fund en SNS Nederlands Aandelenfonds) en zelfs met hier en daar een waardering ‘Negative’ (BNP Paribas Netherlands Classic). Zie ook de tabel onderaan dit artikel.
Over sommige mid- en small-cap fondsen is Morningstar gemiddeld genomen wat positiever. Zo ook op het Kempen Orange Fund. Onlangs spraken de Morningstar-analisten weer met hoofdbeheerder Joop Witteveen. De competente en goede uitvoering van het beleggingsproces maakt dat dit fonds een goede keuze blijft. Het fonds behoudt de ‘Silver’ rating. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat Morningstar beleggingsfondsen die zich voornamelijk op Nederlandse aandelen focussen uitsluitend geschikt acht als aanvulling in een beleggingsportefeuille.
Opinie
Kempen Orange Fund
Kempen Orange Fund blijft een goede keus voor Nederlandse smallcapbeleggers. We hebben veel vertrouwen in het beheerteam. De twee meest senior beheerders Joop Witteveen en Jan Willem Berghuis kennen het Nederlandse small- en mid-capuniversum door en door en hebben veel aandeelspecifieke kennis. Het team zoekt in het Nederlandse en voor een deel ook Belgische small- en mid-capuniversum naar aandelen die succesvol zijn. Hierbij proberen ze net iets verder te kijken dan de gemiddelde analist.
Kwaliteit van management is dan ook een belangrijke factor in het beleggingsproces, waarin verder naar de strategische en financiële positie wordt gekeken. De relatief geconcentreerde portefeuille bevat vooral stabiele groeispelers die niet alleen lokaal maar vooral ook internationaal actief zijn.
De beheerders hebben duidelijk waarde weten toe te voegen: over de lange termijn presteert het fonds beter dan verschillende small- en mid-capindices. Sinds Witteveen’s betrokkenheid in maart 2005 heeft het fonds een gemiddeld jaarrendement van 9,25 procent behaald, tegen 5,33 procent voor de MSCI Netherlands Small Cap index (30 september 2013).
Gezien de focus op kleine Nederlandse ondernemingen zien we dit fonds niet als een kernpositie binnen een beleggersportefeuille, maar het competente en goede uitvoering van het proces maakt dat we dit een goede keuze als aanvullende speler vinden. Dit fonds behoudt onze Silver rating.
Beheer
Kempen Orange Fund wordt beheerd door het ervaren Nederlandse small- en mid-cap team van Kempen. Joop Witteveen leidt het team. Hij heeft 26 jaar ervaring, onder andere als analist, portefeuillebeheerder en directeur sales. Sinds 2005 is hij bij de strategie betrokken. Hij wordt bijgestaan door drie andere beheerders. Jan Willem Berghuis heeft veertien jaar aan relevante ervaring opgebouwd binnen Kempen. Zijn inbreng in het fonds is door de jaren heen groter geworden en hij heeft inmiddels een duidelijke senior rol.
De twee overige beheerders zijn nog minder ervaren, maar lijken goed binnen de filosofie te passen. Hoewel Witteveen de leiding heeft, is het een collectief uitgevoerd proces. Een positie vergroten, verkleinen, toevoegen of verwijderen gebeurt alleen na overleg met alle beheerders. Hoewel Kempen dit niet van haar beheerders verwacht, hebben de beheerders wel persoonlijk in tenminste één van de onder hun beheer liggende fondsen belegd. Dat weerspiegelt hun toewijding aan de strategie en brengt hun belangen op een lijn met die van beleggers.
Fondshuis
Kempen & Co is een Nederlandse zakenbank met activiteiten in vermogensbeheer, brokerage en corporate finance. Kempen is onderdeel van Van Lanschot Bankiers, een beursgenoteerde bank voor vermogende particulieren en ondernemers. De vermogensbeheeractiviteiten worden door Kempen Capital Management uitgevoerd.
Dit middelgrote fondshuis is gespecialiseerd in beleggingen in small-caps, onroerend goed, obligaties en hoogdividendstrategieën. Waar veel grote fondshuizen met zo veel mogelijk fondsen op elke niche proberen in te spelen, focust Kempen meer op haar sterke punten. Door te specialiseren in een beperkte hoeveelheid aan strategieën, vinden we dat Kempen in staat is om interessante fondsen aan te bieden binnen deze strategieën.
Het merendeel van de fondsen wordt vanuit Amsterdam beheerd, maar de Europese small- en mid-cap strategieën zijn gevestigd in Edinburgh. De prestaties van de meeste fondsen zijn bovengemiddeld. Vanwege de genoemde focus vinden wij Kempen één van de betere fondshuizen van Nederland.
