Morningstar
AanbevolenNieuws Whats New IconProfessionele beleggers Whats New IconAwards for Investing Excellence Whats New Icon
Investing articles

Hoe duurzaam zijn duurzame fondsen?

Met behulp van de Morningstar Sustainability Rating kunnen beleggers op onafhankelijke wijze beoordelen of een duurzaam fonds zich houdt aan zijn mandaat door te beleggen in bedrijven die het meest duurzame gedrag tentoonspreiden. In dit artikel bekijken we of fondsen met een expliciet duurzaam mandaat, ook wel intentioneel genoemd, zich daadwerkelijk houden aan die belofte.

Ronald van Genderen 31 maart, 2016 | 14:57
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Met de introductie van de Morningstar Sustainability Rating geven we beleggers een nieuw hulpmiddel om fondsen te beoordelen op basis van het duurzaamheidsprofiel van de onderliggende posities. De rating is een maatstaf voor hoe goed bedrijven in een fondsportefeuille hun ESG risico’s en kansen aanpakken in vergelijking met gelijksoortige fondsen.

We gebruiken ESG-data op bedrijfsniveau van Sustainalytics, een toonaangevende leverancier van ESG ratings en research, om de rating te berekenen. Fondsen die ten minste 50% van hun vermogen hebben belegd in bedrijven die van Sustainalytics een ESG-rating hebben gekregen, en die binnen een Morningstar Categorie vallen waarin een rating kan worden afgegeven, krijgen een Sustainability Rating.

We kennen de Sustainability Rating in twee stappen aan een fonds toe: eerst stellen we een Morningstar Portfolio Sustainability Score vast. Deze score is een vermogen-gewogen gemiddelde van de genormaliseerde ESG-scores op positieniveau in een portefeuille, waarin controverses waarin de bedrijven verwikkeld zijn, worden afgetrokken. We normaliseren de bedrijfs-ESG scores van Sustainalytics om ze vergelijkbaar te maken tussen industrie vergelijkingsgroepen, hetgeen noodzakelijk is bij het vergelijken van gediversifieerde portefeuilles.

Vervolgens sorteren we fondsen in vijf normaal gedistribueerde groepen door de Portfolio Sustainability Score te vergelijken met die van vergelijkbare fondsen uit de Morningstar Categorie. De Morningstar Sustainability Rating van een fonds is zijn normaal gedistribueerde score en de rangschikking binnen de categorie. Om een rating te kunnen krijgen, moet de Morningstar Categorie waar het fonds in valt ten minste 10 fondsen met Portfolio Sustainability Score hebben.

Sustainablity Rating schaubild

Intentionele fondsen
Hoewel de Morningstar Sustainability Rating geen onderscheid maakt tussen intentionele en niet-intentionele fondsen, gaan we in dit artikel in op hoe goed de intentionele fondsen het doen. We mogen verwachten dat ze goed presteren, omdat ze zich expliciet richten op duurzaam beleggen.

Met intentionele fondsen bedoelen we fondsen die expliciet beloven om een duurzaam mandaat of doel na te streven, bijvoorbeeld in hun prospectus. Dit type fondsen krijgt in de Morningstar database de aanduiding Socially Conscious mee, en dat geeft aan of het fonds ook belegt op basis van bepaalde niet-economische criteria. Beleggingsbeslissingen van zulke fondsen hangen waarschijnlijk af van zaken als maatschappelijke verantwoordelijkheid en mensenrechten. Een socially conscious, ofwel maatschappelijk verantwoord fonds kan een pro-actief standpunt innemen door selectief te beleggen in bijvoorbeeld milieuvriendelijke bedrijven of bedrijven met goed personeelsbeleid. Deze groep omvat ook fondsen die beleggingen vermijden in bedrijven die actief zijn in alcohol, tabak, gokken of de wapenindustrie.

Tot nu toe moesten we hen maar op hun woord geloven. Maar dankzij de Morningstar Sustainability Rating kunnen we nu beoordelen of ze ook daadwerkelijk de daad bij het woord voegen.

