Morningstar behoudend optimistisch over Obam

Weet Obam weer aansluiting te vinden bij de top? Morningstar ziet positieve veranderingen bij het roemruchte beleggingsfonds, maar geeft vooralsnog een neutrale waardering.

Maarten van der Pas 04 juli, 2013 | 13:34
Facebook Twitter LinkedIn

BNP Paribas Obam is één van de bekendste Nederlandse beleggingsfondsen. De oprichting gaat terug tot 1936 en het is daarmee ook één van de oudste fondsen van ons land. Het fonds zit in menig beleggingsportefeuille en het fondsrapport van Obam behoort steevast tot de meest opgezochte analyses op morningstar.nl, wat de populariteit nog eens onderstreept. Maar het kunnen niet de resultaten van Obam zijn die beleggers aantrekken. De laatste jaren heeft Obam veel van zijn glans verloren (zie onderstaande tabel, op klikken voor vergroting).




Tijdens de economische hausse in de periode 2003 tot 2008 profiteerde Obam van zijn posities in small cap aandelen, opkomende markten en grondstoffen- en energieaandelen. Met de behaalde rendementen behoorde het fonds tot de top van de Morningstar-categorie ‘aandelen wereldwijd large cap gemengd’. De categorie en de benchmark MSCI World werden in die tijd ruim verslagen. Echter bij het uitbreken van de financiële en economische crisis in 2008 leverde deze blootstelling een klap in het gezicht en boekte Obam een rendement van -66 procent waarmee het duikelde naar de kelder van de categorie. In 2009 kwam een stevig herstel (+70 procent) maar dat was niet voldoende om de underperformance ten opzichte van de categorie een jaar eerder goed te maken.

In de daarop volgende jaren bleef het kwakkelen en wist Obam het niet beter te doen dan het categoriegemiddelde en de benchmark. In 2010 stelde het fonds teleur, vooral omdat de dollar tot en met juni was afgedekt maar in waarde steeg. In 2011 speelde de angst in de markt het fonds parten, met grote verliezen op de posities in financiële dienstverlening, energie en opkomende landen. Ook 2012 viel tegen, met name door een slecht tweede kwartaal waarin de risico-aversie in de markt het fonds de das omdeed. Het track record over de laatste tien jaar toont inmiddels een beneden gemiddeld rendement gekoppeld aan bijzonder hoge volatiliteit.

Uitstroom
De slechte prestaties hebben hun weerslag op het fondsvermogen. De gegevens van Morningstar hierover gaan niet verder terug dan 2010, maar in de periode juni 2010 tot en met mei 2013 alleen al zag Obam EUR 1,9 miljard wegstromen, een daling van 58 procent.
Parallel aan het dalende rendement zakte ook de sterrenrating van Morningstar voor Obam. Het fonds noteert voor zijn historisch rendement nog slechts een schamele 1 ster op een schaal van 1 tot en met 5.

Obam werd groot gemaakt door Rolf Stout, maar in de laatste jaren van deze ‘beleggingspersoonlijkheid’ stond het rendement al onder druk. Toen Stout het fonds eind 2010 na twintig jaar verliet nam Peter Ranty (foto) het roer over. Na iets meer dan twee jaar stapte hij begin dit jaar opzij voor Sander Zondag. Daarmee volgden de fondsmanagers elkaar de laatste jaren in hoog tempo op. Hoewel Ranty formeel aanbleef als directeur van Obam nam Zondag de leiding over van het Obam Investment Centre en daarmee ook van de beleggingsfilosofie en het beleggingsproces voor het fonds. De ontstane onduidelijkheid over welke veranderingen Zondag precies zou doorvoeren was voor Morningstar reden om het fonds ‘under review’ te zetten.

Orde op zaken
Zondag (foto) stelde orde op zaken door een aantal wijzigingen door te voeren. Als voorbeeld van de positieve veranderingen onder Zondag noemt Morningstar-analist Han de Vries dat er nu meer structuur is bij Obam en dat er meer gebruik wordt gemaakt van de kennis van andere analistenteams bij BNP Paribas. “Elke beheerder is nu verantwoordelijk voor enkele sectoren en elke sector wordt dubbel gevolgd om het uitwisselen van ideeën te bevorderen. Dat de samenwerking met analisten elders bij BNP is verbeterd en dat er nu ook gebruik wordt gemaakt van expertise bij bijvoorbeeld de vestiging in Jakarta vinden we vanwege de compacte omvang van het Obam-team verstandig”, aldus de analist.

