Morningstar
AanbevolenNieuws Whats New IconProfessionele beleggers Whats New IconAwards for Investing Excellence Whats New Icon
ETF articles

Identificatie, analyse en classificatie van smart beta ETFs

Het aanbod van zogenaamde ‘smart beta’ ETFs neemt fors toe en de samenstelling van deze beleggingsfondsen is soms complex. Dat maakt het voor beleggers moeilijk om ze te kunnen beoordelen. Nu is er een classificatiemodel.

Maarten van der Pas 08 mei, 2015 | 9:44
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

‘Smart beta’ ETFs lijken de nieuwe heilige graal voor beleggers. De populariteit van dit type beleggingsfonds op de grens van actief en passief beheer neemt fors toe. In Europa groeide het vermogen onder beheer van ‘smart beta’ ETFs vorig jaar met 51 procent. Per 31 december 2014 waren er 167 ‘slimme’ ETFs genoteerd. Samen hadden zij EUR 22,7 miljard onder beheer, goed voor 6 procent van alle activa van Europese ETFs.

Europa loopt hiermee achter op de Verenigde Staten. Daar is de groei van ‘smart beta’ weliswaar kleiner (26 procent meer beheerd vermogen in 2014), maar is het marktaandeel - al - flink groter. In Amerika zijn inmiddels 390 smart beta ETFs genoteerd die EUR 373 miljard beheren. Dat is 20 procent van alle activa van ETFs in de VS.

Het fors toegenomen aanbod van ‘smart beta’ ETFs en de soms complexe samenstelling van deze beleggingsfondsen maakt het voor beleggers moeilijk om ze te kunnen beoordelen. Samen met de populariteit ontstond de noodzaak om ‘smart beta’ ETFs te kunnen identificeren, analyseren en classificeren en beleggers zo handvatten te geven om deze ETFs zorgvuldig met elkaar te kunnen vergelijken. Morningstar ontwikkelde daarom een classificatiesysteem. Hiermee kunnen beleggers ‘smart beta’ ETFs op dezelfde manier evalueren als reguliere, actief beheerde beleggingsfondsen.

Oude wijn, nieuwe zakken
Voordat het classificatiesysteem wordt toegelicht, eerst ter relativering iets over de herkomst van ‘smart beta’. ‘Smart beta’ mag dan een nieuwe term zijn, het idee erachter van een systematische of procesmatige benadering van factoren die het rendement van een belegging bepalen, is dat zeker niet. Academici destilleerden decennia geleden al verschillende rendementsfactoren. Denk bijvoorbeeld aan volatiliteit, liquiditeit en momentum. ‘Smart beta’ is oude wijn in nieuwe zakken.

Die nieuwe zakken zijn ETFs: goedkoper, meer liquide en breder toegankelijk voor beleggers dan voorgaande beleggingsproducten die rendementsfactoren bespeelden. Betere informatie- en beleggingstechnologie geeft fondshuizen de noodzakelijke kracht om meer complexe indexstrategieën uit te voeren, deze te verpakken in ETFs en ze tegen lage kosten aan beleggers aan te bieden.

‘Smart beta’ is tot nu toe niet voor niets steeds tussen haakjes gezet. Het is een
catchy naam, net als ‘scientific beta’, ‘alternative indexing’, ‘factor based indexing’ of ‘advanced beta’. Allemaal indrukwekkende titulatuur voor hetzelfde fenomeen. Maar ‘smart ’ is verwarrend, want niet alle onderliggende beleggingsstrategieën bij deze ETFs zijn per se slim. En de term suggereert ten onrechte dat andere beleggingsstrategieën niet doordacht zouden zijn. In dit artikel wordt daarom het neutrale ‘strategic beta’ gebruikt, een meer accurate naam. Het begrip ‘strategic’ verwijst naar de indices die ten grondslag liggen aan de ETF en die speciaal zijn ontworpen met een strategisch beleggingsdoel in gedachten.

Identificatie
Strategic beta is een groep beleggingsfondsen die een speciaal samengestelde index volgt die het rendement probeert te verbeteren en/of het risico probeert te verkleinen in verhouding tot een standaard index of benchmark. Een eenduidige definitie van strategic beta is echter niet te geven. Het is eerder een paraplubegrip voor op regels of maatstaven gebaseerde beleggingsstrategieën die geen traditionele naar marktkapitalisatie gewogen index gebruiken. Ze hanteren daarentegen een index met een alternatieve samenstelling, bijvoorbeeld op basis van volatiliteit,
liquiditeit of dividend.

