Morningstar onderzoekt elke twee jaar het klimaat voor beleggers in beleggingsfondsen in 25 landen in Noord-Amerika, Europa, Azië en Afrika. De landen worden beoordeeld op basis van vier categorieën: regelgeving en fiscaliteit, publicatieplicht en informatievoorziening, tarieven en kosten en verkoop en media. In het algemeen is Morningstar een voorstander van actieve regulering van beleggingsfondsen, lage belastingen voor beleggers, publicatieplicht, lage tarieven, een gevarieerd systeem voor het aanbieden van en de mogelijkheid tot beleggen in beleggingsfondsen en een vrije pers die helpt om beleggers te informeren en keuzes te maken.
Voor elke categorie geeft Morningstar het land een letter en die bepalen bij elkaar opgeteld de totaalscore. De analyse is gebaseerd op publiekelijk beschikbare informatie, gegevens van Morningstar en de expertise van de analisten van Morningstar over de hele wereld.
Hoogtepunten van Nederland
- Met een totaalscore van A- ervaren fondsbeleggers in Nederland een beleggingsklimaat dat beter is dan in de meeste andere landen uit het onderzoek. In 2013 kreeg Nederland nog een B. De hogere score in 2015 is te danken aan het provisieverbod waarbij fondshuizen geen vergoeding meer mogen betalen aan tussenpersonen. Daarmee zijn beleggers beter af, want het verbod sluit de mogelijkheid uit dat ze een beleggingsfonds krijgen geadviseerd waaraan de tussenpersoon het meest verdient in plaats van wat het beste is voor de belegger. Het provisieverbod verlaagt de kosten van fondsen waardoor Nederland dit jaar goed scoort in de categorie ‘tarieven en kosten’.
- De belastingregels zijn voor Nederlandse beleggers bijzonder ongunstig in vergelijking met andere landen. En zijn uniek onder de 25 onderzochte landen: alle beleggingen boven een bepaald bedrag wordt verondersteld een rendement van - momenteel - 4 procent te halen en Nederlanders betalen belasting over een geschat in plaats van een actueel behaald rendement.
- Voor ‘publicatieplicht en informatievoorziening’ haalt Nederland een C+. De meeste vermogensbeheerders publiceren maandelijks – met vertraging - de portefeuilles van hun beleggingsfondsen. Hierbij zijn alleen materiële long posities verplicht. Een ongezond aantal fondsen meldt echter zijn posities alleen elk - verplicht - half jaar. Nederlandse beleggingsfondsen publiceren vrijwel altijd de naam van de fondsbeheerder(s), ofschoon dat niet verplicht is. Nederland is één van de slechts twee landen dat ook beleggingen van de raad van commissarissen van een beleggingsfonds in het fonds openbaart. Beleggingsfondsen in Nederland zijn hierdoor zeer beleggersvriendelijk.
- De kosten en tarieven van beleggingsfondsen zijn in Nederland aanzienlijk verbeterd met het verbod op een distributievergoeding dat in januari 2014 van kracht werd. De provisievrije aandelenklasse van een beleggingsfonds maakt dat Nederlandse aandelen- en obligatiefondsen tot de goedkoopste behoren. Buitenlandse beleggingsfondsen die in Nederland worden verkocht neigen ernaar duurder te zijn dan lokale fondsen, met uitzonderling van geldmarktfondsen.
- De distributie en verkoop van beleggingsfondsen wordt in Nederland gereguleerd door de Markets in Financial Instruments Directive (Mifid), een richtlijn van de Europese Commissie. Die gaat ver in het voorkomen van ongehoorde verkooppraktijken van beleggingsfondsen in de Europese Unie. De MiFID-regels zijn in Nederland opgenomen in de Wet op het financieel toezicht (Wft).
Meer dan 80 procent van de beleggingsfondsen wordt in Nederland aangeboden door een distributeur die fondsen van diverse fondshuizen aanbiedt. Beleggers in Nederland ondervinden een hoge mate van vrije pers en de media informeert hen over beleggingsfondsen.
De score per land (van hoog naar laag)
Verenigde Staten: A
Zuid-Korea: A
Nederland: A-
Taiwan: A
Verenigd Koninkrijk: B+
Zweden: B
Australië: B
Denemarken: B
Finland: B
Noorwegen: B
Zwitserland: B
Canada: C+
Duitsland: C+
India: C+
Nieuw-Zeeland: C+
Thailand: C+
België: C
Frankrijk: C
Hong Kong: C
Singapore: C
Zuid-Afrika: C
Spanje: C
Italë: C
Japan: C-
China: D+*
*In het onderzoek van 2013 gebruikte Morningstar per ongeluk verkeerde gegevens over de kosten van Chinese beleggingsfondsen. In het onderzoek van 2015 is dat gecorrigeerd waardoor de score van China in de categorie 'tarieven en kosten' lager uitpakte. Dat is de voornaamste reden voor de verlaging van de totaalscore van China van B- naar D+.
Lees hier de volledige Global Fund Investor Experience Study.