Veel beleggers ontbreekt het aan tijd, deskundigheid of voldoende vermogen om een goed gespreide beleggingsportefeuille op te bouwen. Voor deze beleggers kan een beleggingsfonds uitkomst bieden. Een beleggingsfonds verzamelt namelijk kapitaal van individuele beleggers, om dit vervolgens namens deze beleggers te beleggen volgens vooraf afgesproken richtlijnen (beleggingsmandaat). Aan het roer staat een fondsbeheerder, die tegen een vergoeding zijn expertise inzet om via een (doorgaans) gespreide portefeuille de benchmark van het fonds (index) te verslaan.
Door het kopen van een beleggingsfonds koopt een belegger dus een goed gespreid fonds, profiteert hij van de expertise van een professionele fondsbeheerder en hoeft hij geen tijd te steken in het analyseren van de markt en individuele bedrijven, die zorg neemt de fondsbeheerder hem uit handen.
Ideaal, zo lijkt het, maar er zit een keerzijde aan. Er zijn namelijk heel veel beleggingsfondsen te koop, en het slechte nieuws is dat het merendeel van de actief beheerde beleggingsfondsen zijn prestatiedoelstelling niet haalt omdat hun rendement na kosten achterblijft bij hun benchmark. De belegger moet dus wat huiswerk doen om de best presterende beleggingsfondsen te selecteren. Daarom volgen hier zes tips voor beleggers om te komen tot een goede keuze voor een beleggingsfonds.
1. Een ervaren en stabiel beleggingsteam
Een doorslaggevende factor voor een goed beleggingsfonds is de kwaliteit van het beleggingsteam. Morningstar heeft een voorkeur voor teams die over voldoende capaciteit (omvang) beschikken om hun universum goed te kunnen volgen zonder dat de werkdruk te hoog wordt, die toegewijd zijn aan het beheer van het fonds en nevenactiviteiten tot een minimum beperken, waar fondsbeheerders en/of analisten beschikken over ruime en relevante ervaring, waar weinig sprake van personeel verloop is zodat de stabiliteit in een team hoog is en waar fondsbeheerders en/of analisten beleggen in hun eigen fondsen.
2. Een goed doordacht en uitgevoerd beleggingsproces
Een beleggingsproces is de ruggengraat van een beleggingsfonds en leidt uiteindelijk tot de portefeuille waarin een belegger participeert. Een goed beleggingsproces begint met een heldere beleggingsdoelstelling en beleggingsfilosofie. Het is belangrijk dat deze filosofie via een goed gestructureerd en herhaalbaar proces tot uiting komt in de beleggingsportefeuille.
Het proces moet de fondsbeheerder voldoende ruimte bieden om zijn grootste overtuigingen in de portefeuille te implementeren, zodat het fonds zich ook kan onderscheiden van concurrenten. Het proces moet door de tijd heen consistent worden uitgevoerd, waarbij een evolutie van het proces gezond is, maar een revolutie terughoudendheid oproept.
3. Een fondshuis dat beleggers vooropstelt
Het fondshuis achter een beleggingsfonds is een factor die indirect van belang is. Stelt het fondshuis beleggers voorop, of draait het vooral om eigenbelang? We hebben bijvoorbeeld een voorkeur voor fondshuizen die zich concentreren op een beperkter fondsaanbod waarin ze excelleren, in plaats van dat ze proberen om voor iedere stijl een middelmatig fonds op te tuigen.
Daarnaast moeten fondsen tijdig hun deuren sluiten wanneer ze te groot worden qua beheerd vermogen om zo de belangen van de zittende beleggers te beschermen en zo geen slachtoffer te worden van hun eigen succes.
In lijn met de stabiliteit van een team verlangen we ook stabiliteit bij een fondshuis en kijken we of een fondshuis in staat is om talent te werven en te behouden. Verder beoordelen we ook in welke mate langetermijnprestaties gelinkt zijn aan de beloning van de beheerders.
4. Prestaties die in lijn zijn met de verwachtingen
Een valkuil waar veel beleggers in trappen, is dat ze vooral kijken naar de prestaties in het verleden om tot de selectie van een goed fonds te komen. Hoewel historisch rendement zeker niet genegeerd moet worden, is het wel zaak om deze rendementen in het juiste perspectief te plaatsen en hier op een goede manier mee om te gaan.
Historische prestaties moeten worden afgezet tegen een passende benchmark. Daarbij moet gekeken worden naar prestaties over meerdere perioden, bij voorkeur een volledige marktcyclus. Echter, die cyclus moet wel relevant zijn. Wanneer het huidige team bijvoorbeeld pas drie jaar aan het roer staat, of wanneer het beleggingsproces recent een ingrijpende wijziging heeft gezien, dan is het historische track record minder relevant.
