Ondanks de goede start in 2015 blijft het aantal in Nederland verkrijgbare fondsen dat de MSCI World Index over een langere periode verslaat beperkt. Over drie jaar gemeten bedraagt dit percentage 27 procent, wat verder daalt naar 11 procent wanneer we naar de laatste vijf jaar kijken. Deze succesratio’s zijn gebaseerd op rendementsvergelijkingen, maar een analyse van de risico-gecorrigeerde rendementen geeft een zuiverder beeld van de toegevoegde waarde van actief beheerde fondsen.
Wanneer we de actieve fondsen afzetten tegenover de iShares Core MSCI World ETF, dan blijkt dat over vijf jaar gemeten de ETF 94,5 procent van de actieve fondsen verslagen heeft, waardoor er slechts drie in Nederland verkrijgbare fondsen zijn die op basis van de Morningstar Risk-Adjusted Return Ranking betere risico-gecorrigeerde prestaties hebben geleverd.
Duurzaam aan kop
ASN Duurzaam Aandelenfonds levert de beste prestaties. Het fonds versloeg voor risico gecorrigeerd 99 procent van zijn categoriegenoten over de laatste vijf jaar. Sinds 2010 belandde het fonds consistent in de bovenste twee kwartielen van de Morningstar categorie Aandelen Wereldwijd Large-Cap Gemengd. In 2013 en 2015 YTD behoorde het fonds tot de best presterende fondsen in de categorie. De MSCI World Index werd over vijf jaar gemeten eveneens met duidelijke cijfers verslagen: 16,59 procent geannualiseerd versus 15,26 procent geannualiseerd. Ondanks deze bovengemiddelde prestaties heeft het fonds een Neutral Morningstar Analyst Rating. De reden hiervan ligt in de zeer strikte duurzaamheidscriteria die voor dit product gelden.
Het duurzaamheidsteam van ASN controleert het universum volgens strenge selectiecriteria, waarbij het er niet voor terugdeinst om gehele sectoren uit te sluiten. Zo maken financiële waarden en energie geen onderdeel uit van het belegbare universum. Door de strikte afbakening van de beleggingsmogelijkheden wijkt het fonds op sectorniveau sterk af van de benchmark, zoals blijkt uit de staafdiagram (kllik op tabel voor juiste formaat). Dit resulteert dan ook in een grote tracking error van 6 procent en een hoge active share van 93 procent ten opzichte van de MSCI World Index.
De strenge duurzaamheidscriteria hebben veel invloed op de bewegingsruimte die de beheerders van ACTIAM, die zijn aangesteld voor de effectenselectie, krijgen om dit fonds te beheren. In de afgelopen jaren heeft de sterke onderweging van sectoren als financiële waarden, energie en basismaterialen in combinatie met een flinke overweging in gezondheidszorg, technologie en cyclische consumentengoederen positief uitgepakt voor dit fonds. Echter, wanneer de minder duurzame sectoren en bedrijven goed presteren zal dit fonds daar moeilijk bij kunnen aanhaken. De strikte duurzaamheidscriteria zien wij dan ook als een beperking van het beleggingsproces.
Consistente prestaties
Een fonds dat zeer consistente bovengemiddelde prestaties levert is Robeco BP Global Premium Equities, dat in 2014 in liefst 9 landen winnaar was van de Morningstar Award in de categorie Aandelen Wereldwijd. Dit fonds wordt door de Amerikaanse tak van Robeco beheerd, en heeft na het succes van haar Amerikaanse aandelenstrategieën dezelfde aanpak toegepast op dit wereldwijd beleggende fonds. Christoffer Hart is sinds juli 2008 de beheerder en wordt ondersteund door een 25-koppig analistenteam. Daarnaast kan hij sparren met elf collega-beheerders. De groep wordt gekenmerkt door een grote mate van stabiliteit en de beheerders zijn ook belegd in hun eigen fondsen.
Het beleggingsproces wordt consistent voor alle fondsen van Robeco Boston Partners uitgevoerd, en rust op fundamentele bottom-up analyse. Hart legt hierbij de focus op drie criteria: waardering, business fundamentals en momentum. De portefeuille wordt vrij van de benchmark beheerd, waardoor Hart de ruimte krijgt om zijn overtuigingen te implementeren. Dit heeft hij sinds zijn start succesvol gedaan, wat blijkt uit de grote bijdrage van de aandelenselecties in het fondsrendement.
Sinds het aantreden van Hart realiseerde het fonds per juni 2015 een totaalrendement van 134,61 procent, waarmee het duidelijk beter presteerde dan het categoriegemiddelde (69,34 procent) en de MSCI World Index (103,28 procent). De prestaties zijn daarbij ook zeer consistent geweest, wat blijkt uit de onderstaande figuren die de prestaties van Robeco BP Global Premium Equities tonen op basis van 12 maandelijkse voortschrijdende rendementen versus het categoriegemiddelde en de MSCI World Index. Klik op de figuren voor een grotere weergave.
