1. Bepaal hoeveel pensioen je nodig hebt
De eerste stap naar een goed pensioen is bepalen hoeveel je eigenlijk nodig hebt. Veel planners gaan uit van 70 procent van het laatstverdiende salaris. Die methode is gebaseerd op het verschil in belastingtarieven bij pensionering en gaat er van uit dat je voor je 65ste hetzelfde netto inkomen hebt als na je 65ste.
Maar er is een manier die preciezer is en meer recht doet aan persoonlijke voorkeuren. Deze methode gaat uit van de kosten van het levensonderhoud. Een groot voordeel van deze methode is, doordat je je inkomsten- en uitgavenpatroon eens kritisch hebt doorgelicht, je een veel beter beeld krijgt van wat je werkelijk nodig hebt. In financiële planners taal: van je wensen en behoeften. Hierdoor kun je slimmere keuzes maken als het aankomt op het structureren van je portefeuille. Moet ik sparen, beleggen of verzekeren?
Voor degenen die zin hebben in de invuloefening: begin met al je maandelijkse (netto) inkomsten op een rijtje te zetten: denk daarbij aan zaken als loon, winst, kinderbijslag, uitkering, alimentatie, rente of dividendinkomsten. Trek daar je (netto) maandelijkse kosten van af: de kosten van je woning, betaalde alimentatie, periodiek spaargeld, de inleg in je eventuele spaarpolis et cetera. Het verschil tussen deze twee is wat je nu vrij te besteden hebt, bijvoorbeeld aan maandelijkse boodschappen, kleding, hobby’s.
Dit bedrag is het uitgangspunt voor je gewenste pensioeninkomen. Vervolgens maak je een inschatting of er kosten bij zijn die na jouw pensionering zullen veranderen, bijvoorbeeld zorgkosten die toe zullen nemen of kosten die juist afnemen door kinderen die de deur uit zijn of lagere woonlasten doordat de hypotheek is afgelost.
Het bedrag dat je nu overhoudt is je gewenste pensioeninkomen. Dit kun je nog verder verfijnen door een uitsplitsing te maken van het gedeelte dat betrekking heeft op je minimale levensonderhoud en het gedeelte dat gericht is op meer luxere zaken, zoals reisjes en hobby’s.
2. Bepaal hoeveel je nu al hebt
Pensioen is afkomstig uit drie bronnen. Pijlers genoemd in jargon. De eerste pijler bestaat uit je AOW. Het pensioen dat je bij je werkgever(s) hebt opgebouwd zit in pijler twee. En de derde pijler bestaat uit (bancaire) lijfrentes die je zelf hebt afgesloten. Op www.mijnpensioenoverzicht.nl kun je zien welke aanspraken je in de eerste twee pijlers hebt. Als je zelf nog een voorziening hebt getroffen kun je op je polis- of waarde overzicht zien hoe hoog deze is.
Deze drie bronnen bij elkaar opgeteld vormen je totale pensioenaanspraak.
3. Bereken je doelkapitaal
Je hebt nu uitgerekend hoeveel je al hebt opgebouwd en hoeveel je eigenlijk wilt. Als blijkt dat je meer nodig hebt dan je hebt opgebouwd heb je een pensioengat (ongeacht of je nou binnen die fiscale norm van 70 procent valt of niet). Dit bedrag gaan we vervolgens converteren naar 1 getal: je doelkapitaal.
Stel: je komt maandelijks EUR 500 te kort. Dan heb je een doelkapitaal nodig van EUR 102.000 (zie mijn vorige column voor de berekening).
Overigens, als je het je kunt veroorloven, is het, vanwege de inflatie, aan te bevelen om het doelkapitaal ruim te begroten. Doorgaans houdt men rekening met 2 procent per jaar.
4. Structureer je portefeuille
Het pensioengedeelte dat betrekking heeft op je bestaansminimum moet je zoveel mogelijk onderbrengen in box 1 met zo weinig mogelijk risico. Of dat van de belasting allemaal mag hangt af van je jaarruimte. Op internet zijn talloze calculators te vinden waarmee je je jaarruimte kunt berekenen.
Met het gedeelte dat betrekking heeft op het meer luxere gedeelte van pensioen kun je je meer vrijheden permitteren. Je kunt zelf gaan sparen of beleggen, naar gelang je eigen voorkeur.
5. Hou het bij!
De laatste, en misschien wel de belangrijkste stap is het bijhouden van je plan. Op voorhand is niet te zeggen hoe beurskoersen, rentestanden of inflatie zich ontwikkelen. Terwijl deze elementen een enorme impact hebben op het bereiken van je doelkapitaal. En ook kunnen er in de persoonlijke situatie veranderingen voordoen die vragen om herziening van het plan. Hou daarom je plan actueel en stuur bij als dat nodig blijkt te zijn.
Lees voor meer praktische handvaten bij het pensioen ook deze columns:
Hoeveel kost jouw pensioen?
Hoeveel moet ik verzekeren?
Je iPhone of je leven
Plusminus 70 procent
Ons enige bewustzijn is modebewustzijn
Weg met de pensioenen
Disclaimer - Op verzoek van Morningstar schrijft Greetje Remmerde van pensioendoehetzelf.nl over personal finance met de nadruk op pensioen. Haar columns helpen mensen om betere beslissingen voor hun pensioen te nemen. Meningen en visies in deze artikelen zijn die van de externe partij en niet van Morningstar. Morningstar is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de inhoud. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.