Europese fondsen en intentionele fondsen
In Europa zijn 39.146 unieke open-end fondsen en exchange-traded fondsen (ETF’s) beschikbaar. Per december 2015 zijn er 1.290 daarvan (1.270 open end fondsen en 20 ETF’s) geoormerkt als maatschappelijk verantwoord, ofwel socially conscious. Van deze intentionele fondsen hebben er 547 een Morningstar Sustainability Rating gekregen, verdeeld over 533 open end fondsen en 14 ETF’s.

Distributie voor intentionele fondsen
Zetten we de distributie van de Morningstar Sustainability Rating voor alle Europese intentionele fondsen af tegen de normaaldistributie, dan biedt dit een heldere kijk op hoe goed die fondsen scoren op duurzaamheid. De resultaten zijn indrukwekkend, zo niet verrassend zelfs, en ze ondersteunen het beeld dat duurzame fondsen in veel ruimere mate beleggen in bedrijven met sterke duurzame prestaties dan fondsen in het totale universum.

De distributie van het universum intentionele fondsen wijkt behoorlijk af naar de linkerkolom, zoals we kunnen zien in onderstaande tabel. Een substantieel deel, 35,6%, krijgt de hoogste Sustainability Rating. Dat verhoudt zich tot slechts 10% van de fondsen in het totale universum (de ratings zijn normaal gedistribueerd binnen iedere Morningstar Categorie, waarbij 10% de hoogste – en trouwens ook de laagste – krijgt). En 65% van de intentionele ESG fondsen heeft ratings met High of Above Average, vergeleken met slechts een derde van het volledige unversum. Het aantal intentionele fondsen met een Average (gemiddelde) of lagere rating zijn er duidelijk minder dan de normaaldistributie aangeeft.

ESG intentional Rv G graph 1

In Europa kan een aantal categorieën gekenmerkt worden als duurzaam door de aard van de onderliggende posities. De drie meest voor de hand liggende en duidelijkste zijn de Morningstar categorieën Aandelen Sector Alternatieve Energie, Aandelen Sector Ecologie en Aandelen Sector Water. Fondsen die onder deze categorieën vallen, beleggen doorgaans in bedrijven die sterk presteren op duurzaam gebied. De methodologie van de Morningstar Sustainability Rating – de normaaldistributie van de rating – geeft beleggers een additioneel hulpmiddel om de fondsen met een Average, Below Average en Low rating te beoordelen binnen deze specifieke duurzame categorieën. Dit heeft een duidelijk effect op de distributie voor intentionele fondsen.

Als we de intentionele fondsen in de drie genoemde Morningstar categorieën uitsluiten, blijven er nog 1.184 fondsen over, waarvan er 473 een Morningstar Sustainability Rating krijgen. De resterende fondsen tonen zelfs een nog betere score met 39,1% die een High rating krijgen en 69,5% die een High of Above Average rating krijgen.

ESG intentional Rv G graph 2

ESG score distributie
De Morningstar Sustainability Rating bestaat uit twee elementen, de Portfolio ESG Score en de Portfolio Controversy Score, die ook afzonderlijk geanalyseerd kunnen worden. Eerst de Portfolio ESG Scores voor de bovengenoemde intentional fondsen, zonder de duurzame Morningstar categorieën. De Portfolio ESG Score weerspiegelt het vermogen-gewogen gemiddelde van de Sustainalytics ESG scores voor de posities in de portefeuille, en wordt uitgedrukt relatief tot de categorie peers van het fonds, zowel als percentiel als door plaatsing in een groep (Low, Below Average, Average, Above Average, of High), waarbij dezelfde distributie als de Morningstar Sustainability Rating gebruikt wordt.

Kijken we naar de distributie van de Portfolio ESG scores voor intentionele fondsen, dan valt op dat de grafiek daarvoor veel minder positief afwijkt dan die voor de Morningstar Sustainability Rating. Niettemin scoren intentionele fondsen met 30,4% een High en 56,2% een High of Above Average Portfolio ESG Score, flink beter dan de normaal gedistribueerde fondsen.

