De 15 meest geraadpleegde fondsanalyses op morningstar.nl in het afgelopen jaar vormt een mooie lijst. Het zijn vrijwel allemaal beleggingsfondsen met een hoge Morningstar Analyst Rating. Fondsen waarvan de Morningstar-analisten verwachten dat ze op termijn beter dan de benchmark en/of de categorie presteren.
Sommige fondsen in dit jaaroverzicht kregen in 2013 een opwaardering, een enkeling een afwaardering. De meeste behoren tot de toppers in hun categorie, voor andere zijn er betere alternatieven. De lijst vormt ook een mooie afspiegeling van de beleggingstrends in het afgelopen jaar zoals dividend en high yield.
In onderstaande slideshow staan staan de 15 beleggingsfondsen op een rij met hun Morningstar -sterren- Rating en met in de meeste gevallen ook een Morningstar Analyst Rating. Een grafiek toont het rendement en de prestaties ten opzichte van de categorie en de benchmark op langere termijn. Wie meer verdieping wil kan de toelichtingen onder de presentatie lezen.
Kempen Global High Dividend Fund en ING Hoog Dividend Aandelen Fonds
Kempen Global High Dividend Fund is het enige Nederlandse beleggingsfonds, samen met zijn broertje European High Dividend, dat de hoogste Morningstar Analyst Rating heeft: Gold. Dit kwaliteitsstempel is één reden voor de grote aandacht die het fonds van beleggers kreeg, terwijl 2013 toch een wat lastig jaar was voor Kempen Global High Dividend.
Door de overweging in Europese aandelen en de focus op kwaliteit kon het fonds niet ten volste profiteren van de wereldwijd stijgende aandelenmarkten. “Kempen Global High Dividend Fund zal niet in iedere markt bovengemiddeld kunnen presteren, maar wij zijn overtuigd van de kwaliteit op lange termijn. Het beheerteam onder leiding van Jorik van den Bos is stabiel, toegewijd en deskundig. Het focust op kwaliteit en de beleggingsstrategie wordt consequent toegepast”, concludeert Morningstar-analist Jeffrey Schumacher. Ondanks de mindere resultaten was er dan ook geen reden om de rating van Kempen Global High Dividend te verlagen.
Dividendfondsen waren afgelopen jaar in trek bij beleggers. Dat bleek niet alleen uit de forse instroom van beleggersgeld bij dividendfondsen, maar ook uit het feit dat dividendfondsen Morningstar’s maandelijkse overzicht van meest geraadpleegde fondsen domineerden. Twee voeren dit jaaroverzicht aan: het eerdergenoemde Kempen Global High Dividend Fund en ING Hoog Dividend Aandelen Fonds. DWS Top Dividende en BNP Paribas Global High Income Equity Fund haalden de top 15 –net- niet.
ING Hoog Dividend Aandelen Fonds boekte in 2013 goede rendementen en dat ontging beleggers niet. Het fonds kwam dan ook steeds hoger terug in de statistieken. Er moet echter wel een kanttekening bij de winst worden gezet. “De sterke prestaties van ING Hoog Dividend Aandelen Fonds in 2013 werden voornamelijk gedreven door de cyclische positionering en de hang naar Amerikaanse aandelen”, relativeert Morningstar-analist Jeffrey Schumacher.
“Omdat de beheerders Bruno Springael en Herman Klein vooralsnog alleen in 2013 bovengemiddeld presteren hechten wij nog niet te veel waarde aan de resultaten. In de basis is ING Hoog Dividend Aandelen Fonds een goed fonds, maar een betere aandelenselectie met meer aandacht voor de kwaliteit en duurzaamheid van het dividend zou ons meer overtuigen. Daarom heeft het fonds een Neutral waardering.”