In grote lijnen hebben strategic beta ETFs de volgende kenmerken:

  • Het zijn op een index of benchmark gebaseerde beleggingsproducten

  • Ze volgen een niet-traditionele benchmark die een actief element in haar methodologie heeft, die gewoonlijk probeert om het rendement te verbeteren of het risicoprofiel van een index te veranderen in vergelijking met een standaard benchmark

  • Veel van deze benchmarks hebben een kort track record, omdat ze enkel zijn ontworpen om als basis van een beleggingsproduct te dienen

  • Hun kostenratio heeft de neiging lager te zijn dan die van actief beheerde fondsen

  • Hun kostenratio is vaak aanzienlijk hoger dan die van ETFs die ‘bulkbenchmarks’ volgen zoals de S&P 500 Index


Analyse en classificatie
Aan de hand van de eerdergenoemde kenmerken is een universum van strategic beta ETFs samen te stellen. Strategic beta ETFs hebben net als reguliere beleggingsfondsen een variëteit aan beleggingsstijlen of –strategieën. Op basis van overkoepelende strategieën van de benchmarks die ten grondslag liggen aan de strategische ETFs is een verdere indeling van het universum te maken. Er zijn drie groepen te onderscheiden: op rendement georiënteerde strategieën
(return-oriented strategies), op risico georiënteerde strategieën (risk-oriented
strategies) en een categorie ‘overig’ (other).

Op rendement georiënteerde strategieën proberen het rendement ten opzichte van
een standaard benchmark te verbeteren door specifieke winstbronnen te isoleren.
Op risico georiënteerde strategieën trachten het risiconiveau te reduceren of
verhogen in relatie tot een standaard benchmark. De categorie ‘overig’ is een
verzamelbak van resterende strategieën.

Na deze tweede schifting volgt een derde en laatste verfijning. Die classificeert
beleggingsfondsen met dezelfde strategische doelen in de categorieën rendement, risico en overig op een nog specifieker niveau. Hierdoor is een meer precieze vergelijking mogelijk.

Naar dividend, momentum, waarde of groei gewogen indices zijn enkele bekende voorbeelden van op rendement georiënteerde strategieën. Lage-volatiliteit en hoge-beta factoren zijn de meest voorkomende op risico gebaseerde beleggingsstijlen. De categorie ‘Overig’ varieert van niet-traditionele grondstofbenchmarks tot multi-asset indices. Onderstaand schema toont tot in detail Morningstars taxonomie voor strategic beta ETFs.

(Klik op tabel voor juiste formaat)

Het classificatiesysteem identificeert strategic beta beleggingsfondsen eerst op
hun beleggingsstijl, vervolgens op de strategische doelstelling van de onderliggende benchmark en dan op het onderlinge verschil met betrekking tot hun strategische doel.

Relativering
Net als bij de herkomst en de naam is ook voor het rendement van stategic beta ETF’s een relativering op haar plaats. De verschillende rendementsfactoren die strategic beta fondsen proberen te exploiteren hebben ieder hun eigen unieke rendementscyclus waarbij ze de ene periode de markt verslaan en de andere periode achterblijven bij de markt. Dat laat de tabel zien, waarin de rendementen van een aantal MSCI factorbenchmarks en de MSCI World Index zijn verwerkt.

Daaruit blijkt dat de factorindex die het ene jaar het beste presteert, dat het
andere jaar niet hoeft te doen. Wel is het zo dat de traditionele MSCI World Index de afgelopen 10 jaar niet één keer alle factorindices versloeg. Die zijn om de beurt het beste jongetje van de klas.

(Klik op tabel voor juiste formaat)


Dit artikel verscheen eerder in Financial Investigator, nummer 2, 2015.

