Dat is schrikken. Vier op de tien particuliere beleggers in ons land beleggen alleen in Nederlandse aandelen. Dat blijkt uit de ING BeleggingsBarometer voor januari. En alsof dat nog niet erg genoeg is: meer dan 60 procent van de beleggers vult meer dan de helft van zijn portefeuille met Nederlandse aandelen. Eigenlijk is het ook weer niet om te schrikken, want home bias is een bekende en hardnekkige kwaal onder beleggers. Bij Nederlandse beleggers is deze kwaal schadelijker dan bijvoorbeeld voor Amerikaanse beleggers, want de AEX-Index is maar beperkt als het gaat om het aantal bedrijven en de spreiding over sectoren in vergelijking met de S&P 500.
Nederlandse beleggers doen zich tekort met hun eenzijdige blik op de AEX. Dat laat deze grafiek - nog eens - zien waarin het rendement van de AEX Index is afgezet tegen dat van de MSCI World Index en de MSCI EMU Index over de afgelopen vijf jaar. Vanaf 2011 hadden beleggers meer rendement kunnen halen als ze wereldwijd waren belegd. Dat komt vooral door de sterke Amerikaanse component in de MSCI World. De vergelijking met de eurozone geeft een wisselender beeld. De AEX en MSCI EMU lopen grotendeels gelijk op en soms presteert de AEX beter (2012) en soms de MSCI EMU (eerste helft 2014). Dat pleit voor een wereldwijde dan voor een Europese spreiding.
(Klik op grafiek voor vergroting)
Spreiding, spreiding, spreiding
Beleggen leent zich niet voor een spelletje ‘Ik hou van Holland’, stelde ik al eerder. Dat was bij de komst van de NL20-Index, nóg een beursgraadmeter die appelleert aan oranjesentiment. Dat Nederlandse aandelen populair zijn onder Nederlandse beleggers is wel te verklaren. Ze kennen deze bedrijven, kennen hun producten en horen en lezen er dagelijks over. En ik sluit niet uit dat er ook nog iets van vaderlandsliefde meespeelt, maar dat mag uiteraard helemaal geen reden zijn.
Ik erger me er dan ook aan dat bij (recente) beursgangen de oranje kaart wordt gespeeld. Dat was eerder het geval bij DE Masterblenders en nu ook bij Bols: twee oer-Hollandse bedrijven die een notering aan de Amsterdamse beurs krijgen (en in het geval van DE ook weer snel was verdwenen en in Duitse handen kwam). Ik vind dat misleidend.
Het kan niet vaak genoeg gezegd worden: om minder risico te lopen en/of meer rendement te halen is wereldwijde spreiding noodzakelijk.
Onuitroeibaar
Volgens de BeleggingsBarometer verwachten Nederlandse beleggers het meeste rendement van ASML, ING, Unilever en Shell. Waarop ze die verwachting baseren wordt helaas niet verteld, maar er is wel wat op aan te merken.
ASML is een prima onderneming, marktleider en innovator bij de productie en ontwikkeling van machines voor de fabricage van chips. Morningstar kent ASML een klein concurrentievoordeel toe (‘narrow moat’) en dat ontwikkelt zich postief (‘moat trend positive’). Maar ASML is momenteel wel een duur aandeel. Het noteert een Morningstar Rating van 1 ster. Op een schaal van 1 tot en met 5 sterren staat 1 ster voor maximaal overgewaardeerd en 5 sterren voor maximaal ondergewaardeerd. Morningstar-analist Peter Wahlstrom berekent voor ASML een redelijke waardering of fair value van EUR 63,00. Dat is flink lager dan de huidige koers van EUR 93,50. Beleggers kunnen bij deze overwaardering beter winst pakken op hun aandelen ASML.
ING staat aan een nieuw begin. De voormalig bank-verzekeraar heeft de afgelopen jaren de nodige onderdelen verkocht of naar de beurs gebracht met als slotstuk zijn verzekeringstak Nationale Nederlanden dat juli vorig jaar een notering aan de beurs in Amsterdam kreeg. ING is nu weer alleen een bank. Morningstar-analist Vincent Lui vindt het goed dat ING niet langer actief is met activiteiten die geen concurrentievoordeel opleveren zoals online bankieren en levensverzekeringen.
