Bij dividendbeleggen is de zekerheid van het dividend een zeer belangrijke factor. Hoewel ondernemingen met een lange historie als het gaat om het uitbetalen en laten groeien van dividend hun dividendbeleid te allen tijde willen handhaven, kunnen er situaties ontstaan waarbij het management besluit om het dividend te verlagen of helemaal te schrappen.
In het (recente) verleden hebben ondernemingen als Thomas Cook, Nokia, KPN en Telefonica hun dividendhistorie moeten opgeven. Ook nu zijn er regelmatig berichten over bedrijven waarbij het dividend mogelijk ter discussie staat, zoals blijkt uit het eerste artikel in deze serie Traditionele dividendsectoren onder druk. Omdat dividendverlagingen vaak gepaard gaan met sterke koersdalingen is het voor een dividendbelegger belangrijk om zijn aandelen goed te monitoren. In dit artikel geeft Morningstar zeven indicatoren waaraan een mogelijk onhoudbaar dividend kan worden herkend.
1. Hoge payout ratio
De payout ratio is een eerste, makkelijke screening om de zekerheid van het dividend te toetsen. De payout ratio geeft aan welk gedeelte van de winst wordt uitbetaald als dividend. Een dividend per aandeel van 20 cent op een winst per aandeel van 80 cent geeft dus een payout ratio van 25 procent. Hoe lager deze ratio is, des te zekerder het dividend. Zo kan immers in het voorbeeld de winst 75 procent dalen voordat de uitkering van het dividend in gevaar komt.
Wanneer een bedrijf een hoge payout ratio heeft is dit een aandachtspunt. Een harde bovengrens voor de payout ratio is echter niet te geven. De hoogte van deze ratio verschilt namelijk per sector, wat weer verband houdt met de mate van cycliciteit van de sector. Een sector die tamelijk ontwikkeld is en waarin ondernemingen stabiele kasstromen genereren zoals bijvoorbeeld nutsbedrijven, kan het zich veroorloven om hogere payout ratio’s te hanteren zonder dat het dividend in gevaar komt.
Voor meer cyclische bedrijven is een hoge payout ratio een groter risico. Om te bepalen of de payout ratio een gevaar vormt kan de historische trend van de payout ratio worden bekeken, of kan de payout ratio worden afgezet tegen het sectorgemiddelde. Vanzelfsprekend is een payout ratio boven 100 procent een rode vlag, omdat de onderneming dan meer geld uitkeert aan dividend dan dat er winst wordt gemaakt.
2. Marktomstandigheden – dalende winst en vrije kasstroom
Trends in winst en vrije kasstroom vormen de sleutel tot de zekerheidsanalyse van dividend. De eerder besproken payout ratio geeft het belang van de winst al aan: als de winst daalt, dan wordt de payout ratio hoger, waardoor de druk op de houdbaarheid van het dividend toeneemt.
Belangrijker is echter de ontwikkeling van de vrije kasstroom. Dit is namelijk geld waaruit het dividend betaald dient te worden. Kasstroom is de financiële olie die door een bedrijf stroomt en als die stroom opdroogt dan heeft het bedrijf een serieus probleem. De ontwikkeling van de winst en vrije kasstroom is dan ook van cruciaal belang. Hoe deze zich ontwikkelen hangt sterk af van de algemene marktomstandigheden en de concurrentiepositie van het bedrijf.
3. Zwakkere balans
Het beoordelen van de zekerheid van een dividend draait om het analyseren van de financiële stabiliteit van het bedrijf. Hierbij kan de balans niet buiten beschouwing worden gelaten. Voor dividendbeleggers is het van belang om de schulden van een onderneming goed in de gaten te houden. Er kan namelijk pas dividend worden uitbetaald als de rente aan obligatiehouders en verstrekkers van leningen is betaald.
Deze schuldeisers hebben vaak randvoorwaarden gesteld waaraan het bedrijf moet voldoen en die zijn vastgelegd in convenanten. Zodra deze worden geschonden, kunnen zij hun uitgeleende geld terugeisen en is het uitkeren van dividend vaak niet meer toegestaan. Als een bedrijf hoge schulden heeft, dan vormt dit dus een risico. Ratio’s als netto schuld/EBITDA en interest coverage-ratio zijn hierbij belangrijke kengetallen. Een tegenovergestelde situatie ontstaat als bedrijven beschikken over veel eigen vermogen of over hoge kasmiddelen. Dit biedt een buffer voor tijdelijke tegenslagen.