De aanhoudende populariteit van dividendbeleggen in 2013 was voor analist Schumacher reden om dieper in deze trend te duiken. De hoge instroom van vers kapitaal bij dividendfondsen riep bij hem de vraag op, of de “search for yield” bij beleggers niet is doorgeslagen in een “scream for yield”? Ondertussen ziet hij ook signalen die het gunstige sentiment rond dividendbeleggen bedreigen. Wat Schumacher fascineerde, was dat het meest offensieve dividendfonds (M&G Global Dividend) en het meest defensieve (DWS Top Dividende) de grootse instroom boekten. Hiermee toonden beleggers opvallend gedrag. Schumacher wilde ook weten of beleggers er uiteindelijk goed aan hebben gedaan om flink in dividendfondsen te stappen. Zijn bevindingen staan in een serie artikelen:
Naar analyse Kempen Global High Dividend Fund >
Naar analyse ING Hoog Dividend Aandelen Fonds >
Ethna-AKTIV
Allocatie- of mixfondsen kunnen in toenemende mate rekenen op belangstelling van beleggers. Zo blijkt uit gegevens van Morningstar dat het vermogen onder beheer van allocatiefondsen in Europa in drie jaar tijd met ruim 70 procent is gegroeid. Deels wordt dit veroorzaakt door de gestegen beurskoersen maar deels ook door een groeiende kapitaalinstroom.
Mixfonds Ethna-AKTIV E A was in 2013 een vaste kracht onder de meest geraadpleegde fondsanalyses. De populariteit zal ook zijn ingegeven door de nominatie voor een Morningstar Award in de categorie ‘mixfondsen EUR defensief’. Het won echter niet, maar een ander fonds van fondshuis Ethena wel: Ethna-GLOBAL Defensiv A. Dat komt dan opvallend genoeg niet in dit jaaroverzicht voor.
Naar analyse Ethna-AKTIV E A >
Aberdeen Global – Asian Smaller Companies Fund
In 2012 en 2013 was Aberdeen Global - Asian Smaller Companies Fund genomineerd voor de Morningstar Awards in de categorie ‘Aandelen Azië’. Dat zegt wel iets over de prestaties van dit fonds. Echter, het ging nog niet met de hoofdprijs naar huis.
Een grappig detail in de portefeuille van dit fonds dat zich op kleine- en middelgrote ondernemingen in Azië richt, is dat het ook een Nederlands bedrijf bevat. De derde grootste positie van Aberdeen Global - Asian Smaller Companies Fund is ASM International. Nou heeft deze fabrikant van machines voor de productie van halfgeleiders een belang van 40 procent in ASM Pacific Technology, dat apparaten maakt om chips te assembleren en verpakken. Met een omweg via ons land dus toch een belegging in een Aziatische small cap. Verder heeft de portefeuille gewoon de grootste blootstelling aan ondernemingen in Singapore, Maleisië en Hong Kong.
Naar analyse Aberdeen Global – Asian Smaller Companies Fund A2 >
Skagen Kon-Tiki en Robeco Emerging Markets Equities
Opkomende markten raakten in 2013 verder uit de gratie bij beleggers. Het vertrouwen in de Europese en Amerikaanse economie nam toe op basis van optimistischer groeicijfers. Hier tegenover stonden zorgen over de economische groei van opkomende landen als China, Brazilië en India.
De aankondiging van Fed-president Ben Bernanke medio juni, dat de Amerikaanse centrale bank zijn stimuleringsprogramma voor de Amerikaanse economie wilde gaan afbouwen (ook wel ‘tapering’ genoemd) was een andere factor van belang voor het negatieve sentiment rond emerging markets.
Na deze aankondiging begon de rente op langlopende Amerikaanse staatsobligaties op te lopen. Beleggers verwachtten, dat de combinatie van een aantrekkende economie en hogere rentes tot een stijgende dollarkoers zou leiden. Ze haalden hun geld weg uit opkomende markten en dirigeerden dat naar de ontwikkelde landen. Opkomende landen met een tekort op hun lopen rekening zoals India, Indonesië, Brazilië en Turkije werden hard geraakt en zagen hun valuta kelderen.
