Portefeuillebeheerders zijn de mensen die beslissen over wat te kopen, wat te verkopen en wanneer. Aangezien de fondsbeheerder voor het rendement van het fonds de grootste verantwoordelijkheid draagt, is het voor de belegger belangrijk om te weten wie aan het stuurwiel staat en voor hoe lang. Alleen zo kan hij zijn beleggingsfondsen uitkiezen met kennis van zaken.
*De verschillende beheerstructuren
Alvorens verder te bespreken waarom beheerders van belang zijn, zullen we even onderzoeken op welke drie manieren fondsen beheerd kunnen worden.
Ten eerste is er de benadering van een enkele beheerder. In dit geval draagt één persoon de primaire verantwoordelijkheid voor het nemen van de beleggingsbeslissingen van het fonds. De beheerder voert echter niet alle onderzoek, handelingen en beslissingen zelf uit zonder de hulp van anderen in te roepen. Robert Stansky staat bijvoorbeeld nog steeds te boek als de enige beheerder van Fidelity Magellan FMAGX, maar krijgt vele ideeën aangereikt door Fidelity’s analisten. De beheerder is wel de enige besluitvormer, maar niet de enige creatieveling.
Ten tweede is er het beheerteam, met succes toegepast door ‘fondsfamilies’ zoals American Century, Scudder en Putnam. In deze structuur selecteren twee of meer personen de aandelen. Het is soms moeilijk om de respectievelijke betrokkenheid of verantwoordelijkheid van elk teamlid in te schatten. Soms is er een leidinggevende beheerder die als finale scheidsrechter optreedt (zoals bij sommige Scudder-fondsen), terwijl andere structuren eerder democratisch te werk gaan (zoals bij Dodge & Cox).
Ten derde – maar eerder uitzonderlijk – is er het multibeheersysteem. De activa van het fonds worden verdeeld over verschillende beheerders die onafhankelijk van elkaar werken. American Funds is de grootste fondsfamilie die van deze benadering gebruikmaakt. Multibeheer is gangbaarder bij fondsen die door andere ondernemingen dan de fondsmaatschappij zelf worden beheerd, zoals Vanguard Windsor II VWNFX, de fondsen van CDC Nvest en de American AAdvantage Group. In al deze gevallen neemt het fonds beheerders van meerdere andere ondernemingen in dienst om zich over het fonds te ontfermen.
Beheerders kunnen tellen
Naar onze mening is het altijd belangrijk te weten wie de beheerder van een fonds is, en of het fonds door een enkele persoon of een heel team wordt beheerd. Net zo belangrijk is de periode waarin die persoon of dat team voor het fonds heeft gewerkt. Ga na of de beheerder die het grootste deel van de samenstelling van het fonds voor zijn rekening nam, nog steeds de dienst uitmaakt. Anders kunt u wel eens voor verrassingen komen te staan.
Neem nu Guardian Park Avenue GPAFX. Doorgewinterd beheerder Chuck Albers verliet het fonds in april 1998. Albers had een uitstekende staat van dienst opgebouwd. Het fonds was een van de best presterende grote gemengde fondsen van de periode van 10 jaar daarvoor. Na Albers vertrek was het fonds echter niet meer wat het ooit was. Het bleef actief maar presteerde in de daaropvolgende jaren veel minder goed dan het gemiddelde grote gemengde fonds. Beleggers die instapten omwille van het langetermijngegeven, maar zich niet realiseerden dat de spilfiguur het fonds had verlaten, kregen een bittere pil te slikken.
Uiteraard leidt niet elk vertrek van een beheerder tot een ineenstorting van de prestaties. Toen de legendarische waardebelegger Michael Price eind 1998 Mutual Discovery TEDIX verliet, leidde dat onder beleggers tot de vrees dat het hoog aangeschreven fonds zijn doelstellingen onder het nieuwe beheer niet zou behalen. Tot nu toe hebben die beleggers nochtans niet te klagen. Ondanks een aantal zware jaren (1999 en 2003) heeft het fonds na het vertrek van Price de andere fondsen in zijn categorie doorgaans ingemaakt.
Waar beheerders van tel zijn. Of toch niet?
U kijkt uit naar nieuwe beleggingen en heeft twee aan elkaar gewaagde fondsen gevonden? Kies dan voor het fonds met de meest ervaren beheerder. Geeft de beheerder van een fonds waarin u al belegt er de brui aan, dan is het niet altijd het beste idee om onmiddellijk te verkopen.
Eerst en vooral: de kans bestaat dat u belasting verschuldigd bent over uw verkochte aandelen als die in waarde stegen. Wat u kwijtraakt aan taksen, wordt mogelijk niet gecompenseerd door bijkomende toekomstige winst in een ander fonds. Ten tweede kan de nieuwe beheerder het net zo goed doen als de vorige. Tenslotte ondervinden sommige types fondsen eenvoudigweg minder impact van beheerwissels dan andere. Hier volgen enkele voorbeelden:
Indexfondsen
Indexfondsbeheerders doen niet aan actieve aandelenselectie. Ze bootsen gewoon een benchmark na door dezelfde aandelen in dezelfde verhouding aan te houden. zijn dus minder belangrijk dan in actief beheerde fondsen.
Fondsen in categorieën met bescheiden rendementsmarges
Het beheer van een ultrakortlopend obligatiefonds is een kwestie van basispunten, (een basispunt is een honderdste van een procentpunt.) Met andere woorden, omdat ultrakortlopende obligaties maar weinig rendementpotentieel bieden, bedraagt het verschil in rendement tussen een fantastisch en een abominabel ultrakortlopend obligatiefonds amper een procentpunt of twee. Als de beheerder van uw ultrakortlopend obligatiefonds opstapt, hoeft u daar niet wakker van te liggen.
Fondsen van families met sterke wisselspelers
Wanneer Fidelity een fondsbeheerder verliest, raken wij niet gauw van streek. Waarom? Fidelity beschikt over zoveel getalenteerde beheerders en analisten, dat er altijd wel iemand de draad kan oppakken. Beheerwissels jagen minder schrik aan als ze plaatsvinden in fondsfamilies zoals Fidelity, T. Rowe Price, en American, met een aantal sterke fondsen en een dito team.
Fondsen geleid door teams
Hoewel het niet altijd het geval is, zult u toch vaak opmerken dat fondsen onder leiding van teams minder impact ondervinden van beheerwissels dan fondsen onder leiding van een enkele persoon. Het bovenstaande geldt echter alleen als het fonds “teamgewijs” beheerd wordt, op basis van effectief democratisch genomen beslissingen.
Omgekeerd kunnen beheerwissels een vernietigende slag toebrengen aan andere types fondsen. Beleggers die bij de hierna volgende types van beleggingsfondsen geen aandacht besteden aan beheerders en hun gedrag, kunnen wel eens veel slechter af zijn dan een tel gestelde voetbalsupporter.
- Fondsen met een enkele beheerder
- Fondsen beheerd door uiterst actieve beheerders die zich als gedreven aandelenselecteerders of traders hebben bewezen
- Sterke fondsen van families die niet over de hele lijn even sterk staan, of van fondsfamilies die andere solide fondsen met een gelijkaardige beleggingsstijl missen
- Fondsen in categorieën zoals Groei Klein of Opkomende Markten, waar de marge voor eventuele rendementen uiterst klein is.
*Amerikaanse voorbeelden