ESG intentional Rv G graph 3


Controversy Score distributie
Net als bij de Portfolio ESG Scores kunnen we ook de distributie van de Controversy Score analyseren voor intentionele fondsen. Sustainalytics rangschikt de controversiële kwesties bij bedrijven op ernst (Severe, High, Significant, Moderate, en Low). De Portfolio Controversy Score meet het gewicht van het grootste dieptepunt onder de ESG Controverses bij bedrijven en wordt uitgedrukt in vergelijking met de categoriegenoten van een fonds, zowel als percentiel als door plaatsing in een groep (Low, Below Average, Average, Above Average, of High) op basis van dezelfde distributie als de Morningstar Rating voor beleggingsfondsen. Hoewel een High Controversy Score de suggestie wekt dat een portefeuille sterke blootstelling heeft aan bedrijven waar wat mee aan de hand is, betekent dit het tegendeel. Dus, een High Controversy Score is iets dat juist past binnen het plaatje van de duurzame belegger.

Ook hier scoren de intentionele fondsen beter dan de normaal gedistribueerde verdeling aangeeft. Maar dat is minder opvallend dan we zagen bij de distributie van de Morningstar Sustainability Ratings en Portfolio ESG Scores. Hier heeft 12,5% van de intentionele fondsen een High Portfolio Controversy Score terwijl 41,9% van de fondsen een High of Above Average score had.

ESG intentional Rv G graph 4

Conclusie
Op basis van deze eerste bevindingen lijkt het erop dat de meeste intentionele ESG fondsen hun belofte waarmaken. Een duidelijk percentage van deze fondsen dat expliciet aangeeft duurzaamheid te laten doorklinken in zijn beleggingsbeleid, doet dat ook echt: zij hebben een High of Above Average Morningstar Sustainability Rating.

Onze bevindingen tonen echter ook dat de distributie van intentionele fondsen minder positief afwijkt gebaseerd op hun Portfolio ESG Score of, in het bijzonder, Controversy Score. Een intentioneel fonds blijkt niet noodzakelijkerwijs een hoge Portfolio ESG Score met een hoge Controversy Score te combineren. Bijvoorbeeld: het is al voldoende om in een bepaalde Morningstar Categorie een bovengemiddelde Portfolio ESG Score en een gemiddelde Controversy Score te hebben om toch een High of Above Average Morningstar Sustainability Rating te kunnen krijgen. Beleggers die de voorkeur geven aan fondsen die goed presteren op beide criteria, of ten minste een van beide, die de Morningstar Sustainability Score bepalen, zullen het behulpzaam vinden om zowel de Portfolio ESG Score als de Controversy Score na te kunnen gaan.

Lees meer over de ESG en de Morningstar Sustainability Rating:

- Nederlandse fondsen langs de duurzame meetlat

- Zo kun je de Morningstar Sustainability Rating gebruiken

- Waarom Morningstar de Sustainability Rating introduceert

- Zo werkt het: een nadere blik op de methodologie

- De Morningstar Sustainability Rating: een nieuw perspectief voor beleggers

Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Over de auteur

Ronald van Genderen

Ronald van Genderen  is fondsanalist bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten

De Star Rating voor aandelen van Morningstar wordt toegekend op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Morningstar kent Star Ratings toe op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. De Star Rating wordt door vier componenten bepaald: (1) ons oordeel over de economische slotgracht van het bedrijf, (2) onze raming van de reële waarde van het aandeel, (3) onze onzekerheid met betrekking tot die raming van de reële waarde, en (4) de huidige marktprijs. Die criteria samen leiden tot een unieke rating die elke dag wordt geüpdatet. Een rating van vijf sterren betekent dat het aandeel een goede waarde vertegenwoordigt tegen zijn huidige koers; een rating van één ster niet. Als ons uitgangspunt correct is, dan zal de marktprijs in de loop van de tijd, doorgaans binnen de drie jaar, gaan samenvallen met onze raming van de reële waarde. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de Morningstar Star Rating voor aandelen, ga naar