Uiteindelijk werd de afbouw uitgesteld. De financiële media stonden vol over de kentering van kapitaalstroom en de massale uitstroom van geld bij beleggingsfondsen in aandelen en obligaties uit opkomende markten. Dat riep bij Morningstar de vraag op, of opkomende markten hun glans hebben verloren of dat de financiële markten overdreven reageren? Dat leverde een analyserend en relativerend artikel over emerging markets op.
In het jaaroverzicht staan ondanks deze ontwikkeling twee emerging market fondsen: Skagen Kon-Tiki en Robeco Emerging Markets Equities. Twee verschillende fondsen die elk met hun eigen strategie de opkomende markten bespelen, maar waarbij het Robeco-fonds het momenteel laat afweten. De waardering door de analisten van Morningstar illustreren dat ook: Gold en 5 sterren voor Skagen Kon-Tiki tegenover Bronze en 3 sterren voor Robeco Emerging Markets Equities. Wat betreft historisch rendement –uitgedrukt op een schaal van 1 tot en met 5 sterren- verslaat Skagen Robeco. En wat betreft toekomstig rendement – uitgedrukt in de kwalificaties Negative, Neutral, Bronze, Silver en Gold- hebben de Morningstar-analisten er bij Skagen meer vertrouwen in dat het fonds de benchmark en/of de categorie verslaat dan bij Robeco.
Morningstar-analist Han de Vries verlaagde in september de waardering van Robeco Emerging Markets Equities van Silver naar Bronze. “We hebben nog steeds vertrouwen in de kwaliteit van het beheerteam en het beleggingsproces, maar de wat mindere prestaties in de afgelopen jaren maken dat we ons niveau van convictie een stapje terug brengen”, was zijn toelichting.
Skagen Kon-Tiki kende ook problemen. Daar verliet medebeheerder Ross Porter het fonds. “Maar Porter maakte pas sinds augustus 2011 deel uit van het beheerteam en was hierdoor geen cruciale factor in onze positieve opinie over Skagen Kon-Tiki”, aldus Morningstar-analist Thomas Furuseth.
“Voor de andere leden van het team zal de werkdruk toenemen, maar dit moet een haalbare kaart zijn. Aan het hoofd staat de zeer capabele Kristoffer Stensrud, die al sinds de introductie van Skagen Kon-Tiki in 2002 aan het roer staat en zodoende een stabiele leiding garandeert. Het proces blijft hetzelfde, waarbij Stensrud en zijn team zoeken naar goedkope ondernemingen die amper gevolgd worden of uit de gratie zijn gevallen.”
Skagen Kon-Tiki blijft volgens Furuseth één van de beste beleggingsfondsen voor aandelen uit opkomende markten.
Naar analyse Skagen Kon-Tiki >
Naar analyse Robeco Emerging Markets Equities D EUR >
Carmignac Patrimoine
Carmignac Patrimoine is een populair beleggingsfonds onder Nederlandse beleggers. Het mixfonds behoort steevast tot de meest geraadpleegde fondsen op morningstar.nl. De laatste jaren kreeg Carmignac's vlaggenschip van de analisten van Morningstar de hoogste waardering Gold. Maar in 2013 volgde een afwaardering naar Silver. “Wij vinden Carmignac Patrimoine nog altijd een goede optie voor een beperkte allocatie in internationale aandelen, maar menen niet meer dat het tot de beste fondsen behoort”, concludeert Morningstar-analist Thomas Lancereau.
Lancereau erkent dat beleggers in Carmignac Patrimoine zwaar op de proef zijn gesteld, omdat het fonds zich in zijn categorie ‘Mixfondsen EUR neutraal – wereldwijd’ over de afgelopen 3 jaar tot en met augustus 2013 in het laagste kwartiel bevindt.