TAGS
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Over de auteur

Maarten van der Pas

Maarten van der Pas  is Financial Markets Editor bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten

De Star Rating voor aandelen van Morningstar wordt toegekend op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Morningstar kent Star Ratings toe op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. De Star Rating wordt door vier componenten bepaald: (1) ons oordeel over de economische slotgracht van het bedrijf, (2) onze raming van de reële waarde van het aandeel, (3) onze onzekerheid met betrekking tot die raming van de reële waarde, en (4) de huidige marktprijs. Die criteria samen leiden tot een unieke rating die elke dag wordt geüpdatet. Een rating van vijf sterren betekent dat het aandeel een goede waarde vertegenwoordigt tegen zijn huidige koers; een rating van één ster niet. Als ons uitgangspunt correct is, dan zal de marktprijs in de loop van de tijd, doorgaans binnen de drie jaar, gaan samenvallen met onze raming van de reële waarde. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de Morningstar Star Rating voor aandelen, ga naar

De raming van de kwantitatieve reële waarde is de door Morningstar uitgevoerde raming van het bedrag per aandeel uitgedrukt in USD dat het eigen vermogen van een bedrijf vandaag waard is. De raming van de kwantitatieve reële waarde is gebaseerd op een statistisch model afkomstig van het analistenteam van Morningstar gespecialiseerd in de raming van de kwantitatieve reële waarde van bedrijven, en omvat een financiële prognose van het bedrijf. De raming van de kwantitatieve reële waarde wordt dagelijks berekend. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de raming van de kwantitatieve reële waarde, ga naar

De Morningstar Medalist Rating is de samenvattende weergave van Morningstar’s vooruitkijkende analyse van beleggingsstrategieën zoals die worden aangeboden via specifieke instrumenten met een beoordelingsschaal van Gold, Silver, Bronze, Neutral en Negative. De Medalist Ratings geven aan welke beleggingen naar het oordeel van Morningstar waarschijnlijk in staat zijn om in de loop van de tijd een relevante index of peer group gemiddelde te verslaan op voor risico aangepaste basis. Beleggingsproducten worden beoordeeld op drie belangrijke pijlers (People, Parent en Process) die, als ze gekoppeld worden aan de beoordeling van kosten, de basis vormen voor Morningstar’s overtuiging op de verdiensten van die producten en die hun Medalist Rating bepalen. De pijler ratings kennen de gradaties Low, Below Average, Average, Above Average en High. Pijlers kunnen beoordeeld worden via de kwalitatieve beoordeling van een analist (ofwel direct aan een instrument dat de analist volgt, ofwel indirect als de pijler ratings van een gevolgd instrument toegepast worden op een verwant niet-gevolgd instrument), of via het gebruik van algoritmische technieken. Instrumenten worden aan de hand van hun verwachte prestatie gesorteerd in rating groepen die worden gedefinieerd door hun Morningstar Categorie en hun actieve of passieve status. Als analisten een instrument direct volgen, kennen ze de drie pijler ratings toe op basis van hun kwalitatieve beoordeling, getoetst door het Analyst Rating Committee, en monitoren en evalueren deze ten minste iedere 14 maanden. Als de instrumenten ofwel indirect door analisten worden gevolgd, ofwel door algoritme, dan worden de ratings maandelijks toegekend. Voor gedetailleerde informatie over deze ratings en hun methodologie kunt u terecht op: here

The Morningstar Medalist Ratings zijn geen feiten en het zijn ook geen credit of risico ratings. De Morningstar Medalist Rating (i) moet niet worden gebruikt als de enige basis bij het beoordelen van een beleggingsproduct, (ii) omvat onbekende risico’s en onzekerheden die verwachtingen kunnen doorkruisen en tot andere dan verwachte uitkomsten kunnen leiden, (iii) is niet gegarandeerd gebaseerd op volledige of accurate aannames of modellen als ze algoritmisch zijn bepaald, (iv) bevat het risico dat het rendementsdoel niet wordt gehaald vanwege zaken als onverwachte wijzigingen in beheer, technologie, economische ontwikkeling, rentebewegingen, kosten, concurrentiedruk, wetgeving, wisselkoersen, belastingen en wijzigingen in politiek of sociaal klimaat, en (v) moet niet worden gezien als een aanbeveling om beleggingsproducten te kopen of verkopen. Een verandering in de fundamentele factoren achter de Morningstar Medalist Rating kan betekenen dat de rating niet langer accuraat meer is.

Voor informatie over de historische Morningstar Medalist Rating voor beleggingsfondsen die Morningstar volgt, kunt u terecht bij uw lokale Morningstar kantoor.

Gedetailleerde informatie over belangenconflicten, waaronder EU MAR publicaties, leest u in het document “Morningstar Medalist Rating Analyst Conflict of Interest & Other Disclosures for EMEA” dat u hierkunt vinden.

Selecteer de website van uw keuze Om te weten of deze website relevant voor u is, vernemen we graag of u een particuliere of een professionele belegger bent.