Morningstar
AanbevolenNieuws Whats New IconProfessionele beleggers Whats New IconAwards for Investing Excellence Whats New Icon
ETF articles

Thema-ETF's: geschikt voor lange termijn of modegril?

Het aanbod aan thematisch georiënteerde ETF's blijft maar groeien. Beleggers moeten goed onderzoeken of het thema waar de ETF zich op richt blijft bestaan op langere termijn, of dat het slechts een modegril is. Want het is opvallend dat veel thema-ETF's al snel weer gesloten worden.

Robert van den Oever 19 november, 2018 | 10:00
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Thematische Exchange Traded Funds (ETF's) proberen te profiteren van macro- of structurele trends op de lange termijn, zoals veranderingen in het milieu, demografische verschuivingen of technologische vooruitgang. Deze producten omvatten bijvoorbeeld ETF’s die inspelen op de vergrijzende bevolking en demografische verschuivingen op de lange termijn.

Ze omvatten niet onderwerpen zoals bijvoorbeeld exporterende Japanse bedrijven, want die zijn weliswaar nuttig voor profijt op de korte termijn, maar ontberen een samenhangend langetermijnverhaal dat de bedrijfscyclus overstijgt.

In tegenstelling tot andere beleggingsbenaderingen zoals strategic beta strategieën, waarvan de beste worden getest in historische datasets, is thematisch beleggen helemaal gericht op toekomstige trends die nog niet volledig tot wasdom zijn gekomen.

Dit gebrek aan track record betekent dat een thematische belegging zwaar leunt op de research die het thema ondersteunt, waardoor het bijzonder moeilijk is om de robuustheid van de strategie te beoordelen. In veel gevallen betekent het ontbreken van een geschikte benchmark of een sterke peer group ook dat het zelfs lastig is om prestaties in historisch perspectief te beoordelen.

Morningstar's ETF-expert Kenneth Lamont waarschuwt de ETF-belegger dan ook om thema-ETF's grondig te beoordelen op hun levensvatbaarheid. De noviteit er van brengt tal van onzekerheden met zich mee.

Groei thema-ETF's
Het vermogen onder beheer in thematische ETF's in Europa is in de afgelopen drie jaar omhooggeschoten: het is bijna verzevenvoudigd, zij het vanaf een lage basis. Het totale Europese beheerd vermogen in deze categorie bedraagt momenteel bijna 7 miljard euro. Deze groei werd aangejaagd door slechts een handvol producten.

Asset growth in European thematic ETFs November 2018 Exhibit 1

(klik op grafiek voor vergroting)

De vijf grootste ETF's vertegenwoordigen 73% van het totale beheerd vermogen in thematische ETF’s. De grootste twee, iShares Automation & Robotics ETF (RBOT) en L & G ROBO Global Robotics and Automation ETF (ROBO), zijn goed voor bijna de helft.

De Europese markt voor thema-ETF’s blijft klein in termen van zowel vermogen als het aantal fondsen als we dat vergelijken met de Amerikaanse markt. Die heeft thema-ETF's omarmd en het aanbod is inmiddels uitgebreid met opvallende en zelfs controversiële strategieën zoals obesitas, organische materialen en marihuana-ETF's.

Na het succes van de roboticafondsen verwachten we dat de komende jaren steeds meer thematische ETF’s op de markt zullen worden gebracht, met name in thema’s rond technologie zoals cloud computing, kunstmatige intelligentie en e-commerce, voorspelt Lamont.

Het aanbod
Het aanbod in Europa telt 31 ETF's die voldoen aan onze definitie van thematisch, en die hebben allemaal verschillende thema's en benaderingen. Om een beter begrip te krijgen van wat dit aanbod behelst, hebben we deze thematische ETF's losjes in drie segmenten gegroepeerd: technologie, milieu en sociaal.

De technologisch gerichte thematische ETF’s zijn de meest populaire groep, zij nemen bijna driekwart van het beheerd vermogen voor hun rekening. De grootste winnaars zijn de strategieën rond robotica en automatisering, die hopen te profiteren van een massale acceptatie van robottechnologie. Er zijn ook verschillende ETF's verkrijgbaar die zich richten op de digitalisering van de wereldeconomie of technologie rondom gezondheid en farma.

Assets by type thematic ETFs November 2018 E 2

(klik op grafiek voor vergroting)

Milieuthema's vormen de op één na populairste groep. Deze ETF's zijn meestal ouder dan hun technologie-tegenhangers. Het gaat om thema’s als natuurlijke hulpbronnen, met name een focus op water. Die zijn ontworpen om te profiteren van tekorten aan vers drinkwater, hetgeen wordt verergerd door een veranderend klimaat en een groeiende wereldbevolking. Ten slotte richt een handvol fondsen die in de afgelopen jaren zijn gelanceerd zich op sociale thema's, zoals vergrijzing en genderdiversiteit.

Veel fondssluitingen
Thematische fondsen moeten zich teweerstellen tegen aantijgingen dat ze slechts een gimmick zijn of dat ze alleen maar meebewegen op modieuze golven die snel weer uit de gratie raken als de belangen verschuiven naar het ‘volgende grote ding’. Terecht, want we hoeven maar een blik te werpen op de golf aan lanceringen en daaropvolgende sluitingen van fondsen met een internet-thema, eind jaren negentig en begin jaren 2000, om te zien dat deze bezorgdheid gegrond is.

De belegger die almaar uitdijende menu van steeds exotischer wordende onderwerpen bestudeert, zal zich afvragen: bestaat de ETF die ik vandaag koop over 10 jaar nog wel? Voor het antwoord kunnen we kijken naar de sluitingscijfers van fondsen: 35% van alle thematische ETF's die ooit in Europa zijn gelanceerd, zijn al gesloten.

Dit cijfer ligt zelfs nog hoger, op 80% dus ruim het dubbele, als we kijken naar alle thematische ETF's die vóór 2012 zijn gelanceerd. Ter vergelijking: van alle aandelen-ETF’s is in diezelfde periode slechts minder dan de helft gesloten. Slechts twee van de 18 gesloten thema-ETF's zijn in hun bestaan ooit boven de 100 miljoen aan beheerd vermogen uitgekomen, en dan nog slechts gedurende een korte periode.

Hoge beheerskosten hebben zeker bijgedragen aan dit gebrek aan succes, maar het volledige plaatje is complexer. Wat de specifieke redenen ook zijn, de geschiedenis suggereert dat zelfs als we een succesvol thema selecteren, we geluk moeten hebben dat de gekozen ETF lang genoeg overleeft om daarvan te kunnen profiteren. Voor de belegger heeft het sluiten van een fonds een aantal directe en indirecte kosten.

Langdurig thema of niet?
Voorzichtigheid is daarom geboden, zegt Lamont. Zoals altijd levert een sceptische benadering de beste beleggingsresultaten op. Hoewel fondsaanbieders u talrijke redenen zullen geven om te beleggen, verdient het aanbeveling om hun beweringen goed te onderzoeken. Een robuuste strategie moet flexibel genoeg zijn om zich aan te passen naarmate de specifieke kenmerken van het gekozen thema in de loop van de tijd onvermijdelijk verder evolueren.

Er zou een groot verschil zijn geweest tussen de uitkomst van beleggen in bijvoorbeeld een ETF voor digitale muziek en een concurrerende ETF in MP3-spelers in de periode rond de millenniumwisseling. Aan de andere kant zou de flexibiliteit niet zo groot moeten zijn dat de rendementen verwateren of de ETF te veel lijkt op bestaande, meer generieke sector en bredere aandelenstrategieën.

 

Lees meer over ETF's:

- Let op de bijzondere eigenschappen van thema-ETF's

- Deze voordelen van ETF's worden overschat door beleggers

TAGS
ETF
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Over de auteur

Robert van den Oever  Robert van den Oever is research editor bij Morningstar in Amsterdam

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten

De Star Rating voor aandelen van Morningstar wordt toegekend op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Morningstar kent Star Ratings toe op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. De Star Rating wordt door vier componenten bepaald: (1) ons oordeel over de economische slotgracht van het bedrijf, (2) onze raming van de reële waarde van het aandeel, (3) onze onzekerheid met betrekking tot die raming van de reële waarde, en (4) de huidige marktprijs. Die criteria samen leiden tot een unieke rating die elke dag wordt geüpdatet. Een rating van vijf sterren betekent dat het aandeel een goede waarde vertegenwoordigt tegen zijn huidige koers; een rating van één ster niet. Als ons uitgangspunt correct is, dan zal de marktprijs in de loop van de tijd, doorgaans binnen de drie jaar, gaan samenvallen met onze raming van de reële waarde. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de Morningstar Star Rating voor aandelen, ga naar

