Een herziening van de samenstelling van een index zal door veel beleggers met enig schouderophalen worden onthaald. Zo zal menig belegger in Nederland op de hoogte zijn van de verschuivingen in de AEX die ieder kwartaal plaatsvinden. Zo promoveerden ASR Nederland en Philips Lighting in maart van dit jaar nog van de AMX, de index voor mid-caps, naar de AEX, de index voor large-caps. Zij namen de positie in van Boskalis en SBM Offshore, die de omgekeerde weg aflegden.
Ander index nieuws was er recent in de Verenigde Staten, waar industrieel conglomeraat General Electric uit de Dow Jones wordt verstoten. Opvallend nieuws, want het bedrijf was, met uizondering van de periode tussen 1898 en 1907, het enige overgebleven bedrijf uit de oorspronkelijke index, die voor het eerst verscheen op 26 mei 1896.
Leuke wetenswaardigheden, maar van grote invloed op de portefeuilles van beleggers en beleggingsfondsen zullen deze indexwijzigingen niet zijn, omdat ze vooral op bedrijfsniveau afspelen. Belanglangrijker worden indexwijzigingen als deze op landenniveau plaatsvinden. Zo was er in juni vorig jaar veel te doen over de opname van Chinese A-Share in de MSCI Emerging market index. Dit zijn aandelen die met name aan de binnenlandse beurzen van China, zoals in Shanghai Stock Exchange and the Shenzhen, en waar buitenlandse beleggers maar beperkt in kunnen handelen. Dit in tegenstelling tot Chinese H-Shares die aan de beurs van Hong Kong worden verhandeld. H-Shares hadden al een weging van circa 30% in de MSCI Emerging Markets index (per eind maart 2018), maar wanneer Chinese A-Shares naar hun volledige marktkapitalisatie daaraan zouden worden toegevoegd, dan stijgt het gewicht in een klap naar 40%. Zover is het nog niet, want door de beperkte handelsmogelijkheden voor buitenlandse beleggers zal het gewicht voor A-Shares in eerste instantie beperkt blijven tot enkele procenten.
De beslissing van MSCI geeft echter al wel duidelijk aan hoe groot een indexwijziging kan zijn. Een andere, meer recentere en nog meer impactvollere, beslisssing nam MSCI op 20 juni jongstleden. Naar aanleiding van de jaarlijkse “market classification review” heeft MSCI besloten Argentinië te promoveren van de MSCI Frontier Market index naar de MSCI Emerging Market index. Met name voor beleggers in zogenaamde frontier markets heeft dit besluit aanzienlijke gevolgen.
Argentinië was het enige Latijns-Amerikaanse land in de MSCI Frontier Markets index en met de promotie naar de MSCI Emerging Markets index, bevat de index voor frontier landen geen enkele blootstelling meer naar dit continent. In plaats daarvan zal het gewicht van Argentinië worden verdeeld over de andere landen in de index. Voor indexvolgende beleggers betekent dit dat hun blootstelling naar Afrika en het Midden Oosten nog verder groeit. Aangezien dat nu al 53% (per eind maart 2018) zeer groot is, zal een passieve frontier market product grotendeels blootstelling bieden aan deze regio, hetgeen voor sommige beleggers wellicht te enigzijdig begint te worden.
Actieve actieve fondsen hebben vaak meer vrijheid ten aanzien van hun landenallocatie. Zo is de allocatie naar de Afrika en het Midden-Oosten gemiddeld voor actieve fondsen “slechts” 40%, ten gunste van een overwogen blootstelling naar frontier landen in Azië. Toch ontkomen ook actieve fondsen niet aan de gevolgen van de wijziging, omdat het belegbare universum voor dergelijke fondsen vaak wel gedicteerd worden door de benchmark. Ze mogen dus alleen beleggen (of in enkele gevallen in beperkte mate buiten de benchmark) in landen die zijn aangemerkt als frontier landen.
Beleggers krijgen ruim voldoende tijd om te anticiperen op de wijzigingen. De promotie van Argentinië wordt pas geëffectueerd in mei 2019. Bovendien staat de wijziging nog niet volledig vast, want MSCI zal in het licht van de meest recente gebeurtenissen die van invloed zijn op de valutasituatie in het land, zijn herclassificatiebeslissing herzien indien de Argentijnse autoriteiten enige vorm van beperking van de toegang tot de markt zouden invoeren, zoals kapitaal- of deviezencontroles.
Indien de wijziging doorgang vindt dan kunnen beleggers zich gelijk opmaken voor de volgende grote wijziging. MSCI zal in 2019 tijdens zijn jaarlijkse herzieningsbeoordeling de markt consulteren over de classificatie van Kuwait. De frontier market index zal dan met dit land dat nu een gewicht heeft bijna 18%, wellicht wederom een zwaargewicht gaan verliezen.
Het moge duidelijk zijn dat ook dat een wijziging is die beleggers, zowel passief als actief, goed moeten evalueren. Want de wijzigingen in de MSCI Frontier Market index zijn er een goed voorbeeld van dat beleggers van beide pluimage goed moeten letten op indexherzieningen en de gevolgen daarvan op de portfeuilles van beleggingsfondsen en ETFs.