Ofschoon deze slechte resultaten teleurstellen doen ze volgens Lancereau geen afbreuk aan de langetermijnbenadering van Carmignac Patrimoine. “Dat blijkt ook uit de bovengemiddelde prestaties over 5 en 10 jaar. Het benadrukt echter wel, dat het hedging beleid niet volledig doeltreffend blijkt tegen specifieke risico's zoals die van opkomende markten. Daarnaast hebben de netto short posities in yen, die sinds het begin van het jaar zijn ingenomen, tot nu toe weliswaar positieve resultaten opgeleverd, maar vormen deze ook een extra risicofactor.”
Lancereau vindt dat de managers Edouard Carmignac en Rose Ouahba en hun team zeer bekwaam zijn om hun top-down beleggingsproces uit te voeren. Ondanks de bekwaamheid van de zesenzestigjarige Carmignac is de analist zich wel meer zorgen gaan maken over zijn opvolging, waarbij geen vooruitgang wordt geboekt.
Naar analyse Carmignac Patrimoine A EUR >
Skagen Global
Zo te zien zijn er ook de nodige geduldige beleggers onder de bezoekers van deze site, want Skagen Global is een fonds voor de geduldige belegger. Een belegger die de tijd heeft om te wachten totdat de markt de ondergewaardeerde en impopulaire bedrijven in de portefeuille van het fonds naar waarde schat.
Er waren in 2013 twee kwesties bij Skagen Global, maar beleggers lieten zich daardoor niet van de wijs brengen. En Morningstar ook niet.
Ten eerste was daar het vertrek van medebeheerder Torkell Eide. Het vertrek van een manager bij een beleggingsfonds kan een rode vlag zijn voor beleggers, want het betekent dat degene die over hun geld gaat er niet meer is en –meestal- wordt vervangen door een ander. Een managerswissel hoeft geen reden te zijn om de positie in een fonds meteen van de hand te doen. Maar alertheid is geboden. Beleggers moeten in een dergelijk geval kritische vragen stellen over omvang, kwaliteit en ondersteuning van het beheerteam.
De fondsanalisten bij Morningstar stellen dergelijke vragen ook. In het geval van Eide’s vertrek bij Skagen Global begint het vertrouwen van Morningstar-analist Thomas Furuseth in het fonds niet meteen te wankelen. “Het team dat hoofdbeheerder Kristian Falnes ondersteunt, heeft met het vertrek van medebeheerder Eide ervaring ingeleverd. Hoewel we in zekere mate bezorgd zijn over het feit dat een aantal medewerkers Skagen heeft verlaten en we de situatie goed in de gaten blijven houden, heeft het vertrek van Eide geen negatieve invloed op onze visie op dit fonds.”
Ten tweede blijven dit jaar tot nu toe (tot en met november) de resultaten van Skagen Global achter. Ook dat lijkt beleggers niet meteen te deren, want het is een fonds voor beleggers met een langetermijnhorizon die een tijdelijke daling kunnen uitzitten.
Begin 2013 had Morningstar nog een gesprek met Torkell Eide waarin deze zich een warm pleitbezorger van active share toonde. Lees het interview 'Een fondsmanager móet fors afwijken van de benchmark' over beleggers als lemmingen en intelligent risico nemen.
