Er zijn maar weinig fondsen die zich expliciet ten doel hebben gesteld om op een duurzame manier te beleggen. Met de onlangs geïntroduceerde Morningstar Sustainability Rating hebben beleggers nu de beschikking over een hulpmiddel om de mate van duurzaamheid van een beleggingsfonds te beoordelen.
Fondsen uit de Morningstar categorie Aandelen Sector Ecologie zijn duurzamer dan andere, meer generieke en conventionele wereldwijde aandelenfondsen en de MSCI World Index. Deze categorie bevat fondsen die principieel beleggen in aandelen van bedrijven die producten of diensten leveren die bijdragen aan een schoner milieu.
De meeste van deze fondsen beleggen in een reeks bedrijven die actief zijn in onder meer alternatieve energie, beheersen van vervuiling, waterzuivering en energie-efficiency. Sommige fondsen kiezen er echter voor om te beleggen in slechts één industrietak, bijvoorbeeld vervuilingsbeheersing. Fondsen in deze categorie beleggen ten minste 75% van hun beheerd vermogen in aandelen, en daar weer minstens 50% van in aandelen van ecologiebedrijven.
De Morningstar Categorie Aandelen Sector Ecology omvat 84 open-end fondsen, terwijl er in dit segment geen ETF’s verkrijgbaar zijn. Van de 84 fondsen hebben er 59 een Morningstar Sustainability Rating. De overige 25 fondsen voldoen niet aan de ondergrens dat minstens 50% van de aandelen moet worden beoordeeld door Sustainalytics, de partner die ons duurzaamheidsdata aanlevert.
De Morningstar Sustainability Rating
Tot voor kort moesten beleggers bij ecologiefondsen maar afgaan op de doelstellingen die de fondsen zelf uitspraken. Maar nu, met behulp van de Morningstar Sustainability Rating, kunnen we de mate van duurzaamheid beoordelen aan de hand van de posities waar een fonds in belegt. We kunnen fondsen vergelijken binnen de categorie Sector Equity Ecology, maar we kunnen ook de hele categorie vergelijken met andere, generieke en conventionele categorieën en benchmarks.
De Morningstar Sustainability Rating is een maatstaf om te bepalen hoe goed de bedrijven in een aandelenportefeuille omgaan met hun kansen en risico’s op het gebied van milieu, sociaal beleid en ondernemingsbestuur, in vergelijking met hun categoriegenoten. De rating is een berekening op basis van posities in een portefeuille en maakt gebruik van ESG analyses op bedrijfsniveau die Morningstar betrekt van Sustainalytics, een toonaangevende onderzoeker op ESG-terrein. De rating wordt berekend voor fondsen en indexen wereldwijd met gebruikmaking van Morningstar’s database met portefeuilleposities.
De Morningstar Sustainability Rating vloeit voort uit de Morningstar Portfolio Sustainability Score, die wordt berekend op basis van ESG scores op bedrijfsniveau en de betrokkenheid van bedrijven bij ESG-gerelateerde controverses.
- Bekijk hier een video waarin Steven Smit, Morningstar's Head of Sustainability, de nieuwe Sustainability Rating uitlegt: hoe werkt het en wat heb je er als belegger aan?
- En hier vindt u nog een video waarin Haywood Kelly, Morningstar's Head of Global Research, meer achtergronden geeft bij de Morningstar Sustainability Rating
Omdat de Morningstar Sustainability Rating een relatieve vergelijking tussen fondsen binnen een categorie maakt, komen we ook binnen een categorie als Sector Equity Ecology fondsen tegen met een ‘Below Average; rating, ofwel 2 globes, en zelfs een ‘Low’ rating, ofwel 1 globe.
Geen indrukwekkende ESG scores voor ecologiefondsen
Gemiddeld genomen doen de fondsen in de categorie Ecologie het best aardig op het gebied van duurzaamheid, zoals was te verwachten. Kijken we naar de gemiddelde Portfolio Sustainability Score, dan zien we een gemiddelde van 53,84 voor de categorie (per eind mei 2016). Dat is hoger dan de gemiddelden van andere categorieën met wereldwijde large-cap aandelen, zoals Aandelen Wereldwijd Large-Cap Waarde (50,86), Aandelen Wereldwijd Large-Cap Gemengd (50,87) en Aandelen Wereldwijd Large-Cap Groei (49,74). Ook in vergelijking met de categorie benchmark, de MSCI World index, blijken ecologiefondsen duurzamer te zijn, aangezien de benchmark een Portfolio Sustainability Score van 49,37 heeft.
(klik op tabel voor vergroting)
We kunnen de Portfolio Sustainability Rating ontleden in de onderdelen waar hij uit bestaat om meer inzicht te krijgen in de scores voor de categorieën en de benchmark. De eerste en belangrijkste conclusie die we kunnen trekken is dat de Portfolio ESG Score voor ecologiefondsen op ongeveer hetzelfde niveau ligt als die voor generieke en meer conventionele wereldwijde large-cap aandelenfondsen en de MSCI World Index. Deze score weerspiegelt hoe goed een bedrijf omgaat met ESG kwesties en is gebaseerd op een serie indicatoren die meten of een bedrijf voorbereid is op situaties, hoe het die naar buiten brengt en hoe het bedrijf presteert.