(Klik op tabel voor juiste formaat)
(Klik op tabel voor juiste formaat)
Hoewel Morningstar al vertrouwen had in de beleggingsfilosofie van Robeco Boston Partners voor de Amerikaanse strategieën (Robeco US Select Opportunities (Bronze), Robeco US Large Cap Equities (Silver) en Robeco US Premium Equities (Silver)), hielden we een slag om de arm bij dit fonds omdat we niet er zeker van waren of de aanpak ook zo goed zou kunnen worden uitgevoerd voor een wereldwijd universum. Christoffer Hart heeft hier overtuigend bewijs van geleverd, wat ons vertrouwen in dit fonds in de afgelopen jaren verder heeft doen toenemen. Op 7 april 2015 is de Morningstar Analyst Rating van dit fonds dan ook verhoogd van Bronze naar Silver.
Succesvol, maar drastisch gewijzigd
Fidelity World is het derde fonds dat over vijf jaar gemeten de MSCI World Index voor risico gecorrigeerd achter zich laat. Deze goede resultaten zijn echter niet geheel aan beheerder Jeremy Podger toe te schrijven. Podger zwaait namelijk pas sinds juni 2014 de scepter over dit fonds, dat hij overnam van Richard Skelt die met pensioen ging. Ondanks dat Podger nog maar kort verantwoordelijk is voor de resultaten van het fonds, heeft hij een radicale koerswijziging binnen het fonds doorgevoerd en daarmee duidelijk zijn eigen signatuur aan het fonds gegeven.
Onder Skelt werd het fonds meer top-down beheerd, waarbij regio-allocaties belangrijk waren. Podger ziet veel meer in het creëren van alpha via aandelenselecties. Hierdoor bracht hij het aantal aandelenposities van meer dan 1100 terug naar 87. Onder Podger verdubbelde bijna de weging in Amerikaanse aandelen van 33 procent naar 56 procent, terwijl de inzet op Europese aandelen halveerde en Azië een serieuzere rol in de portefeuille ging spelen. Op sectorniveau werden posities in industrie, defensieve consumentengoederen en basismaterialen sterk afgebouwd. De opbrengst werd geïnvesteerd in gezondheidszorg, IT en energie.
Ten slotte is het fonds zich onder Podger nog meer gaan richten op large-caps, wat betekende dat de weging in mid-caps werd afgebouwd en small-caps helemaal werden verkocht. Het opvallende is dat de wijzigingen allemaal rigoureus zijn uitgevoerd, direct in de maand nadat Podger aantrad. De wijzigingen zijn in de onderstaande figuren weergegeven.
(Klik op grafiek voor juiste formaat)
De drastische wijzigingen na het aantreden van Podger onderstrepen het belang van nauwlettende monitoring van de portefeuillesamenstelling bij majeure veranderingen zoals een beheerderswissel. Zoals uit dit voorbeeld blijkt, kunnen de karakteristieken van een fonds drastisch veranderen wanneer een nieuwe beheerder zijn stempel op het fonds drukt. Hoewel dit niet per definitie verkeerd hoeft te zijn, maakt de beheerder door de portefeuillewijzigingen wel hogere transactiekosten en kan het fonds mogelijk niet meer passend zijn binnen de portefeuille van de belegger. Waakzaamheid bij dergelijke situaties is dus vereist.
Lees alle artikelen in deze serie
Onder de loep: beleggingsfondsen in wereldwijde aandelen
In een serie artikelen analyseert Morningstar de prestaties van beleggingsfondsen in wereldwijde aandelen. Dat doen we grondig: actief beheerde fondsen versus ETFs en indexfondsen, het hoogste en laagste rendement, in- en uitstroom van beleggersgeld. En welke fondsen hebben de voorkeur van de analisten van Morningstar?
Wereldwijde aandelenfondsen: actief beheer laat zich zien
Na een teleurstellend 2014 is het eerste halfjaar van 2015 veelbelovend gestart voor actief beheerde fondsen: 55 procent verslaat de MSCI World Index.
Trends in beheerd vermogen en kapitaalstromen voor wereldwijde aandelenfondsen
Actief beheerde beleggingsfondsen zien nog steeds het meeste geld van beleggers binnenkomen. Maar de vraag is hoe lang nog, want ETFs en indexfondsen stomen op.
Wereldwijde aandelenfondsen: de winnaars en verliezers in de eerste helft van 2015
Wat waren de succesnummers van de eerste jaarhelft en welke beleggingsfondsen presteerden teleurstellend? Morningstar legt beleggingsfondsen in wereldwijde aandelen langs de meetlat.
Morningstars oordeel: de beste beleggingsfondsen in wereldwijde aandelen
Welke beleggingsfondsen in wereldwijde aandelen hebben een positieve Morningstar Analyst Rating. En wat zijn de veranderingen geweest in de beoordeling van wereldwijde aandelenfondsen door de analisten van Morningstar?