De raming van de kwantitatieve reële waarde is de door Morningstar uitgevoerde raming van het bedrag per aandeel uitgedrukt in USD dat het eigen vermogen van een bedrijf vandaag waard is. De raming van de kwantitatieve reële waarde is gebaseerd op een statistisch model afkomstig van het analistenteam van Morningstar gespecialiseerd in de raming van de kwantitatieve reële waarde van bedrijven, en omvat een financiële prognose van het bedrijf. De raming van de kwantitatieve reële waarde wordt dagelijks berekend. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de raming van de kwantitatieve reële waarde, ga naar

De Morningstar Medalist Rating is de samenvattende weergave van Morningstar’s vooruitkijkende analyse van beleggingsstrategieën zoals die worden aangeboden via specifieke instrumenten met een beoordelingsschaal van Gold, Silver, Bronze, Neutral en Negative. De Medalist Ratings geven aan welke beleggingen naar het oordeel van Morningstar waarschijnlijk in staat zijn om in de loop van de tijd een relevante index of peer group gemiddelde te verslaan op voor risico aangepaste basis. Beleggingsproducten worden beoordeeld op drie belangrijke pijlers (People, Parent en Process) die, als ze gekoppeld worden aan de beoordeling van kosten, de basis vormen voor Morningstar’s overtuiging op de verdiensten van die producten en die hun Medalist Rating bepalen. De pijler ratings kennen de gradaties Low, Below Average, Average, Above Average en High. Pijlers kunnen beoordeeld worden via de kwalitatieve beoordeling van een analist (ofwel direct aan een instrument dat de analist volgt, ofwel indirect als de pijler ratings van een gevolgd instrument toegepast worden op een verwant niet-gevolgd instrument), of via het gebruik van algoritmische technieken. Instrumenten worden aan de hand van hun verwachte prestatie gesorteerd in rating groepen die worden gedefinieerd door hun Morningstar Categorie en hun actieve of passieve status. Als analisten een instrument direct volgen, kennen ze de drie pijler ratings toe op basis van hun kwalitatieve beoordeling, getoetst door het Analyst Rating Committee, en monitoren en evalueren deze ten minste iedere 14 maanden. Als de instrumenten ofwel indirect door analisten worden gevolgd, ofwel door algoritme, dan worden de ratings maandelijks toegekend. Voor gedetailleerde informatie over deze ratings en hun methodologie kunt u terecht op: here

The Morningstar Medalist Ratings zijn geen feiten en het zijn ook geen credit of risico ratings. De Morningstar Medalist Rating (i) moet niet worden gebruikt als de enige basis bij het beoordelen van een beleggingsproduct, (ii) omvat onbekende risico’s en onzekerheden die verwachtingen kunnen doorkruisen en tot andere dan verwachte uitkomsten kunnen leiden, (iii) is niet gegarandeerd gebaseerd op volledige of accurate aannames of modellen als ze algoritmisch zijn bepaald, (iv) bevat het risico dat het rendementsdoel niet wordt gehaald vanwege zaken als onverwachte wijzigingen in beheer, technologie, economische ontwikkeling, rentebewegingen, kosten, concurrentiedruk, wetgeving, wisselkoersen, belastingen en wijzigingen in politiek of sociaal klimaat, en (v) moet niet worden gezien als een aanbeveling om beleggingsproducten te kopen of verkopen. Een verandering in de fundamentele factoren achter de Morningstar Medalist Rating kan betekenen dat de rating niet langer accuraat meer is.

Voor informatie over de historische Morningstar Medalist Rating voor beleggingsfondsen die Morningstar volgt, kunt u terecht bij uw lokale Morningstar kantoor.

Gedetailleerde informatie over belangenconflicten, waaronder EU MAR publicaties, leest u in het document “Morningstar Medalist Rating Analyst Conflict of Interest & Other Disclosures for EMEA” dat u hierkunt vinden.

Selecteer de website van uw keuze Om te weten of deze website relevant voor u is, vernemen we graag of u een particuliere of een professionele belegger bent.