“No one ever got fired for buying IBM.” Deze slogan van IBM uit de jaren 80 is inmiddels een reclameklassieker. Als een onderneming in die tijd computerapparatuur wilde aanschaffen, dan is het bijna niet voor te stellen dat deze kreet niet door de gedachten van het management schoot, zo krachtig is hij. Een mooi staaltje van framing, waarbij woorden en beelden worden gekozen om –in dit geval- kopers te overtuigen en dat inspeelt op de negatieve associaties die mensen bij ontslag hebben. Emotie heeft een belangrijke rol bij aankoopbeslissingen en mensen zijn eerder geneigd van iets negatiefs weg dan naar iets positiefs toe te bewegen. En daar speelt IBM handig op in: voorkom ontslag, koop onze producten.
En beleggers, zouden die bij wijze van spreken ontslagen zijn door in IBM te beleggen? Nee, zeker niet in de afgelopen twintig jaar waarin de koers van het aandeel IBM steevast de S&P 500 verslaat (zie onderstaande indexgrafiek, klik op grafiek voor vergroting). De onderneming past zijn productportefeuille continu aan om zich te richten op die delen van de IT-markt die nog geen gemeengoed zijn en is daarmee in staat om gezonden winsten te blijven genereren.
IBM heeft een sterke positie in hardware, software en IT-diensten voor ondernemingen. Deze drie activiteiten zijn een sector op zicht en de combinatie ervan in één onderneming geeft IBM een vrijwel ongeëvenaarde positie om IT-oplossingen te bieden en dat is de basis van voor ‘wide moat’, de grote voorsprong op concurrenten.
Heruitvinden
Vanaf het begin van de jaren 90 is IBM zich aan het heruitvinden. Deze ommekeer werd gedreven door kostenreductie en de verschuiving naar software en diensten met meer toegevoegde waarde. Het is de start van de nog steeds voortdurende succesvolle transitie van de onderneming. Zogenaamde mainframes (hoofdcomputers) blijven een belangrijke bron van IBM’s concurrentievoordeel en winst, maar de goede resultaten rusten niet langer alleen op het langetermijnsucces van deze platformen. IBM heeft handig genavigeerd op de trend van open standaarden door zijn hardware platformen te diversifiëren, zijn softwareportefeuille te verbreden en een uitstekende divisie dienstverlening op te bouwen.
Het resultaat zijn solide financiële prestaties over de lange termijn. Sinds 2002 nam IBM’s omzet, brutowinst en operationele resultaat jaarlijks toe met respectievelijk 4, 6 en 12 procent en het rendement op geïnvesteerd kapitaal is stevig boven de kosten van kapitaal gebleven. Andere techgiganten zijn het afgelopen decennium harder gegroeid dan IBM, maar weinig technologie-ondernemingen kunnen bogen op een zo consistent aandeelhoudersvriendelijk track record dan IBM.
Ondanks het succes is IBM niet immuun voor opkomende trends die een bedreiging op de lange termijn vormen. Cloud computing, waarbij software en bestanden niet meer op computers op de werkplek staan maar op servers is opgeslagen en via internet worden aangeroepen, verandert het IT-landschap. Het biedt nieuwe uitdagingen voor bestaande, maar ook nieuwe spelers. IT-oplossingen worden in toenemende mate geleverd door cloud aanbieders in plaats van door traditionele aanbieders van bedrijfs-IT. Dat kan de vraag naar IBM’s servers en aanverwante software drukken.
Daarnaast ondergaat de IT-markt ook door SaaS (software-as-a-service) een aanzienlijke verandering. Hierbij wordt software niet aangeschaft en geïnstalleerd op losse computers, maar wordt het gehost en gebruikt via de cloud. Grote hard- en/of softwareproducenten als IBM, Cisco, Oracle, HP, EMC en Dell betreden elkaars markten op jacht naar een groter deel van de IT-taart. Ondanks deze bedreigingen zorgen IBM’s productontwikkeling en sterke klantrelaties ervoor dat de onderneming zijn concurrentievoordelen in de nabije toekomst kan handhaven.
Langetermijnbelegger
De koers van IBM - op moment van schrijven USD 187,97 - nadert Morningstar's fair value van de onderneming van USD 208,00 per aandeel (de waarde van een onderneming op basis van de geschatte, toekomstige kasstroom). Het aandeel noteert dan ook een Morningstar Rating van 3 sterren (op een schaal van 1 tot 5 sterren), waarbij 1 ster staat voor maximaal overgewaardeerd en 5 sterren voor maximaal ondergewaardeerd.
Morningstar is een waardebelegger en de waardering van een onderneming kijkt dan ook 5 tot 10 jaar vooruit. Morningstar-analist Grady Burkett benadrukt dat IBM ondanks de toegenomen concurrentie, zijn sterke concurrentiepositie op de IT-markt kan behouden door zijn goede producten en diensten en schaalgrootte bij onderzoek en productontwikkeling. Volgens hem hebben langetermijnbeleggers een kans om tegen een redelijke koers aandelen te kopen van één van de kwalitatief beste technologiebedrijven.
Lees ook de gehele analyse van het aandeel IBM >
Eerdere aandelen van de week:
Fiat
Coca-Cola
eBay
McDonald's
Bekijk ook het beleggingsfonds van de week:
Henderson Horizon - Global Technology Fund