In het kort
- De Japanse crisis zal op korte termijn de technologieaanvoerketen verstoren en voor onzekerheid zorgen in de meeste sectoren.
- Onafhankelijk van de gevolgen op korte termijn van de situatie in Japan zullen technologiebedrijven van topkwaliteit met mondiale reikwijdte in 2011 aanzienlijke vrije kasstromen genereren. Omdat de kasposities toenemen, verwacht Morningstar vrij sterke fusie- en overnameactiviteiten.
- Gezien de geopolitieke onzekerheden en de over het algemeen hoge waarderingen, geeft Morningstar de voorkeur aan financieel sterke bedrijven met een solide concurrentiepositie.
Crisis in Japan verstoort aanvoerketen en onzekerheid houdt aan
De aardbeving in Japan zal macro-economische gevolgen hebben die van invloed zijn op de vraag naar chips in Japan zelf en op korte termijn negatief zullen uitwerken op de financiële resultaten van ondernemingen in de technologiesector. Japan is een van de grootste afnemers van halfgeleiders en is de thuisbasis van veel fabrikanten van elektronische apparatuur zoals Sony en Nikon.
Naast een lagere Japanse vraag naar elektronica en andere goederen die chips bevatten, zoals pc’s, smartphones, auto’s en industriële apparatuur zijn Japanse elektronicafabrikanten geconfronteerd met een onderbreking in de productie. Daarnaast zijn veel fabrikanten van vooral analoge chips leverancier van de Japanse automobielindustrie en ook bij deze klanten is de productie gedeeltelijk stilgevallen. Als gevolg hiervan zullen vele chipfabrikanten – van bedrijven die analoge chips of microcontrollers maken tot fabrikanten van microprocessoren en geheugenchips – worden geconfronteerd met minder vraag op korte termijn. Rond 10 procent van Intel's omzet is uit Japan afkomstig.
Veel halfgeleiderbedrijven en chipfabrieken zijn in Japan gevestigd en een aantal ervan heeft met productieverstoringen te maken. Een digitale lichtprojectorfabriek van Texas Instruments in Miho, die rond 10 procent aan de totale omzet bijdraagt, is beschadigd. Terwijl de grootste Japanse fabrikant van microcontrollers, Renesas, vijf fabrieken en twee chipverpakkingsinstallaties moest sluiten. Ook de productie van computergeheugen (DRAM) en NAND-flashgeheugenchips in Japan is verstoord en dit heeft al een aanzienlijke invloed gehad op het aanbod en de prijsstelling op deze markten. SanDisk en Toshiba, die een samenwerkingsverband hebben voor de productie van NAND-flashgeheugen in het land, maakten bekend dat beide NAND-fabrieken korte tijd gesloten zijn geweest vanwege de aardbeving. Hoewel de productie weer is gestart, kunnen zelfs korte verstoringen van de fabricage leiden tot grote gevolgen voor de productie en de prijzen van flashgeheugen.
Tekorten en prijsverhogingen
De gevolgen van deze verstoring zullen in verschillende mate voelbaar zijn in vele subsectoren en bedrijven in de technologiesector: van pc-fabrikanten tot telecomapparatuuraanbieders en softwarebedrijven. IDC raamt dat Japan de laatste kwartalen goed was voor meer dan 4 procent van de totale wereldwijde vraag naar pc’s. Gezien de recente zorgen over de matige vraag naar pc’s en de overvloedige voorraden aan harde schijven, kan zelfs een licht zwakkere vraag uit Japan op korte termijn lastig zijn voor deze segmenten.
Belangrijker voor de pc-fabrikanten is echter dat we waarschijnlijk prijsverhogingen en mogelijk tekorten van sommige voor de pc-productie benodigde onderdelen zullen zien. Zo is Japan een belangrijk element in de productieketen van lithiumbatterijen en is het land goed voor meer dan 50 procent van de wereldwijde productie van materialen voor deze batterijen. Prijsverhogingen voor bepaalde onderdelen betekenen waarschijnlijk het einde van een recente trend waarbij de gunstige prijsstelling van de onderdelen tot verrassend sterke marges op pc's leidde.
Verkopers van telecommunicatieapparatuur komen misschien ook in de problemen, omdat een zwakkere vraag op de eindgebruikersmarkt, gecombineerd met hogere onderdelenprijzen op korte termijn zowel druk op de omzet als de brutomarge kan betekenen. Juniper heeft in Japan een belangrijke distributierelatie met NEC, terwijl Cisco in 2010 rond 4 procent van zijn omzet in het land realiseerde. Gezien de hoge waardering van Juniper en de recente druk op de brutomarge bij Cisco, kunnen eventuele winstteleurstellingen de aandelenkoersen drukken. Zelfs IBM is op korte termijn niet immuun. Het bedrijf genereert 11 procent van zijn opbrengsten in Japan. Kortom, Morningstar verwacht dat de meeste wereldwijd blootgestelde technologiebedrijven op de een of andere manier te kampen hebben met de gevolgen van deze ramp.
ASML en ASMI
Aan het begin van de chipketen staan de fabrikanten die machines maken om halfgeleiders te produceren en verpakken zoals het Nederlandse ASML en ASM International. ASML liet direct na de ramp in Japan weten dat het geen grote directe schade heeft geleden van de aardbeving. De producent van chipmachines heeft geen fabriek in het land. Of ASMI negatieve gevolgen ondervindt is niet bekend.
Overnames
In de technologiesector hebben grote spelers de afgelopen jaren forse overnames gepleegd. 2011 biedt beleggers de kans om deze ondernemingen die grote aankopen hebben gedaan te beoordelen. Dell staat er bijvoorbeeld om bekend de neiging te hebben te veel te betalen in zijn pogingen om zijn op pc's en x86-servers gerichte activiteiten te diversifiëren. Hoewel ook Morningstar sceptisch geweest is over de hoge waarderingen van bepaalde transacties, lijkt Dell’s verrassend sterke brutomarge in het vierde kwartaal erop te wijzen dat de onderneming inderdaad begint te profiteren van de miljarden dollars die zij heeft besteed aan overnames van activiteiten met een hogere marge.
Hewlett-Packard verbaasde sommige beleggers door de hoge premie die de onderneming betaalde voor het netwerkbedrijf 3Com en opslagsystemenaanbieder 3PAR om een sterkere positie te verkrijgen binnen de datacenters van zijn klanten. De positieve resultaten van HP’s bedrijfsmatige hardwareactiviteiten lijken er echter op te wijzen dat deze overnames vrucht beginnen te werpen.
De overnames die Cisco in 2009 deed lijken minder geslaagd te zijn, met teleurstellende resultaten voor de webgebaseerde e-mailaanbieder PostPath en videocamerafabrikant Pure Digital. Morningstar verwacht echter betere resultaten van de recentere acquisities van Starent en Tandberg, omdat beide complementair zijn aan de kernactiviteiten van Cisco en naar verwachting in 2011 goed zullen uitpakken voor de onderneming.
Lees ook
Morningstar's favoriete technologieaandelen
Moriningstar's vooruitzicht voor aandelen consumptiegoederen
Bekijk de beleggingsfondsen die in technologie-aandelen investeren met de Fonds Screener.
Bekijk ETFs die de technologiesector volgen met de ETF Screener.