4. Dividendhistorie
De dividendhistorie kan een indicatie zijn van de soliditeit van het dividend. Een onderneming die al jaren een stabiel -liefst groeiend- dividend uitkeert geeft meer zekerheid dan een bedrijf dat dit voor het eerst doet. Een lange dividendhistorie laat zien dat het management zich heeft gecommiteerd aan het uitkeren van dividend en dat geeft vertrouwen. Echter, het uitkeren van dividend is geen verplichting en een dividend uit het verleden is geen garantie voor de toekomst!
5. Extreme dividenden
Hoewel verleidelijk is dividendbeleggen niet het simpelweg investeren in de aandelen met het hoogste dividendrendement. Wanneer u dat doet, dan zal uw portefeuille een sterke afwijking hebben naar traditionele dividendsectoren zoals telecom en nutsbedrijven. Dit kan de benodigde diversificatie beperken. Daarnaast ontkomt u er dan niet aan dat u in een dividend-valkuil trapt: u koopt een aandeel met een hoog dividendrendement op papier, maar later blijkt dat de dividenduitkering wordt verlaagd en het dividendrendement dus veel lager is dan gedacht.
Een dividendrendement dat significant hoger is dan het historisch gemiddelde of een sectorgemiddelde is eerder een waarschuwingssignaal dan een gouden kooptip. In kranten en op internet kunt u van diverse aandelen de dividendrendementen opzoeken. Deze dividendrendementen zijn berekend door het laatst uitgekeerde dividend te delen door de huidige koers. Wanneer het slecht gaat met een bedrijf dan zal de koers dalen. Hierdoor stijgt het dividendrendement. De grote vraag is echter of het laatst uitgekeerde dividend nog wel realistisch is. Het hoge dividendrendement lijkt interessant, maar is gebaseerd op het verleden. En dat geeft geen garantie voor de toekomst.
6. Lagere dividendgroei
Het uitkeren van dividend is een soort commitment van het management naar aandeelhouders en geeft aan dat zij vertrouwen hebben in hun onderneming. Dit maakt het handhaven en verhogen van het dividend zo belangrijk. Idealiter zal het management het dividend ook ieder jaar willen laten groeien. Een stabiel groeipercentage is een goed teken. Naar mate het bedrijf volwassen wordt zal de groei van het dividend afnemen. Dit is een logisch gevolg van de ontwikkeling van het bedrijf. Een plotselinge verandering in de groei van het dividend kan echter wijzen op een diepere oorzaak en is dus een aanleiding om aanvullend onderzoek te doen.
7. Managementstrategie
Aandeelhouders hebben geen recht op dividend. Zij zijn hiervoor afhankelijk van het management van de onderneming. Als het management besluit dat de kasstroom beter aangewend kan worden om een investering of een overname te doen of om de schuld te verlagen, dan kan dat gevolgen hebben voor het dividend. Deze factor is erg onvoorspelbaar, maar kan een grote impact hebben op het dividend zoals in 2009 bleek toen farmaceut Pfizer het dividend onverwachts drastisch verlaagde om een overname te kunnen financieren.
Uit het bovenstaande blijkt dat dividendbeleggen de nodige tijd en oplettendheid van beleggers vereist om succesvol toegepast te kunnen worden. U kunt, indien u zich daar comfortabel bij voelt en beschikt over voldoende tijd en financiële kennis, zelf uw dividendaandelen selecteren.
Voor passieve beleggers zijn er ETFs beschikbaar die een hoogdividendindex volgen, zoals de iShares Euro Stoxx Select Dividend 30, de Amundi ETF MSCI Europe High Dividend of het db x-trackers Stoxx Global Select Dividend 100 ETF.
Een andere mogelijkheid is het aanschaffen van een actief beheerd beleggingsfonds dat zich richt op dividendbeleggen. Als gevolg van de populariteit van dividendbeleggen zijn er de afgelopen twee jaar door diverse fondshuizen dividendfondsen gelanceerd. Dividendfondsen die wereldwijd beleggen in waarde-aandelen en die kunnen bogen op een langer track record zijn het BNP Paribas Global High Income Equity Fund, DWS Top Dividende, ING Hoog Dividend Aandelenfonds en Kempen Global High Dividend Fund.
Leer alle aspecten van dividendbeleggen. Hoe dividendaandelen te vinden en een portefeuille samen te stellen. Hoe de dividendvalkuil te vermijden. En zie wat typische dividendaandelen en aantrekkelijke dividendbeleggingsfondsen zijn. Bekijk het 'Dossier dividend'.