Ook het risico is teruggedrongen. De Vries: “Obam heeft in het verleden onmiskenbaar grote risico’s genomen en alle statistieken laten dat ook zien. Onder Zondag wordt er meer gecontroleerd op onderlingen correlaties binnen de portefeuille en is de beta (gevoeligheid van het fonds voor de marktstijgingen/dalingen) ook flink gedaald. Ik verwacht dat als gevolg van het lagere risicoprofiel van de portefeuille de risico/rendementsontwikkeling meer in lijn met de categorie en de index zal zijn.”

Maar Obam is geen index hugger geworden. Zondag houdt Zondag de active share (dat deel van de portefeuille dat afwijkt van de benchmark) op een hoog niveau, wat aangeeft dat hij vooral met bottom-up stock picking het verschil wil maken.

Neutral
Inmiddels hebben de analisten van Morningstar met Zondag gesproken wat heeft geleid tot een nieuwe rating. “De doorgevoerde wijzigingen geven enige hoop op betere prestaties bij Obam. We vinden de veranderingen positief, maar ze brengen het fonds slechts op een niveau dat beleggers gewoon van een beleggingsfonds mogen verwachten. De kans op teleurstellende prestaties zoals in de afgelopen jaren is een stuk kleiner geworden, maar we blijven terughoudend in ons optimisme. Obam krijgt opnieuw een 'Neutral' rating”, licht De Vries toe.
Sinds Zondag de touwtjes in handen heeft bij Obam (januari 2013) presteert het fonds iets minder het categoriegemiddelde. De Vries: “Deze periode is echter nog te kort om te kunnen beoordelen.”

Wat voor Obam spreekt zijn de lage kosten. De Vries: “We zijn te spreken over hoe de schaalvoordelen zijn vertaald naar lage kosten voor de belegger. De TER (total expense ratio) over 2010-2011 bedroeg 1,12 procent, wat 47 basispunten lager is dan het gemiddelde in de categorie. Beleggers wordt geen performance fee in rekening gebracht.”

Morningstar blijft Obam volgen en houdt beleggers op de hoogte van de vorderingen. Lees de volledige analyse van Obam.


Obam en zijn concurrenten
In onderstaande tabel staan alle beleggingsfondsen met een Analyst Rating in de Morningstar-categorie ‘aandelen wereldwijd large cap gemengd’. Ze zijn gerangschitk op hun waardering en geannualiseerde rendement over de laatste 3 jaar (klik op tabel voor vergroting).





Beleggingsideeën : top 10 grootste posities afgezet tegen waardering Morningstar
De fondsanalisten van Morningstar bekijken bij hun beoordeling van een beleggingsfonds uiteraard ook naar de samenstelling van de portefeuille. Welke waardering Morningstar’s aandelenanalisten aan deze ondernemingen geven laten ze daarbij buiten beschouwing. Zo’n koppeling is in onderstaande tabel wel gemaakt. Daarin staan de 10 grootste posities in de portefeuille van Obam afgezet tegen de waardering van deze ondernemingen/aandelen door de aandelenanalisten van Morningstar. Dat is gedaan vanuit het idee of de top 10 nog interessante beleggingsideeën oplevert.

Alle ondernemingen hebben volgens Morningstar een grote of kleinere voorsprong op concurrenten (wide of narrow moat) en die concurrentiepositie blijft stabiel of wordt groter (stable of positive moat trend). Technologiegigant Apple, dienstverlener voor de olie- en gasindustrie Schlumberger, olie- en gasproducent Apache en bank Wells Fargo zijn momenteel aantrekkelijk gewaardeerd. Hun koers staat onder hun fair value (de waarde van de onderneming op basis van de geschatte, toekomstige kasstroom) en ze noteren 4 sterren op een schaal van 1 tot en met 5, waarbij 1 ster staat voor maximaal overgewaardeerd en 5 sterren voor maximaal ondergewaardeerd (klik op tabel voor vergroting).


 

Lees de Morningstar-analyses van Apple, Google en Wells Fargo.

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Maarten van der Pas

Maarten van der Pas  is Financial Markets Editor bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten