De Europese markt voor ETF's is erg gefragmenteerd en dat heeft grote invloed op het productenaanbod en de ontwikkeling van nieuwe producten. Het betekent onder andere dat er een groot aantal producten van verschillende aanbieders beschikbaar is voor hetzelfde type blootstelling. Er zijn bijvoorbeeld 13 fondshuizen die een ETF aanbieden die de Euro Stoxx 50 Index volgt.
Die fragmentatie leidt er ook toe dat het assortiment Europese ETF's in aantal groter is dan het Amerikaanse, hoewel de Amerikaanse markt vijf keer zo groot is in termen van beheerd vermogen. Toch komen er nog altijd rechttoe-rechtaan ETF's bij.
Vanguard en Amundi bijvoorbeeld hebben mainstream aandelen- en obligatie-ETF's op Eurostoxx 50 en DAX index gelanceerd. Dat was enerzijds om gaten in hun assortiment op te vullen en anderzijds om op prijs te concurreren met andere fondshuizen.
Onderscheiden met ESG
Naast dat generieke aanbod kiezen steeds meer fondshuizen ook voor specifieke thema's. Duurzaamheid is een belangrijk thema bij de ontwikkeling van nieuwe producten. Meeliftend op de groeiende vraag vanuit eindbeleggers hebben veel fondshuizen een range van ESG-gerichte ETF's gelanceerd, variërend in strategie van simpele uitsluiting tot volledige ESG-integratie.
De concurrentie neemt daardoor flink toe, zo bewees het jaar 2018 met maar liefst 36 product-introducties tegen 15 in 2017. Mede hierdoor steeg het beheerd vermogen in dit type ETF's met 50% tot bijna 10 miljard euro.
(klik op grafiek voor vergroting)
Tech populair thema
Thema-ETF's ijn erop gericht om te profiteren van lange-termijn macro of structurele trends zoals demografische verschuivingen, technologische vooruitgang of klimaatverandering. Ze zijn opnieuw populair geworden dankzij de aandacht voor automatisering en robotica.
Veel nieuwe thema-ETF's begeven zich op die twee gebieden en kijken naar bedrijven die zich bezighouden met kunstmatige intelligentie, cloud computing, digitale beveiliging en e-commerce.
Sommige thema-ETF's zijn eerst in de Verenigde Staten uitgeprobeerd alvorens het fondshuis een Europese variant op de markt bracht.
(klik op grafiek voor vergroting)
Morningstar heeft eerder een serie artikelen over thema-ETF's gepubliceerd. Die vindt u hier:
- Zo doen thema-ETF's het vergeleken met hun generieke concurrenten
- De plek van thema-ETF's in de beleggingsportefeuille
- Thema-ETF's: geschikt voor lange termijn of modegril?
Multifactor in opkomst
Het belangrijkste slagveld in productontwikkeling is strategic beta. Afgelopen jaar kwamen er 20 nieuwe strategic beta producten bij. Die houden het midden tussen actief en passief. Het zijn ETF's met een relatief grote actieve componentn en die wordt doorgaans ingevuld met een multifactor-strategie. Door meerdere factoren op te nemen, wordt het risico van langdurige underperfomance door één factor gedempt en toch is er onderscheid ten opzichte van een volledig passief product, zodat de markt als het goed is verslagen wordt.
De meest gebruikte factor bij de nieuwe producten die naar de markt zijn gekomen is kwaliteit. Die factor wordt vaak ingezet om volatiliteit te verminderen. Vooral aandelen-ETF's worden met factoren geconstrueerd. In obligatie-ETF's is dat nog niet echt het geval en het is ook maar de vraag of die eigenschappen die voor aandelen-ETF's werken ook toepasbaar zijn op obligatie-ETF's.
(klik op grafiek voor vergroting)
Onlangs heeft Morningstar een serie artikelen gepubliceerd over specifiek strategic beta-ETF's. Die vindt u hier:
- Zo proberen strategic beta ETF's de markt te verslaan
- Dividendstrategieën populairst in strategic beta landschap
- Zo ziet de Europese markt voor strategic beta ETF's er uit
Druk op kosten
De druk op de kosten van ETF's blijft onverminderd doorgaan. Die blijft niet beperkt tot mainstream ETF's, maar ook in bijvoorbeeld strategic beta ETF's is een heuse kostenoorlog gaande. Dat geeft aan dat een onderscheidende strategie geen argument is om hogere kosten te rekenen aan eindbeleggers: ook daar wordt dus aan geknabbeld.
Ook in ESG-ETF's is er druk op de kosten zichtbaar. Vooral de nieuwe duurzame ETF's die iShares, Xtrackers en L&G in 2018 hebben geïntroduceerd, trokken het kostenniveau flink omlaag: al voor 0,05% tot 0,20% lopende kosten kunnen beleggers specifiek op duurzaamheid gerichte ETF's aan hun portefeuille toevoegen.
Het meest fameus zijn de ETF's die Fidelity in de Verenigde Staten nieuw in de markt zette tegen 0% kosten.
Onderstaande grafiek laat de kostenontwikkeling zien voor aandelen- en voor obligatie-ETF's:
(klik op grafiek voor vergroting)
Lees ook de twee eerdere delen uit deze serie over het Europese ETF-landschap:
- Beheerd vermogen in Europese ETF's is verdubbeld in 5 jaar tijd
- Dit zijn de grootste spelers op de Europese ETF-markt