Japan en dividend, dat was lange tijd een ondenkbare combinatie. Winst delen met aandeelhouders was onbelangrijk voor het management van Japanse bedrijven, dat er de voorkeur aan gaf om kasgeld op te sparen in plaats van het te besteden aan hoge dividenduitkeringen of het inkopen van eigen aandelen. Een beetje dividend kon er nog wel vanaf, maar verder moest een aandeelhouder zich rustig houden en niet te veel inkomsten verwachten van zijn investering.
Het beleggingsklimaat voor buitenlandse beleggers was daarnaast onvriendelijk. Jaarverslagen waren vaak alleen beschikbaar in het Japans, en ook op de afdeling investor relations was Engels geen vanzelfsprekendheid. Sinds een aantal jaar is er echter een cultuurverandering in gang gezet, waardoor Japan ook voor dividendbeleggers langzaamaan aantrekkelijk begint te worden.
Minister-president Shinzo Abe heeft niet alleen het omvangrijke economische stimuleringspakket “Abenomics” gelanceerd, maar heeft Japanse bedrijven ook gestimuleerd om een cultuurverandering te ondergaan en meer oog te hebben voor beleggers. Het onvriendelijke investeringsklimaat was een belemmering voor de Japanse economie. Het rendement op eigen vermogen van Japanse bedrijven was traditioneel laag, net zoals het belonen van aandeelhouders via een groeiend dividend een zeldzaamheid was.
Het verbeteren van de corporate governance van bedrijven was onderdeel van het economische hervormingsplan van Abe. Een in juni vorig jaar gelanceerde corporate governance code stimuleert bedrijven om meer aandacht te geven aan winstgevendheid, kapitaalefficiëntie, het aanstellen van externe en onafhankelijke bestuurders en het vergroten van het rendement voor aandeelhouders. Het hervormen van het Japanse bedrijfsleven heeft tot meer focus op de aandeelhouder geleid, waardoor Japanse aandelen steeds interessanter worden voor beleggers die op zoek zijn naar inkomsten.
Gestage dividendgroei
Het gaat dus de goede kant op, maar Japan is nog lang niet te vergelijken met gevestigde dividendmarkten. Kijk naar het dividendrendement. Met 1,88% voor de Topix, een toonaangevende Japanse aandelenindex, blijven Japanse aandelen in de schaduw staan van het dividendrendement Amerikaanse aandelen (2,39% voor de S&P 500 index) en Europese aandelen (3,76% voor de MSCI Europe index). Het dividend groeit sinds de ingezette cultuurverandering echter wel gestaag; de afgelopen 3 jaar met gemiddeld 13% per jaar. Sinds 2009 is het bedrag dat aan dividenduitkeringen en aandeleninkoopprogramma’s is uitgegeven bijna verdubbeld, zoals blijkt uit de onderstaande figuur:
(klik op grafiek voor vergroting)
De dividendgroei is niet alleen het gevolg van toenemende winstgevendheid, maar ook van oplopende pay-out ratio’s. Fanuc, een bedrijf gespecialiseerd in robots, verhoogde bijvoorbeeld in 2015 de pay-out ratio van 30% naar 60% van de winst. Maar ook bedrijven actief in sigaretten en telecom verhoogden hun winstuitkeringen aan aandeelhouders. Het zijn voorbeelden van een bredere beweging in de Japanse aandelenmarkt die de aandeelhouder meer centraal stelt.
Bergen kasgeld
Japanse bedrijven kunnen zich deze dividendgroei mede veroorloven dankzij de grote berg kasgeld waar bedrijven op zitten. Uit gegevens van Aberdeen blijkt dat Japanse beursgenoteerde bedrijven 44% van hun marktkapitalisatie aanhouden in kasgeld, veel meer dan bedrijven uit het VK (20%) of Amerika (18%).
Een veranderende cultuur en verbeteringen op het gebied van corporate governance hebben er voor gezorgd dat Japan aantrekkelijke wordt voor dividendbeleggers. Wanneer de trend doorzet en het dividendbeleid van bedrijven verder in lijn wordt gebracht met bedrijven uit traditionele dividendlanden, dan liggen hier veel kansen voor de dividendbelegger.
Lees ook eerdere columns van Jeffrey Schumacher: