De Zwitserse centrale bank SNB lie medio januari een bom afgaan op de financiële markten door de koppeling van de Zwitserse frank aan de euro los te laten. Deze onverwachte stap zaaide veel onrust en de gevolgen waren dan ook groot. Zwitserse aandelen schoten flink in de min, de koers van de Zwitserse frank ten opzichte van de euro explodeerde (en andersom werd de euro ten opzichte van de frank veel minder waard, zie grafiek) en de rente op tienjarige Zwitserse staatsobligaties werd zelfs negatief.
(Klik op grafiek voor vergroting)
Het is niet toevallig dat de best presterende categorieën in Zwitserse frank noteren of naar deze munt zijn gehedged. Hier speelt het valuta-effect. Met de waardestijging van de frank zien eurobeleggers die blootstelling hebben aan de Zwiterse munt, direct via bijvoorbeeld obligaties in CHF, of indirect via een hedge hun rendement stijgen.
Bij de categorie ‘Vastgoed - indirect Zwitserland’ is er naast het valuta-effect ook nog sprake van de ‘search for yield’. Met de lage rente op staatsobligaties gaan beleggers op zoek naar andere winstgevende categorieën en komen uit bij vastgoed. De Morningstar-categorieën ‘Vastgoed – indirect Verenigde Staten’ en ‘Vastgoed – indirect Europa’ vallen met een rendement in januari van respectievelijk 13,43 en 13,41 procent net buiten de top 10, maar illustreren wel de aantrekkelijkheid van deze categorie op dit moment.
Vastgoed profiteert als cyclische sector van het aantrekken van de economie. Daarom noteert Amerikaans vastgoed zo hoog. Voor Europees vastgoed geldt die cyclische component minder gezien de kwakkelende staat van de Europese economie en gaat het meer om het effect van de lage rente. De tienjarige rente op staatsobligaties van veilige landen als Duitsland en Nederland is nu historisch laag en het ziet er met de kwantitatieve verruiming van de Europese Centrale Bank (ECB) voorlopig niet naar uit dat de rente gaat stijgen.
De Morningstar-categorieën met het laagste rendement worden aangevoerd door Griekse aandelen. Daarvoor waren de Griekse verkiezingen allesbepalend. Met de overwinning van het linkse Syriza van Alexis Tsipras, die beloofde een einde te maken aan ‘vijf jaar pijn en vernedering’, is alle onzekerheid rond Griekenland weer terug. Kan en gaat het land zijn schulden terugbetalen en blijft Griekenland in de eurozone? Dat zullen de komende weken uitwijzen. Beleggers lieten hun Griekse aandelen alvast vallen.
(Klik op tabel voor vergroting)
Minder exotisch
Het overzicht met de best en slechtst presterende Morningstar-categorieën bevat meer en minder "exotische" beleggingsbestemmingen. Daarom ook nog een overzicht met het rendement van meer gangbare aandelen- en obligatiecategorieën.
(Klik op tabel voor vergroting)
Lees ook
Morningstars beleggingsbarometer januari - populairste beleggingsfondsen en ETFs
De interessante vragen voor dit jaar: zetten ETFs hun opmars ook in het maandoverzicht voort en wanneer komt het eerste 'strategic beta' of 'smart beta' fonds in het overzicht?