Naar analyse Skagen Global >
Delta Lloyd Deelnemingen Fonds
“Voor langetermijnbeleggers die zich niet laten afschrikken door slechte prestaties op de kortere termijn blijft dit een goed fonds”, schrijft voormalig Morningstar-analist Han de Vries in zijn rapport over Delta Lloyd Deelnemingen Fonds. “De portefeuille is zeer geconcentreerd. De tien grootste posities beslaan maar liefst circa driekwart van de portefeuille. Als enkele namen een mindere periode doormaken, dan kan dit fonds direct achterblijven bij vergelijkbare fondsen zoals het geval was in 2012 en 2013. ”
Het beheerteam van Delta Lloyd Deelnemingen Fonds gaat niet over één nacht ijs voordat een langetermijnpositie in een onderneming wordt opgebouwd. Bedrijven moeten uitblinken in stabiliteit en jaar in jaar uit hoge dividenden uitkeren. De grote posities in kleine ondernemingen zijn moeilijk snel af te bouwen indien dit gewenst zou zijn. Morningstar blijft ondanks deze aantekening enthousiast over het fonds. Het prijst de langetermijnvisie van de beheerders en er zijn weinig fondsen die zo intensief bedrijven doorlichten.
Naar analyse Delta Lloyd Deelnemingen Fonds >
Fidelity Thailand Fund
Er staat maar één specifiek landenfonds in het jaaroverzicht en dat is Fidelity Thailand Fund. Des te opmerkelijker, omdat de Morningstar-categorie ‘aandelen Thailand’ dit jaar (tot en met november) op een verlies van 8,05 procent staat. De populariteit van dit fonds lijkt een relikwie uit het verleden, want het geannualiseerde rendement van de genoemde categorie over de afgelopen twee jaar is 15,25 procent. Thaise aandelen deden het dus vooral in recente verleden -2012 tot en met medio 2013- goed, maar lieten het na medio 2013 afweten. Thailand kreeg ook een tik mee van het negatieve sentiment rond emerging markets. De laatste tijd was het ook politiek onrustig in het land.
Morningstar is geen liefhebber van landenfondsen vanwege de sterke geconcentreerde blootstelling aan één –in dit geval- opkomend land. Vaak is er bij een landenfonds ook sprake van een sterke blootstelling aan één of enkele sectoren, maar dat lijkt bij dit Thailand-fonds mee te vallen. Beter is het om blootstelling Thaise aandelen te krijgen via een emerging market fonds of Azië-fonds.
Naar analyse Fidelity Thailand Fund A-USD >
Comgest Growth Europe
Ofschoon Europese aandelen in 2013 aan een fraaie stijging bezig zijn, staat er maar één beleggingsfonds in Europese aandelen in deze lijst. Maar het is niet de minste. Comgest Growth Europe overtreft ruimschoots het categoriegemiddelde over 3, 5 en 10 jaar, met een aanzienlijk lagere volatiliteit dan vergelijkbare fondsen. “Dit succes is geen toeval, maar het resultaat van een gedisciplineerde langetermijnbenadering met een voorkeur voor kwaliteitsbedrijven die hun winst onafhankelijk van de cyclus kunnen laten groeien”, vertelt Morningstar-analist Thomas Lancereau.
Fondsmanagers Laurent Dobler en Arnaud Cosserat wonnen in 2012 de Morningstar European Fund Manager of the Year Award in de categorie ‘Europese aandelen’.
Naar analyse Comgest Growth Europe Acc >
Kempen European High Dividend Fund 
Dit is de Europese variant van Kempen Global High Dividend Fund, de nummer 1 van deze lijst van beleggingsfondsen waarvoor beleggers in 2013 de meeste aandacht hadden. Door de defensieve positionering en de voorkeur voor kwaliteit was 2013 een lastig jaar voor Kempen European High Dividend Fund. Net als zijn grote broer kon het fonds niet ten volledig profiteren van de stijgende aandelenmarkten. Morningstar-analist Jeffrey Schumacher: “Voor Kempen European High Dividend Fund geldt hetzelfde als voor Kempen Global High Dividend Fund. Het zal niet in iedere markt bovengemiddeld kunnen presteren, maar wij zijn overtuigd van de kwaliteit op lange termijn. Het beheerteam onder leiding van Jorik van den Bos is stabiel, toegewijd en deskundig. Het focust op kwaliteit en de beleggingsstrategie wordt consequent toegepast. Het fonds behoudt dan ook onze Gold rating.”
