Het Financieele Dagblad pakte afgelopen dinsdag flink uit met een verhaal over de sombere toekomst van op Nederlandse aandelen gerichte beleggingsfondsen. Deze zouden met uitsterven zijn bedreigd omdat beleggers kiezen voor goedkope ETFs of breder in Europese aandelen zijn gaan beleggen.
Dat Nederlandse aandelenfondsen minder in trek zijn blijkt uit gegevens van Morningstar. Sinds 2010 hebben beleggers ongeveer EUR 1,3 miljard euro teruggetrokken uit de 11 aandelenfondsen die zich voornamelijk op de AEX-namen richten.
Toch ben ik het er niet mee eens dat actief beheerde beleggingsfondsen in Nederlandse aandelen geen bestaansrecht zouden hebben en ik denk dat er zeker ruimte is voor Nederlandse aandelen in de portefeuilles van Nederlandse beleggers.
Benchmark verslaan
Dat beleggingsfondsen die zich richten op Nederlandse (large-cap) aandelen het moeilijk hebben is geen geheim en is ook niet nieuw. Veel van deze fondsen hebben de afgelopen jaren te maken (gehad) met (flinke) uitstroom. Dit was deels het gevolg van het feit dat beleggers steeds internationaler zijn gaan beleggen, maar ook het gevolg van het feit dat veel van deze fondsen op langere termijn niet in staat zijn geweest hun benchmark - veelal de AEX-index - te verslaan.
Het feit dat het afgelopen jaar bij onze Morningstar Awards twee van de drie genomineerde fondsen in de categorie ‘Aandelen Nederland’ een ETF was (naast het actief beheerde Kempen Orange Fund) spreekt boekdelen.
Toch is het te gemakkelijk om de (actief beheerde) beleggingsfondsen af te schrijven. Ik denk dat veel Nederlandse particuliere beleggers graag een stukje herkenbaarheid in de portefeuille willen houden. Dit heeft misschien meer emotionele dan rationele gronden, wat normaliter niet de beste raadgever is als het gaat om beleggen, maar het is simpelweg de realiteit.
Breder speelveld
Daarnaast zie ik ook dat een aantal beheerders en fondshuizen van de betrokken (op AEX-gefocuste) fondsen serieuze stappen zet om weer (en meer) relevant te worden voor beleggers. Dit doet ze onder andere door het soms enigszins kunstmatige onderscheid tussen large, mid- en small-caps te slechten en een “breed” Nederlands product neer te zetten. Bij BNP Paribas Netherlands Fund (Morningstar rating: ** / Morningstar Analyst Rating: 'Negative') en NN Dutch Fund (Morningstar rating: ** / Morningstar Analyst Rating: 'Neutral') zijn de beheerders hard aan het werk geweest om het universum en daarmee hun speelveld te verbreden.
In het aangehaalde krantenartikel geeft Peter Ferket, CIO Aandelen van Robeco, bijvoorbeeld aan dat Robeco Hollands Bezit (Morningstar rating: **** / Morningstar Analyst Rating: 'Bronze') tegenwoordig meer ruimte heeft om af te wijken van de index. “De opkomst van passieve fondsen is een wake-up call geweest voor de actieve wereld. Actieve fondsen moeten echt actief worden beheerd. Het knuffelen van de index tegen de fees van actief beheer is geen duurzame business”, aldus Ferket.
Morningstar is voor wat betreft de genoemde fondsen van BNP Paribas en NN nog niet (volledig) overtuigd van de toegepaste veranderingen, vandaar de voorzichtige Analyst Ratings. Maar voor Robeco Hollands Bezit hanteren we al geruime tijd de positieve waardering ‘Bronze’.
Daarnaast geven we voor het op mid- en small-cap aandelen gerichte Kempen Orange Fund een rating ‘Silver’ voor Add Value Fund ‘Bronze’.
Er is voldoende keuze voor een belegger die wat Hollandse glorie in zijn portefeuille zoekt.
Lees ook
"Nederlandse aandelen is een lastige categorie voor actieve fondsbeheerders"
Twee opvallende winnaars van de Morningstar Awards zijn Amundi MSCI Netherlands ETF en iShares Core MSCI World ETF. Passief verslaat actief fondsbeheer. Morningstar-analisten Ronald van Genderen en Jeffrey Schumacher leggen uit waarom de categorieën 'Aandelen Nederland' en 'Aandelen wereldwijd' lastig zijn actieve fondsbeheerders.
"Zoveel mogelijk weten van weinig"
Willem Burgers en Hilco Wiersma beleggen met hun Add Value Fund in "minimultinationals" en "groeibriljanten". Koning Small-Cap en zijn kroonprins over aantrekkelijke kleine Nederlandse ondernemingen en de les die ze leerden uit de affaire Imtech. "Add Value Fund is mijn rehabilitatie."