De raming van de kwantitatieve reële waarde is de door Morningstar uitgevoerde raming van het bedrag per aandeel uitgedrukt in USD dat het eigen vermogen van een bedrijf vandaag waard is. De raming van de kwantitatieve reële waarde is gebaseerd op een statistisch model afkomstig van het analistenteam van Morningstar gespecialiseerd in de raming van de kwantitatieve reële waarde van bedrijven, en omvat een financiële prognose van het bedrijf. De raming van de kwantitatieve reële waarde wordt dagelijks berekend. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de raming van de kwantitatieve reële waarde, ga naar

De Morningstar Medalist Rating is de samenvattende weergave van Morningstar’s vooruitkijkende analyse van beleggingsstrategieën zoals die worden aangeboden via specifieke instrumenten met een beoordelingsschaal van Gold, Silver, Bronze, Neutral en Negative. De Medalist Ratings geven aan welke beleggingen naar het oordeel van Morningstar waarschijnlijk in staat zijn om in de loop van de tijd een relevante index of peer group gemiddelde te verslaan op voor risico aangepaste basis. Beleggingsproducten worden beoordeeld op drie belangrijke pijlers (People, Parent en Process) die, als ze gekoppeld worden aan de beoordeling van kosten, de basis vormen voor Morningstar’s overtuiging op de verdiensten van die producten en die hun Medalist Rating bepalen. De pijler ratings kennen de gradaties Low, Below Average, Average, Above Average en High. Pijlers kunnen beoordeeld worden via de kwalitatieve beoordeling van een analist (ofwel direct aan een instrument dat de analist volgt, ofwel indirect als de pijler ratings van een gevolgd instrument toegepast worden op een verwant niet-gevolgd instrument), of via het gebruik van algoritmische technieken. Instrumenten worden aan de hand van hun verwachte prestatie gesorteerd in rating groepen die worden gedefinieerd door hun Morningstar Categorie en hun actieve of passieve status. Als analisten een instrument direct volgen, kennen ze de drie pijler ratings toe op basis van hun kwalitatieve beoordeling, getoetst door het Analyst Rating Committee, en monitoren en evalueren deze ten minste iedere 14 maanden. Als de instrumenten ofwel indirect door analisten worden gevolgd, ofwel door algoritme, dan worden de ratings maandelijks toegekend. Voor gedetailleerde informatie over deze ratings en hun methodologie kunt u terecht op: here

The Morningstar Medalist Ratings zijn geen feiten en het zijn ook geen credit of risico ratings. De Morningstar Medalist Rating (i) moet niet worden gebruikt als de enige basis bij het beoordelen van een beleggingsproduct, (ii) omvat onbekende risico’s en onzekerheden die verwachtingen kunnen doorkruisen en tot andere dan verwachte uitkomsten kunnen leiden, (iii) is niet gegarandeerd gebaseerd op volledige of accurate aannames of modellen als ze algoritmisch zijn bepaald, (iv) bevat het risico dat het rendementsdoel niet wordt gehaald vanwege zaken als onverwachte wijzigingen in beheer, technologie, economische ontwikkeling, rentebewegingen, kosten, concurrentiedruk, wetgeving, wisselkoersen, belastingen en wijzigingen in politiek of sociaal klimaat, en (v) moet niet worden gezien als een aanbeveling om beleggingsproducten te kopen of verkopen. Een verandering in de fundamentele factoren achter de Morningstar Medalist Rating kan betekenen dat de rating niet langer accuraat meer is.

Voor informatie over de historische Morningstar Medalist Rating voor beleggingsfondsen die Morningstar volgt, kunt u terecht bij uw lokale Morningstar kantoor.

Gedetailleerde informatie over belangenconflicten, waaronder EU MAR publicaties, leest u in het document “Morningstar Medalist Rating Analyst Conflict of Interest & Other Disclosures for EMEA” dat u hierkunt vinden.

Selecteer de website van uw keuze Om te weten of deze website relevant voor u is, vernemen we graag of u een particuliere of een professionele belegger bent.