Als u zich zorgen maakt over de stijgende rentes op staatspapier die uw obligatiefonds onder druk zetten, is het dan een optie om afzonderlijke obligaties te kopen en die tot het einde van de looptijd aan te houden? Morningstar’s Director of Personal Finance Christine Benz geeft antwoord op deze vraag.
Vooropgesteld dat u een obligatie koopt van een kredietwaardige debiteur, kunt u de opbrengstenstroom gewoon incasseren en dan de hoofdsom terugkrijgen op de vervaldatum, onafhankelijk van het renteklimaat.
Waarde
Bezitters van obligatiefondsen weten echter niet of zij het ingelegde kapitaal wel terugkrijgen en de rente die zij ontvangen kan ook schommelen. Het essentiële verschil is tussen een afzonderlijke obligatie en een obligatiefonds is, dat de beheerder van van een obligatiefonds net als de manager van een aandelenfonds een mandje aan effecten onder zich heeft. De waarde daarvan wordt elke dag opgeteld en is afhankelijk van de koers van elk van de effecten in de portefeuille aan het eind van de dag. Dit betekent dat de waarde van de portefeuille kan veranderen, zelfs als de beheerder niets doet. Hij kan ook obligaties verkopen voor de vervaldatum, tegen een hogere of lagere prijs dan hij ervoor heeft betaald.
In een periode met een dalende rente, waardoor al bestaande obligaties met een hogere couponrente waardevoller zijn dan de nieuwe obligaties met een lagere rente, kunnen bezitters van obligatiefondsen zien dat de waarde van hun ingelegde kapitaal stijgt. Zelfs al moeten zij genoegen nemen met lagere lopende opbrengsten.
Aan de andere kant, in een periode van stijgende obligatierentes staat de waarde van al bestaande obligaties in een obligatieportefeuille onder druk, zelfs al kan de beheerder een deel van deze waardedalingen compenseren door obligaties met een hogere rente te kopen. Een cruciaal verschil tussen een obligatiefonds en een afzonderlijke obligatie die u tot het eind van de looptijd aanhoudt, is dat bij obligatiefondsen er een grotere kans bestaat dat uw ingelegde kapitaal in waarde is veranderd – in goede of slechte zin – ten opzichte van het bedrag dat u oorspronkelijk in het fonds hebt gestoken.
In het kort is dat de reden waarom zo veel beleggers momenteel de voordelen van afzonderlijke obligaties roemen ten opzichte van obligatiefondsen. Omdat de rente op dit moment veel meer ruimte heeft om te stijgen dan om te dalen, is er een toenemende kans dat de obligaties in een obligatieportefeuille in waarde zullen dalen gedurende de tijd dat u het fonds bezit. Houders van afzonderlijke obligaties hoeven hier geen rekening mee te houden. Als zij EUR 100.000 in een obligatie beleggen en de debiteur zijn schuld aflost, is het bedrag dat zij ingelegd hebben gelijk aan het bedrag dat zij terugkrijgen.
Tegelijkertijd is het niet verstandig om de veiligheid van afzonderlijke obligaties te overschatten. Houders van afzonderlijke obligaties kunnen misschien renterisico's omzeilen door de obligatie tot aan de vervaldatum aan te houden, maar kunnen wel risico lopen op andere fronten. In het tweede deel volgt een toelichting op de belangrijkste risico’s.
Zelf aan de slag
Om beleggers te helpen met beleggen in obligaties zet Morningstar de basiskennis op een rij:
Wat is een obligaties?
Wat zijn obligatiefondsen?
Wat zijn obligatie-ETFs?
Duration & Kredietkwaliteit
Rentevoeten
Kredietrisico’s
Aan de slag met spitsvondige obligatiefondsen
Het ontcijferen van obligatietermen