Beleggingsproces
Dit fonds probeert waarde toe te voegen door regelmatig discussies met het management van middelgrote en kleine ondernemingen te voeren en ontwikkelingen voor de middellange termijn in te schatten. Het universum van Kempen Orange Fund bestaat uit Nederlandse bedrijven, en sinds kort ook een aantal Belgische ondernemingen, met een marktwaarde van minder dan EUR 3 miljard. Dat komt neer op ongeveer 140 ondernemingen.
De aandelenselectie begint met een eerste filtering waarbij naar transparantie van het management en adequate liquiditeit wordt gekeken. De overgebleven aandelen krijgen vervolgens een bedrijfsscore en een score voor het koerspotentieel. De bedrijfsscore hangt grotendeels af van de kwaliteit van het management en in mindere mate van de strategische en financiële positie van de onderneming.
De score voor koerspotentieel wordt bepaald aan de hand van een zogenaamd discounted cash flow model. Hierbij wordt met name gelet op de vooruitzichten van het aandeel op de middellange termijn. Volgens het beheerteam is het namelijk moeilijk om voorspellingen voor de langere termijn te maken, zelfs voor de bedrijven zelf. Veel analisten concentreren zich daarom alleen op de korte termijn. Uiteindelijk blijven er ongeveer 20-25 aandelen over voor de samenstelling van de portefeuille.
Rendement
De prestaties van Kempen Orange Fund zijn uitstekend en het fonds heeft een sterk track record in de Morningstar-categorie 'aandelen Nederland'. Sinds Witteveen’s aanstelling in maart 2005 heeft het team een gemiddeld jaarrendement behaald van 9,25 procent per eind september 2013. Fondsen in dezelfde categorie bleven ver achter met een rendement van gemiddeld 3,14 procent per jaar.
Deze vergelijking gaat echter grotendeels mank, omdat de categorie door large-capfondsen wordt gedomineerd. Vergeleken met een relevante index als MSCI Netherlands Small Cap (gemiddeld 5,33 procent per jaar over dezelfde periode bij een vergelijkbaar risico) blijven de prestaties nog steeds bovengemiddeld.
In 2008 verloor het fonds veel aan waarde, maar hield het zich beter staande dan vergelijkbare fondsen. In de herstelmarkt van 2009 was het rendement wederom bovengemiddeld. Ook 2010 was sterk, terwijl 2011 gemiddeld was. Een positieve uitschieter in 2011 was Docdata, dat de logistiek verzorgde van veel populaire internetwinkels als Zalando. Toen in 2012 bekend werd dat deze samenwerking werd afgebouwd, was Docdata echter een van de verliezers in de portefeuille. Niettemin was 2012 een positief jaar voor het fonds, met goede resultaten voor onder meer PostNL, Nedap en Arcadis. Sinds begin dit jaar dragen namen als Arcadis, Koninklijke BAM Groep, Unit4, PostNL en TenCate bij aan het tot dusverre bovengemiddelde rendement.
Kosten
De kosten zijn fractioneel lager dan andere (Europese) smallcapfondsen; de TER over 2012 was 1,73 procent. Er is geen sprake van een performance fee.
Rol in de portefeuille
Kempen Orange Fund weet de goede rendementen te combineren met een voor een small-capfonds gemiddeld risiconiveau (gemeten in standaarddeviatie van het rendement en neerwaarts risico). Deels komt dit door de focus van het fonds op stabiele spelers. Beleggers moeten zich wel bewust zijn dat small- en mid-caps doorgaans volatieler zijn dan large-caps.
Lees ook het fondsrapport van Kempen Orange Fund >
Bekijk ook andere beleggingsfondsen in de Morningstar-categorie 'aandelen Nederland' met een Morningstar Analyst rating (klik op tabel voor vergroting).
Vorige beleggingsfondsen van de week
Comgest Growth Emerging Markets
ING Dynamic Mix Fund
Pictet-Water
Davis Value Fund
PIMCO GIS Total Return Bond Fund
Franklin Mutual European
Henderson Horizon - Japanese Equity Fund
DWS Global AgriBusiness
Legg Mason Royce US Small Cap Opportunities
Robeco High Yield Bonds
Carmignac Patrimoine
Robeco New World Financials
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds
Kempen Euro Credit
Templeton Global Bond
SNS Euro Mixfonds
ASN Milieu & Waterfonds
W.P. Stewart Holdings