Rendementen gaan hand in hand met risico, een relatie die door veel beleggers onderschat wordt omdat ze verblind worden door het rendement. Risico is echter minstens zo belangrijk.
Als laatste is het ook van belang dat de prestaties in lijn zijn met wat de belegger op basis van de strategie van een fonds mag verwachten, en dat het rendement is behaald via de rendementsbronnen waarop de beheerder actief inzet. Een fonds dat via aandelenselectie zijn benchmark wil verslaan, moet dit doen door de juiste aandelen te selecteren, en niet door voornamelijk te profiteren van een inzet op een specifieke sector of land.
5. Lage kosten
Het kostenniveau van beleggingsfondsen is een zeer goede voorspeller van toekomstige fondsprestaties. Uit onze studies blijkt er keer op keer weer een positief verband te zijn tussen lage kosten en goede prestaties. Een fonds dat bovengemiddelde kosten berekent, legt zichzelf een hogere horde op die genomen moet worden om de benchmark te verslaan. Met andere woorden: eerst moeten de kosten goedgemaakt worden voordat er sprake is van netto-rendement voor de belegger. Hoe hoger de horde, hoe minder er onder de streep overblijft voor de belegger. Dat is een lastige opgave. En hoewel een verschil van 0,1% of 0,2% op jaarbasis te verwaarlozen lijkt, blijkt dat dit over een lange beleggingshorizon kan resulteren is een significant verschil in eindkapitaal.
6. Diversificatie en lange termijn
De vijf tips die hiervoor genoemd zijn, gaan over het selecteren van individuele beleggingsfondsen, maar er zijn ook zaken die beleggers in ogenschouw moeten nemen bij het beheren van hun eigen portefeuille. Hoewel een beleggingsfonds doorgaans goed gespreid is, geldt ook hier dat beleggers niet alle eieren in een mandje moeten stoppen. Beleggingsfondsen bestaan er in veel soorten en maten, waarbij een belegger uiteindelijk een gebalanceerde portefeuille kan creëren door meerdere fondsen met een focus op verschillende regio’s, sectoren of stijlen met elkaar te combineren.
Beleggingsfondsen vereisen daarnaast een lange termijn horizon. Alleen dan kan een actieve beheerder zijn toegevoegde waarde tonen. Dat vereist geduld en doorzettingsvermogen van beleggers, iets wat niet makkelijk is. Ons onderzoek wijst echter ook uit dat beleggers rendement verliezen door proberen de markt te timen en hierdoor te vaak en te snel van fondsen wisselen. Het hanteren van een lange termijn horizon is cruciaal, het zijn tenslotte beleggingsfondsen, geen speculatiefondsen.
Hoe Morningstar beleggers kan helpen
De fondsanalisten van Morningstar voeren de hiervoor beschreven analyse uit voor ruim 1.000 beleggingsfondsen die in Europa verkrijgbaar zijn. Hierbij beoordelen we de kwaliteit die we zien in het beleggingsteam, het beleggingsproces, het fondshuis, de performance en het kostenniveau. Dit resulteert in de Morningstar Analyst Rating, een kwalitatieve rating waarmee de analisten hun vertrouwen in de toekomstige prestaties van een beleggingsfonds weergeven. Een fonds kan een positieve rating krijgen, variërend van Gold, Silver tot Bronze, maar wanneer we geen bijzondere verwachtingen van een fonds hebben, dan geven we een Neutral rating en wanneer we tekortkomingen signaleren dan kennen we een Negative rating toe.
Beleggers kunnen op onze website beleggingsfondsen zoeken op basis van de Morningstar Analyst Rating en tevens een samenvatting van onze opinie over het fonds raadplegen. Zo kunnen ze deze kwalitatieve rating dus gebruiken als uitgangspunt voor het selecteren van hun beleggingsfondsen. De Morningstar Analyst Rating kan fondsbeleggers dus op weg helpen, maar het is slechts een vertrekpunt, geen eindstation. Een allerlaatste tip voor beleggers is dan ook: maak uw huiswerk!
Lees meer columns van Morningstar:
- Drie eigenschappen die je niet wil zien in een beleggingsfonds - Deel 1
- Drie eigenschappen die je niet wil zien in een beleggingsfonds - Deel 2
- Drie eigenschappen die je niet wil zien in een beleggingsfonds - Deel 3
