U heeft geleerd hoe fondsen beoordeeld worden en kunt nu een antwoord geven op vijf essentiële vragen: hoe heeft het fonds gepresteerd, hoe risicovol is het geweest, wat zit er in de portefeuille, wie staat aan het roer en hoeveel kost het. Of u nu aan uw eerste of uw eenendertigste fonds toe bent, de bovenstaande vragen moeten beantwoord zijn alvorens een keuze te maken. (En ja, sommige mensen hebben 31 fondsen.)
Bij het uitkiezen van uw eerste aandelenfonds dient u echter rekening te houden met een aantal bijkomende specifieke bijkomstigheden. Waarom? Voor sommige lezers is dit eerste fonds misschien wel het enige, althans voor een hele tijd.
Hierna leest u aan welke kwaliteitscriteria uw eerste fonds moet voldoen.
Zorg voor spreiding
Of u een beleggingshorizon van 5 of 50 jaar voor ogen heeft, maakt niet uit. Uw eerste aandelenfonds moet goed gediversifieerd zijn. Dit betekent dat het fonds een groot aantal aandelen moet aanhouden (100 of meer) afkomstig uit een breed scala aan industrietakken of sectoren. De Fondsrapporten op Morningstar.nl vertellen u hoeveel aandelen een fonds aanhoudt en welke sectoren zijn voorkeur wegdragen.
Waarom al die heisa rond spreiding? Fondsen die veel aandelen aanhouden van een groot aantal verschillende sectoren zijn doorgaans stabieler dan fondsen met weinig aandelen afkomstig van slechts een of twee industrietakken. Zo had het gemiddelde technologiefonds in september 2002 een standaarddeviatie (maat voor volatiliteit) van 43,4, terwijl de standaarddeviatie van het gemiddelde grote gemengde fonds een relatief ingetogen 17,1 was.
Niettegenstaande het feit dat u op een bepaald punt in uw beleggersleven een aantal van dit type geconcentreerde fondsen zou kunnen bezitten om “zeg maar” uw rendementen op te vijzelen of een snuifje afwisseling aan uw beleggingen toe te voegen, zijn dit geen geschikte beleggingen voor een eerste keer. (We gaan in latere lessen dieper in op spreiding en op het tijdstip waarop u zich wél op geconcentreerde beleggingen zou kunnen richten).
Geef de voorkeur aan grote bedrijven
Focus vervolgens op fondsen die aandelen kopen van grote Nederlandse & Europese bedrijven. Fondsen met een verzameling aandelen zoals Coca-Cola, Gillette en Wal-Mart leveren misschien niet altijd de meest opwindende rendementen op, maar neigen niettemin naar betere prestaties dan kleinere bedrijven wanneer het tij keert.
Deze fondsen, large-capfondsen genoemd, worden door Morningstar in drie categorieën onderverdeeld: Large cap waarde, large cap groei, large cap gemengd. “Waarde”-fondsen houden ondergewaardeerde aandelen aan, ” Groei”-fondsen kopen aandelen met goede groeivooruitzichten aan en “Gemengd”-fondsen houden het midden tussen de twee vorige categorieën.
Welke categorie is de uwe? “Groei”-fondsen zijn de volatielste van de drie categorieën omdat zij meestal aandelen aanhouden in sectoren met meer groei en dus meer risico, zoals gezondheidszorg en technologie. “Waarde”-fondsen vertonen doorgaan minder volatiliteit maar neigen dan weer naar prestaties die kunnen haperen ten gevolge van hun eigen favoriete sectoren zoals de financials en de industrie. Wanneer deze sectoren het goed doen, dan presteren ook de meeste “Waarde”-fondsen goed.
Uw beste keuze is wellicht een “Groot Gemengd”-fonds, waar beide aandelentypes worden aangehouden. Een dergelijk fonds heeft posities in alle bovenvermelde sectoren.
Opteer voor een grote familie
Begin bij de aanschaf van uw eerste fonds met een exemplaar van een van de grotere fondsfamilies. Waarom? Reuzen als Fidelity, Vanguard en T. Rowe Price worden van nabij gevolgd door de media en de beleggers. Doorgedreven aandacht vanwege publiek en media heeft het deze aanbieders moeilijk gemaakt om qua prestaties de slechtpresterende concurrenten al te lang naast zich te dulden. Men mag er niet van uitgaan dat hun fondsen jaar na jaar de hitlijsten zullen aanvoeren, maar door de band genomen zijn ze wel betrouwbaar.
Aan grote families is nog een ander voordeel verbonden: uw eerste fonds is niet noodzakelijk uw laatste. Daarom is het goed om weten dat de grote families prat gaan op een gamma gaande van binnenlandse fondsen met grote en kleine bedrijven tot internationale opties, van fondsen met belastbare en belastingvrije obligaties tot sectorfondsen. Eén familie volstaat vaak om een volledige portefeuille samen te stellen.
Haal de begrippen ‘groot’ en ‘gespreid’ echter niet door elkaar. Janus Funds is bijvoorbeeld een van de 10 grootste families in fondsenland. Ook al biedt de groep wel internationale en obligatiefondsen aan, het blijft een specialist op het gebied van “Groei Groot”. Veel variëteit valt hier niet te rapen.
Om te zien hoeveel variëteit een familie te bieden heeft, volstaat het de naam van de familie in te voeren in onze Quotes/Reports-box op Morningstar.nl. Daar krijgt u een lijst te zien met Fondsrapporten voor de fondsen van de familie. Blader door een aantal rapporten om een idee te krijgen van de soorten fondsen die de groep aanbiedt of breng een bezoekje aan de website van de fondsfamilie.