Met een eenvoudiger structuur en een sterk gekrompen balans is ING veel veiliger dan voor de financiële crisis. Het gestroomlijnde ING met de focus op retail- en zakenbankieren is echter voor toekomstige groei meer afhankelijk geworden van de Europese economie. Gezien de huidige, kwakkelende staat van de economie in Europa verwacht Lui dat de groei van ING op korte termijn beperkt is. Het aandeel ING is momenteel redelijk gewaardeerd en de koers van ongeveer EUR 11,00 is gelijk aan Morningstar’s fair value van EUR 11,00. Het heeft dan ook een Morningstar Rating van 3 sterren.
Unilever heeft een wereldwijd distributienetwerk en een portefeuille met essentiële producten voor het dagelijks leven met sterke merken. Dat geeft de onderneming een groot concurrentievoordeel (‘wide moat’). Met een Morningstar Rating van 2 sterren is het aandeel Unilever in ogen van Morningstar-analist Erin Lash wel overgewaardeerd. De koers schommelt rond EUR 38,50 en haar fair value voor Unilever is EUR 33,00. Producenten van defensieve consumptiegoederen zoals Unilever zijn redelijk tot overgewaardeerd. Concurrenten Nestlé en Procter & Gamble hebben een Morninstar Rating van 3 sterren. Hun aandelen waren de laatste jaren in trek onder beleggers, omdat het relatief veilige niet-cyclische beleggingen en het vaak echte dividendaandelen zijn.
Shell is nog zo’n all time lieveling van de Nederlandse belegger. Net als Unilever is het een aantrekkelijk dividendaandeel. Maar de oliemaatschappij heeft een geloofwaardigheidsprobleem, meent Morningstar-analist Stephen Simko. Het management van Shell lieten problemen zoals de grote inzet op schalie-olie (verre van een kernactiviteit van Shell), kostenoverschrijdingen (zoals bij de Motiva-raffinaderij) en de chronisch slecht presterende downstream activiteiten (raffinage) te lang op zijn beloop in plaats van ze tijdig aan te pakken.
Topman Ben van Beurden moet Shell flink opschudden om de resultaten te verbeteren, maar beleggers moeten volgens Simko geen wonderen verwachten. Kleine verbeteringen liggen eerder voor de hand. Shell zal dit decennium eerder bij de achterblijvers dan bij de voorlopers onder de grote oliemaatschappijen horen. Het aandeel Shell noteert een Morningstar Rating van 3 sterren en de koers van pakweg EUR 27,45 schommelt rond de fair value van EUR 28,00. Bij de grote oliemaatschappijen kunnen beleggers zich beter richten op BP ('narrow moat'), ExxonMobil ('wide moat') en Total ('narrow moat') die een Morningstar Rating van 4 sterren hebben. Een risicovoller aandeel in deze sector is dat van Petrobras ('none moat'), dat op 5 sterren staat.
De neiging van beleggers om voor het grootste deel te beleggen in aandelen uit eigen land lijkt onuitroeibaar, ondanks de voordelen die internationale spreiding biedt. Een belegger dient internationaal te denken en handelen. Daarbij kan de Nederlandse beurs een startpunt zijn, maar de beleggingsbeslissing moet uiteindelijk altijd worden genomen op basis van een vergelijking van de prestaties en waarderingen tussen Nederlandse en buitenlandse ondernemingen.
Hoop
Er is nog hoop: 17 procent van de beleggers die voor de Barometer werden ondervraagd noemen als goed voornemen voor dit jaar dat ze hun beleggingen beter gaan spreiden. Maar deze hoop wordt meteen weer de grond in geboord, want een derde verwacht meer voordeel te halen door het aan- en verkopen van beleggingen beter te timen.
Ai, denken Nederlandse beleggers hier dat ze de markt kunnen verslaan? En ze gaan toch niet meer aan- en verkopen? Als particuliere belegger de markt - structureel- willen verslaan is een illusie. En als iets een grote hap uit het rendement op beleggingen neemt dan zijn het wel de transactiekosten die aan aan- en verkopen zijn verbonden.
ING’s BeleggersBarometer in januari laat een groter vertrouwen in de beurs onder particuliere beleggers zien. Maar de genoemde beleggingsvoorkeuren en –voornemens wijzen eerder op een guur klimaat in de beleggingsportefeuille.
Dit is het eerste deel in een serie columns over Nederlanders en beleggen onder de titel Heel Holland belegt.
Lees ook de samenvattingen van de analistenrapporten over ASML, ING, Unilever en Shell.
Spreiding in uw beleggingsportefeuille aanbrengen? Kijk ook eens naar Morningstars Aanbevolen Aandelen.
Meer lezen over home bias.? Lees dan:
Beleggen leent zich niet voor een spelletje ‘Ik hou van Holland’
.jpg)
