En daar woensdag kwam dan toch de goedkeuring van de Europese Commissie voor KPN om zijn dochteronderneming E-Plus te verkopen aan Telefónica. Vorig jaar kondigde KPN de verkoop al aan en het duurde enige tijd voordat er van de mededingingsautoriteiten in Brussel groen licht kwam.
“De deal is goed voor zowel Telefónica als KPN”, vertelt Morningstar-analist Allan Nichols. Het Spaanse Telefónica wil het Duitse E-Plus samenvoegen met zijn eigen Duitse bedrijf O2. Daardoor ontstaat één van de grootste spelers op de Duitse telecommarkt. Nichols: “Met de fusie zal Telefónica profiteren van aanzienlijke kostenbesparingen.”
De transactie levert KPN EUR 5 miljard euro in contanten op. Daarnaast verwerft de Nederlandse telecomonderneming een belang van 20,5 procent in Telefónica Deutschland. “Het grootste deel van het geld wordt gebruikt om de balans van KPN te versterken. Daarnaast wil het bedrijf weer dividend gaan uitkeren aan aandeelhouders”, licht Nichols toe. Over 2014 verwacht KPN een dividend te betalen van EUR 0,07 per aandeel en verwacht dat het dividend over 2015 hoger zal zijn.
Om te voorkomen dat de combinatie E-Plus en O2 te veel macht krijgt, moet Telefónica voor de afronding van de overname onder meer 30 procent van zijn netwerkcapaciteit in Duitsland verkopen aan Drillisch, een telecomaanbieder dat nu nog niet over een eigen netwerk beschikt.
Te klein
KPN mag dan met deze deal financieel gezonder worden, de toekomst als zelfstandige onderneming is allerminst verzekerd, aldus Nichols. “De verkoop van E-Plus verkleint KPN en maakt de onderneming nog meer afhankelijk van de Nederlandse thuismarkt. KPN is te klein geworden voor de telecomwereld en wordt binnen vijf jaar verkocht”, verwacht Nichols. Dat America Movil van Carlos Slim een nieuwe poging doet om KPN volledig in te lijven ligt voor de hand.
Voormalig topman Ad Scheepbouwer was volgens hem te veel gericht op eigen aandelen inkopen en dividendverhogingen en maakte KPN niet klaar voor veranderend communicatiegedrag van consumenten zoals het gebruik van gratis berichtendienst Whatsapp, wat leidde tot minder sms-inkomsten. Scheepbouwers opvolger Eelco Blok maakt een inhaalslag met digitale televisiediensten en snel mobiel internet 4G, maar KPN heeft sinds 2008 te traag vernieuwd.
De kernactiviteiten van KPN krimpen, stelt Nichols vast, en de groei die het genereert is op terreinen met lage marges zoals betaaltelevisie. E-Plus groeide wel, maar dat is nu afgestoten. iBasis, de KPN-divisie die internationale telefonie aanbiedt, en de Belgische dochteronderneming Base zien hun groei afnemen. Blok heeft eerder Base tevergeefs proberen te verkopen. “KPN heeft niet de schaal om te concurreren met grotere telecomaanbieders als AT&T, BT Group en Orange”, aldus Nichols.
Nichols verhoogt de fair value van KNP naar EUR 2,40 per aandeel (de waarde van de onderneming op basis van de geschatte toekomstige kasstroom). Voor de totale waardering van KPN maakt dat weinig uit, want met een koers van EUR 2,58 is het aandeel KPN in ogen van Nichols nog steeds overgewaardeerd. Het noteert dan ook een Morningstar Rating van 3 sterren op een schaal van 1 tot en met 5, waarbij 1 ster staat voor maximaal overgewaardeerd en 5 sterren voor maximaal ondergewaardeerd. De waardering van Telefónica laat Nichols ongewijzigd (fair value van EUR 14,00 en een Morningstar Rating van 4 sterren).
Van uitblinker naar verliezer
Het aandeel KPN maakte woensdag op de beurs een rare beweging. Aanvankelijk reageerden beleggers verheugd en opgelucht. Het aandeel KPN steeg, maar ten langen leste smolt de koerswinst en sloot KPN 1,9 procent lager. Alsof beleggers zich eerst lieten verblinden door de cash en zich pas later realiseerden dat KPN als onderneming op lange termijn meer verliest dan wint.
Het aandeel Telefónica verloor 0,91 procent.
Lees ook het analistentrapport over KPN >