Morningstar liet u een halfjaar geleden kennismaken met de Morningstar Sustainability Atlas, de beoordeling van duurzame beleggingsprestaties per land. Een halfjaar na de introductie neemt Morningstar's Dan Lefkovitz de landen opnieuw de maat.
Bovendien is de Atlas uitgebreid naar 46 landen, waar u in oktober 2016 nog 35 landen kreeg. De 46 landen verschillen onderling zeer sterk in hun scores op het gebied van environmental (milieu), social (sociaal beleid) en governance (goed ondernemingsbestuur), ofwel ESG.
Om de scores per land te bepalen, gaat Morningstar uit van de aandelenindices per land. Alle 46 landenindices maken deel uit van de Morningstar Global Markets Index. Van iedere landenindex wordt het duurzaamheidsprofiel niet alleen als geheel bepaald, maar ook op het gedetailleerdere niveau van elk van de hierboven genoemde drie pijlers E, S en G. Op die manier helpt Morningstar beleggers die meer belang hechten aan een van die drie aspecten bij hun keuze en hun beoordeling.
De methode voor de landenindices is verder gelijk aan de methodologie die Morningstar hanteert voor beleggingsfondsen. Dus de duurzaamheidsdata per onderliggend aandeel zijn afkomstig van dataleverancier Sustainalytics, scores worden bepaald voor E, S en G en vervolgens worden controverses daar van af getrokken. De schaalverdeling voor het uitdrukken van de overkoepelende duurzaamheidsscore loopt van 1 tot en met 5 wereldbolletjes. De introductie van de Morningstar Sustainability Atlas kunt u hier teruglezen:
- Morningstar Sustainability Atlas biedt inzicht in duurzaamheid per land
- Een stap dieper met de Morningstar Sustainability Atlas
Duurzame wereldkaart
Bekijken we de wereldkaart voor de Sustainability Scores, dan valt volgens Lefkovitz direct op dat Europa de hoogste scores kent: het groen gekleurde gedeelte op onderstaande afbeelding. Tussen de Europese landen zijn wel wat verschillen te noteren.
De hoogste score is voor Portugal (66,9) dankzij EDP en Galp Energeia, bedrijven die toonaangevend zijn binnen respectievelijk nutsbedrijven en energie. Goede tweede is Denemarken (65,4) dat zo hoog eindigt dankzij Novo Nordisk dat een leidende positie heeft in duurzaamheid binnen de gezondheidszorg-industrie. Nederland is derde met een score van 60,3.
Van de opkomende landen binnen Europa scoort Hongarije het best met 55,1 en verslaat Tsjechië en Polen. Dat heeft Hongarije grotendeels te danken aan MOL Hungarian Oil and Gas dat leidend is in zijn bedrijfstak.
Het hoogst scorende niet-Europese land is een opkomend land: Colombia met 53,6. Ook Zuid-Afrika scoort goed met 52,5 dankzij het bedrijf Naspers. In Australië helpen drie van de grote banken het land aan een score van 52,9.
Opvallend op de wereldkaart is de relatief lage score van het Verenigd Koninkrijk. Veel Britse bedrijven worden geplaagd door controverses en dat beïnvloedt de score nadelig. Datzelfde geldt voor de Verenigde Staten, dat niet verder komt dan 45,4.
Controverses zijn ook het grote probleem in Rusland dat 44,5 scoort. China scoort het laagst van alle 46 landen: 38,9 en dat komt door controverses bij zijn banken en oliebedrijven. Bekijk hier de wereldkaart met de Sustainability Scores per land:
(klik op afbeelding voor vergroting)
ESG Scores
Morningstar calculeert de duurzaamheidsprestatie op verschillende niveaus. De Sustainability Score wordt in een aantal stappen vastgesteld. Zetten we een stap terug, en rekenen we de controverses niet mee, dan staat Europa nog altijd bovenaan, maar lopen de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk meer in de pas met de andere Westerse landen. Daarentegen blijven Rusland en China relatief laag scoren. Als we de ESG Scores nemen zonder de invloed van controverses, dan krijgen we de volgende wereldkaart:
(klik op afbeelding voor vergroting)
Controversy Score
Morningstar maakt de controverses ook inzichtelijk. elk land krijgt een Controversy Score die uitdrukt hoezeer bedrijven zijn verwikkeld in kwesties die duurzaamheid schaden. Betrokkenheid bij zulke kwesties leidt tot aftrek op de eerder vastgestelde E, S en G scores. Het land met de hoogste aftrek, dus de hoogste Controversy Score, is Zuid-Korea met 8,6.
Nipt daarachter volgt verrassenderwijs Zwitserland met 8,5. Dat komt door kwesties bij de grote Zwitserse multinationals Nestlé, Novartis, Roche en UBS. Ook de VS scoort een hoge aftrek (7,0) vanwege Apple, Exxon, Johnson & Johnson en Wells Fargo.
Dat er maar één bedrijf nodig is om de landenindex flink te beïnvloeden, blijkt wel uit Duitsland. Dat scoort 7 door het emissie-sjoemelschandaal bij Volkswagen. Het VK zit eveneens op een hoge score (8,1) door kwesties bij HSBC en Shell. Bekijk hieronder de wereldkaart met de Controversy Scores per land:
(klik op afbeelding voor vergroting)
Environmental Score
Dan de afzonderlijke scores per pijler: Environmental, Social en Goverance. West-europa scoort weer hoog, terwijl Oost-Europa het een stuk minder doet. Bekijk de wereldkaart voor de Environmental Score:
(klik op afbeelding voor vergroting)
Social Score
De Social Score biedt een verrassing in de vorm van Australië dat met 57,6 hoog scoort. Opvallend is verder dat de score van de Verenigde Staten (52,0) achterblijft bij die van opkomende landen zoals Brazilië (54,0) en India (53,7). Bekijk de kaart met de Social Scores:
(klik op afbeelding voor vergroting)
Governance Score
Goed ondernemingsbestuur is nog niet overal even vanzelfsprekend. In Rusland, Griekenland en het Midden-Oosten in elk geval niet, getuige de lage scores op dit punt. In Nederland doen we het goed, want met 66,9 voert Nederland de lijst aan als best scorende land op goed ondernemingsbestuur. Bekijk hier de kaart:
(klik op afbeelding voor vergroting)
Lees meer over de Morningstar Sustainability Rating:
- Gestage groei van instroom in duurzame beleggingsfondsen
- Deze fondsen scoren op Morningstar Analyst én op Sustainability Rating
- Duurzaam beleggen met de Morningstar Sustainability Rating