Zorgplicht
De eerste stap die jouw adviseur of aanbieder dan ook neemt is het opstellen van jouw risicoprofiel. Dat is hij verplicht om te doen, want het is onderdeel van de zorgplicht die de toezichthouder hem (of haar) oplegt. Vervolgens kan een passende portefeuille worden geselecteerd: stel bijvoorbeeld een 60/40 aandelen/obligatie mix.
Maar de waarde van de beleggingen fluctueert door de tijd! Koersen gaan omhoog en weer naar beneden. De beleggingsmix zal dus ook veranderen door de tijd heen. Immers, als de aandelen het goed doen en harder stijgen dan de obligaties zal de totale waarde van de aandelen relatief groter worden in de portefeuille. De initiële 60/40 mix is dan opeens 70/30 geworden. En omgekeerd geldt natuurlijk hetzelfde, wanneer aandelen onderuit gaan krimpt het relatieve belang ervan in je portefeuille en de mix kan dan zo maar uitkomen op bijvoorbeeld 50/50.
De essentie is dat de portefeuille die je zo zorgvuldig hebt gekozen en waar je zoveel formulieren die je risicoprofiel moeten bepalen voor hebt ingevuld onherroepelijk uit de pas zal gaan lopen. Dat kan niet anders. De vraag is: moet je je hier iets aantrekken?
Beleggingsstrategieën
Je hebt twee opties: niets doen, die strategie wordt de ‘buy and hold’ strategie genoemd, of wel iets doen en de mix aanpassen, een strategie die dit doet is bijvoorbeeld de ‘constante mix’ strategie, die er voor zorgt dat de initiële portefeuillemix door de tijd heen gehandhaafd blijft. In de praktijk komt het er dan op neer dat je aandelen koopt als ze in waarde dalen en aandelen verkoopt als ze in waarde stijgen.
Welke strategie is beter?
Stel, mijn grootmoeder is in 1926 begonnen met beleggen het heeft toen haar hele vermogen van vier euro (in die tijd voor haar een heel bedrag) als volgt verdeeld: ze heeft één euro gespaard, één euro volledig in aandelen gestoken, één euro belegd volgens de buy and hold strategie en één euro volgens de constante mix strategie, waarbij ze de mix elke maand aanpaste. De waarde van deze portefeuilles waren in 2012 aangegroeid tot respectievelijk € 20 spaargeld, € 2.816 aandelenportefeuille, € 1.418 buy and hold strategie en € 351 constante mix strategie.
Dit voorbeeld laat zien dat wanneer een markt een duidelijke trend laat zien (stijgende aandelenkoersen over deze periode) de buy and hold het veel beter doet dan de constante mix strategie.
Echter, in markten die meer gekenmerkt worden door correcties dan door trends is het juist andersom, dan is de constante mix de best te kiezen strategie.
Conclusie
Welke strategie de te prefereren strategie is hangt volledig af van de marktomstandigheid. Als je belegt voor de lange termijn en je gelooft dat aandelen op de lange termijn zullen stijgen kan de buy and hold een hele aantrekkelijke strategie zijn. Hij is in ieder geval simpel en goedkoop. Als je echter op de middellange termijn belegt en je houdt rekening met een beweeglijke markt is de constante mix een goede optie.
Wat je ook kiest, zorg er in elk voor dat je je portefeuille niet al te vaak aanpast. Eens in de drie jaar herbalanceren is wel voldoende. Volgens de wetenschap lijkt er over perioden van vijf jaar gemeten sprake te zijn van mean reversion (ofwel correcties) op de aandelenmarkt. In de praktijk wordt de mix echter veel vaker teruggezet, dikwijls maandelijks of ieder kwartaal. Dat is onnodig vaak en jaagt je onnodig op (transactie)kosten.
Volgens de zorgplicht moet jouw portefeuille ten alle tijde overeen stemmen met je risicoprofiel. Dat betekent dat een buy and hold strategie en een constante mix benadering waarbij niet al te frequent wordt geherbalanceerd eigenlijk alleen toegankelijk zijn voor de doe-het-zelf belegger.
Disclaimer - Op verzoek van Morningstar schrijft Greetje Remmerde van pensioendoehetzelf.nl over personal finance met de nadruk op pensioen. Haar columns helpen mensen om betere beslissingen voor hun pensioen te nemen. Meningen en visies in deze artikelen zijn die van de externe partij en niet van Morningstar. Morningstar is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de inhoud. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.