Naar analyse Kempen European High Dividend Fund >
ING Dynamic Mix Fund IV
De fondsanalisten van Morningstar zien ook in Nederland een groeiende belangstelling voor mixfondsen. Daarom gaan zij meer van dit type fondsen analyseren en er een Morningstar Analyst Rating aan toekennen.
In 2013 werd afgetrapt met ING Dynamic Mix Fund, dat voor het eerst een Analyst Rating kreeg. Er is hier niet sprake van één fonds, maar van een reeks van vijf mixfondsen: ING Dynamic Mix Funds I tot en met V. Ze hebben uiteenlopende risicoprofielen, waarbij I het meest defensief belegt en V over de meest offensieve beleggingsstrategie beschikt. Hierdoor zijn deze fondsen geschikt voor een breed beleggerspubliek. De keuze voor een specifiek fonds uit deze reeks is uiteindelijk afhankelijk van het profiel van de belegger.
“De ING Dynamic Mixfondsen zijn een aantrekkelijke keuze voor beleggers. Op basis van het bovengemiddelde team, het onderscheidende proces in combinatie met het sterke track record vergeleken met de categorie en de lage kosten kennen
wij het fonds een Bronze rating toe”, vertelt Morningstar-analist Niels Faassen.
Naar analyse van ING Dynamic Mix Fund IV >
Robeco NV
Nederlands oudste beleggingsfonds vierde afgelopen jaar zijn tachtigste verjaardag. Morningstar-analist Jeffrey Schumacher dook in de geschiedenis van het fonds en vroeg zich af of Robeco vergane glorie of een gouwe ouwe is.
De rating Bronze van Morningstar geeft eigenlijk al het antwoord. “Robeco is een degelijke keuze voor beleggers die een goed gespreid wereldwijd beleggend fonds zoeken. Tegen een relatief lage prijs krijgen ze toegang tot een ervaren team van beheerders en analisten”, licht Morningstar-analist San Lie zijn waardering toe. “Het beleggingsproces is gedegen. Naast waardering en momentum spelen ESG-factoren een steeds belangrijker rol.”
Naar analyse Robeco NV >
Robeco High Yield Bonds
Obligaties stonden dit jaar onder zware druk. Een rentestijging als gevolg van de tapering hing als een zwaard van Damokles boven de markt. Met lage rentes op staatsobligaties stortten beleggers zich op hun jacht naar rendement op de meer risicovolle obligatiecategorieën en obligaties die minder gevoelig zijn voor rentestijgingen zoals high yield obligaties. Na ‘converteerbare obligaties’ was ‘high yield obligaties’ de best presterende Morningstar-obligatiecategorie.
Robeco High Yield Bonds is het enige obligatiefonds dat het tot deze top 15 heeft geschopt. De grote belangstelling van beleggers is terecht. “Robeco High Yield Bonds is één van onze favoriete fondsen in de categorie”, vertelt Morningstar-analist Niels Faassen. “Het kent een lang en gedegen track record. Sinds het aantreden van hoofdbeheerder Sander Bus wist het fonds tot en met november 2013 met een gemiddeld jaarrendement van 7,54 procent de Morningstar-categorie met 1,35 procent per jaar voor te blijven.”
Vanwege het stabiele en ervaren beheerdersteam, de goede rendementsgeschiedenis en de relatief lage kosten van Robeco High Yield Bonds verhoogde Faassen in 2013 de Analyst Rating voor het fonds van Bronze naar Silver.
Naar analyse Robeco High Yield Bonds BH EUR >
Radar
Denk u als belegger niet, dat u meteen in bovenstaande beleggingsfondsen moet investeren als ze niet in uw portefeuille zitten. De meeste fondsen zijn echt goed in wat ze doen, maar ze moeten wel in uw portefeuille en bij uw beleggingsprofiel passen. Ze verdienen echter wel een plek op uw radar.