Uit bovenstaande tabel blijkt dat ecologiefondsen er niet echt uitspringen op basis van deze maatstaf, aangezien hun gemiddelde Portfolio ESG Score min of meer in lijn is met de scores van de generieke wereldwijde large-cap aandelenfondsen en de MSCI World Index.
De tabel maakt verder duidelijk dat ecologiefondsen een lagere Portfolio Environmental Score hebben dan de categorieën Aandelen Wereldwijd Large-Cap Waarde en Aandelen Wereldwijd Large-Cap Gemengd en ook lager dan de MSCI World index. Dat is erg tegennatuurlijk aangezien de categorie Sector Equity Ecology fondsen bevat die principieel beleggen in de aandelen van bedrijven die producten en diensten leveren die bijdragen aan een schoner milieu. Je zou verwachten dat ecologiefondsen juist op deze maatstaf goed scoren. Maar verrassend genoeg slaagt alleen de maatstaf ‘governance’ in de categorie Aandelen Sector Ecology er in om een hogere score te halen.
Daarmee concluderen we dat ecologiefondsen gemiddeld genomen bedrijven in portefeuille hebben die er niet bijzonder uit springen op ESG maatstaven in vergelijking met fondsen in andere, generieke en conventionele wereldwijde aandelencategorieën. Intussen onderscheiden ze zich wel van andere wereldwijde aandelenfondsen als we kijken naar de Portfolio Governance Score.
Ecologiefondsen minder in controverses
De belangrijkste reden waarom ecologiefondsen gemiddeld hoger scoren op duurzaamheid is de mate van betrokkenheid van hun portefeuilleposities bij controverses. Sustainalytics houdt ESG gerelateerde incidenten bij en categoriseert ze voor meer dan 10.000 bedrijven wereldwijd. Dat noemen zij ‘controverses’.
Ieder incident wordt beoordeeld aan de hand van hoe groot het effect ervan is op het milieu, de samenleving en op het risico voor het bedrijf zelf. Omdat een individueel bedrijf op enig moment betrokken kan zijn bij meerdere ESG-gerelateerde incidenten tegelijkertijd, beoordeelt Sustainalytics bedrijven op het hoogste niveau van hun huidige betrokkenheid bij ESG gerelateerde controverses, op een schaal van 0 tot 100.
Omdat de aanwezigheid van controverse een negatieve factor is voor de totale duurzame prestatie van een bedrijf, draait Morningstar de schaalverdeling van de controverse score van een bedrijf om bij het samenstellen van de Morningstar Portfolio Controversy Score.
Op basis van die score kunnen we vaststellen dat ecologiefondsen doorgaans bedrijven in portefeuille hebben die beduidend minder betrokken zijn bij controverses dan conventionele wereldwijde aandelenfondsen en de MSCI World Index. Dat is de sleutelfactor die ervoor zorgt dat ecologiefondsen een hogere Portfolio Sustainability Score hebben.
Maar dan nog – als we naar de Portfolio Sustainability Score van individuele ecologiefondsen kijken, dan kunnen we concluderen dat het niveau van duurzaamheid bij ecologiefondsen hoger is dan bij de bredere wereldwijde aandelenmarkt. In de onderstaande grafiek hebben we alle 59 ecologiefondsen die een Morningstar Sustainability Rating hebben op een rij gezet, aan de hand van een 1-puntsschaal.
(klik op grafiek voor vergroting)
Het is duidelijk te zien dat de meeste fondsen zich bevinden in de buurt van de gemiddelde Portfolio Sustainability Score van 53,84 voor de categorie. Er is zelfs een aantal fondsen dat een beduidend hogere score heeft, zoals Allianz Europe Equity Climate Transition en Performance Environnement. Beide fondsen lijken te profiteren van hun sterke focus op Europese aandelen (respectievelijk 99,31% en 85,09% van de portefeuille), aangezien Europese bedrijven doorgaans goed scoren op duurzaamheid.
Maar het meest opvallend aan de tabel is het inzicht dat bijna alle ecologiefondsen een hogere Portfolio Sustainability Score hebben, ofwel duurzamer zijn, dan de bredere wereldwijde aandelenmarkt, die wordt vertegenwoordigd door de MSCI World Index.
Niettemin zijn er twee fondsen, UBS (Lux) Equity Fund - Global Sustainable Innovators and Impax Asian Environmental Markets, die een substantieel lagere Portfolio Sustainability Score hebben. Voor het UBS fonds kan die lage score verklaard worden uit de overweging naar de Verenigde Staten aan de ene kant en mid caps aan de andere kant, die het minder goed doen dan bijvoorbeeld Europese large caps. Het Impax fonds scoort laag door zijn exclusieve focus op de Aziatische aandelenmarkten.
Lees meer over de Morningstar Sustainability Rating:
- Alle nieuwe duurzame fondsen op een rij
- Hoe duurzaam zijn duurzame fondsen?
- Nederlandse fondsen langs de duurzame meetlat
- Zo kun je de Morningstar Sustainability Rating gebruiken
- Waarom Morningstar de Sustainability Rating introduceert
- Zo werkt het: een nadere blik op de methodologie
- De Morningstar Sustainability Rating: een nieuw perspectief voor beleggers