Sterke groei is altijd de logische basis geweest om aandelen van opkomende markten aan te houden. Over de lange termijn is die denkwijze veel beleggers echter zuur opgebroken. Hoewel opkomende economieën razendsnel gegroeid zijn, hinken hun aandelenindices er achteraan. Academici en beroepsbeleggers hebben tot hun grote frustratie moeten vaststellen, dat er weinig of geen correlatie bestaat tussen de groei van het bbp en de rendementen van de aandelenmarktindices. Aangezien ETFs in essentie verhandelbare indices zijn, is het van belang te weten welke ETFs het best gepositioneerd zijn om van toekomstige groeitendensen in de opkomende markten te profiteren. Om deze vraag te beantwoorden, dienen we terug te grijpen naar de kernthese voor beleggen in opkomende markten.
Demografische trends
Vandaag de daag vallen beleggingen in opkomende markte vanuit demografisch oogpunt misschien wel beter in de plooi. In veel ontwikkelde economieën (zonder de Verenigde Staten) neemt de actieve bevolking af. Rond 2025 zal de bevolking van de eurozone zich waarschijnlijk in een onomkeerbare neerwaartse tendens bevinden. Tegen 2050 zal een derde van de bevolking van de eurozone ouder zijn dan 65 (zie eerste tabel). De opkomende markten bevinden zich daarentegen in een benijdenswaardige demografische positie dankzij hun bevolkingsontwikkeling die de economische groei versterken. Zo is meer dan 30 procent van de bevolking in de ASEAN-economieën bijvoorbeeld jonger dan 20 en in de BRIC-landen ziet dat er hetzelfde uit, zij het minder extreem (zie tweede tabel).
Consumptiegroei
Het grote aantal jongeren in opkomende markten leidt zowel in relatieve als absolute zin naar nieuwe economische groei, maar dan wel van een bijzonder type: binnenlandse consumptiegroei. In de afgelopen twintig jaar werd het bbp van de opkomende markten tegelijkertijd aangedreven door investeringen in infrastructuur en de introductie van een op export gericht groeimodel. De export groeide dankzij de toenemende productiecapaciteit. Dat uitte zich vervolgens in meer harde valuta's waarmee de productiecapaciteit, en dus ook de export, verder kon worden uitgebreid. Deze vicieuze cirkel zorgde voor een versnelde industrialisatie in de opkomende markten en heeft de levensstandaard verhoogd.
Naargelang de opkomende economieën hun inhaalbeweging ten opzichte van de ontwikkelde landen inzetten, zal de door de consumptie aangedreven groei waarschijnlijk het historische, op export gerichte groeimodel vervangen. Dankzij de huidige ontluikende middenklasse in de meeste opkomende economieën zal het vrij besteedbare inkomen per hoofd toenemen. Daardoor zijn op de binnenlandse markt gerichte ondernemingen het best gepositioneerd om van de stijgende koopkracht in de opkomende markten te profiteren. Aandelensectoren die waarschijnlijk het best gepositioneerd zijn om van deze tendens te profiteren, zijn duurzame consumptiegoederen, basisconsumptiegoederen, gezondheidszorg, financiële dienstverlening en industriële waarden.
Bovengemiddelde prestaties
Onderzoek naar deze specifieke sectoren met behulp van Fama/French-factoren verduidelijkt dat we hier niet te maken hebben met typische beleggingsideeën die nog gestalte moeten krijgen. Vanuit historisch oogpunt hebben deze op de binnenlandse markt gerichte sectoren sinds 1995 (na controle voor marktrisico) robuuste rendementspremies laten optekenen ten opzichte van exportgerichte sectoren zoals energie, basismaterialen, IT en nutsbedrijven. De bovengemiddelde prestaties van de op de binnenlandse markt gerichte sectoren kan in elk geval worden toegeschreven aan verschillende combinaties van volume-, waarde- en momentumpremies die niet aanwezig zijn in de eerder op export en investeringen gerichte sectoren.
Daaruit volgt dan dat de bèta (dat wil zeggen de gevoeligheid voor de wereldwijde markt) historisch gezien constant had kunnen worden gehouden en dat aanzienlijke, statistisch significante alfa (in realiteit alleen de toevoegingen van omvang/waarde/momentumpremies) verwezenlijkt had kunnen worden door te beleggen in sectoren van opkomende-marktenaandelen met focus op binnenlandse consumptie.
Door de relatief kleine omvang van deze ondernemingen kennen de meeste, puur op marktkapitalisatie gerichte opkomende-marktenindices jammer genoeg een onderweging toe aan sectoren met binnenlandse klemtoon in verhouding tot hun toekomstige bijdrage aan de bbp-groei. Het is dan ook geen verrassing dat de meeste ETFs met opkomende-marktenaandelen aan deze sectoren eveneens een onderweging toekennen. Een groot, liquide ETF vinden met focus op onze geselecteerde sectoren is geen geringe uitdaging.
ETFs
Momenteel is db X-trackers de enige aanbieder die een volledig gamma van ETFs met opkomende-marktenaandelen aanbiedt in Europa. De meeste van deze ETFs hebben echter minder dan EUR 4 miljoen aan beheerd vermogen en een gemiddelde omzet van amper EUR 15.000 per dag. Hoewel potentiële beleggers zich bewust moeten zijn van hun gebrek aan liquiditeit, kunnen deze ETFs worden ingezet om een positie in de opkomende markten om te vormen tot de krachtigste Fama/French-factorcombinatie die we ons kunnen indenken.
Met EUR 200 miljoen aan activa en een relatief groter dagelijks handelsvolume zet het iShares MSCI Emerging Markets Small Cap ETF een stapje terug in het marktkapitalisatiespectrum van de fondsen die de MSCI Emerging Markets Index volgen en geeft het, binnen de sectorallocatie van zijn benchmark, nagenoeg perfect de best gepositioneerde sectoren weer om van toekomstige groeitendensen in opkomende markten te profiteren.
Het product van iShares heeft een ruime allocatie aan duurzame consumptiegoederen (20 procent), industriële waarden (17 procent) en financials (17 procent), terwijl IT, nutsbedrijven en telecom amper 14 procent van de gecombineerde totale waarde van de index vertegenwoordigen. Bovendien is zowat de helft van de portefeuille belegd in een aantal van de meest demografisch bevoordeelde economieën, zoals Brazilië en de ASEAN-landen.
Opportuniteiten
Demografische trends tonen aan, dat opkomende economieën op het punt staan de door export aangedreven groei in te wisselen voor groei op basis van consumptie. In een dergelijk scenario liggen de meest winstgevende beleggingsopportuniteiten op lange termijn waarschijnlijk in aandelensectoren met klemtoon op de consumptiebehoeften in de opkomende markten.
Historisch gezien hebben sectoren met klemtoon op de binnenlandse markt namelijk robuuste rendementspremies laten optekenen die de exportgerichte aandelensectoren ruim overklassen. Hoewel de reeks van opportuniteiten voor deze specifieke these voorlopig klein en enigszins illiquide is, zijn ETFs desalniettemin uitstekende beleggingsvehikels van deze types van nichesectoren of -ideeën te profiteren.
Bezoek ook Morningstar's ETF Center met artikelen over ontwikkelingen op de ETF-markt en ETF-strategieën. De ETF Bibliotheek staat vol artikelen over beleggen in en met ETFs.