Morningstar
AanbevolenNieuws Whats New IconProfessionele beleggers Whats New IconAwards for Investing Excellence Whats New Icon
Investing articles

Nederlandse aandelenfondsen langs de meetlat: AEX-zwaargewichten duurzaamst

De Morningstar Sustainability Rating geeft beleggers een nieuw hulpmiddel om fondsen te beoordelen op basis van het duurzaamheidsprofiel van de onderliggende posities. Als we beleggingsfondsen uit de Morningstar Categorie Aandelen Nederland met deze nieuwe rating de maat nemen op duurzaamheid, dan blijken vooral fondsen die in grote AEX-bedrijven beleggen erg goed te scoren. De AEX-zwaargewichten zijn de duurzaamste beleggingen.

Ronald van Genderen 27 mei, 2016 | 9:15
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

De Morningstar Sustainability Rating is een maatstaf voor hoe goed bedrijven in een fondsportefeuille hun risico’s en kansen op het gebied van duurzaamheid aanpakken in vergelijking met gelijksoortige fondsen. Morningstar vat duurzaamheid samen in Environmental (milieu), Social (sociaal) en Governance (goed ondernemingsbestuur), ofwel ESG.

We kennen de Sustainability Rating in twee stappen aan een fonds toe: eerst stellen we een Morningstar Portfolio Sustainability Score vast. Deze score is een vermogen-gewogen gemiddelde van de genormaliseerde ESG-scores op positieniveau in een portefeuille, waarvan een controverse-score wordt afgetrokken. Daarbij maken we gebruik van ESG-data op bedrijfsniveau van Sustainalytics, een toonaangevende leverancier van ESG-ratings en research, om de ESG-scores en controverses te berekenen.

We normaliseren de bedrijfs-ESG-scores van Sustainalytics om ze vergelijkbaar te maken tussen de verschillende industrieën, hetgeen noodzakelijk is bij het vergelijken van gediversifieerde portefeuilles. Vervolgens sorteren we fondsen in vijf normaal verdeelde groepen door de Portfolio Sustainability Score te vergelijken met die van vergelijkbare fondsen uit de betreffende Morningstar Categorie.

AEX-bedrijven blijken duurzaamste Nederlandse aandelen
Met behulp van de hierboven uiteengezette methodologie kijken we in dit artikel naar beleggingsfondsen uit de Morningstar Categorie Aandelen Nederland. Een eerste blik op de duurzame rangschikking binnen deze categorie leert dat SNS Nederlands Aandelenfonds (per eind maart 2016) de hoogste score binnen de categorie kent, samen met het RZL Nederlands Aandelenfonds (dat een kopie is van het SNS fonds bestemd voor verzekeringsklanten). Beide hebben een Morningstar Sustainability Rating van vijf globes.

Rv G NL aandelenfondsen ESG tabel 1 20160527

(klik op tabel voor vergroting)

De verschillen met de fondsen daaronder is echter zeer gering. Het Zwitserleven fonds (eveneens een feitelijke kopie van het SNS fonds voor verzekeringsklanten) volgt de eerste twee genoemde fondsen op de voet. De volgende vier fondsen zijn alle passieve fondsen die de AEX volgen. Zij hebben eveneens een score die maar nauwelijks lager is dan die van het SNS fonds. Desondanks krijgen zij maar vier of drie globes. Dat komt door de normale verdeling die voor de Morningstar Sustainability Rating wordt toegepast.

Wanneer we kijken naar de Portfolio ESG Score, valt op dat deze eerste zeven fondsen nauwelijks voor elkaar onderdoen. Het geringe verschil dat er is, wordt met name veroorzaakt door kleine verschillen in de Portfolio Controversy Score.

Wanneer we in aanmerking nemen dat de portefeuille van SNS Nederlands Aandelenfonds (en daarmee ook die van RZL en Zwitserleven) slechts in geringe mate afwijken van de AEX, dan kunnen we wel stellen dat een belegging in de AEX of de onderliggende bedrijven leidt tot de relatief duurzaamste belegging binnen de categorie Nederlandse aandelen.

Grote AEX-bedrijven scoren hoog
Dat is op zichzelf goed te verklaren door te kijken naar hoe de individuele bedrijven scoren op het gebied van duurzaamheid. Beperken we ons tot de tien grootste bedrijven in de AEX, die gezamenlijk 78,38% van de index uitmaken, dan kunnen we concluderen dat zeven bedrijven bij Sustainalytics het hoogste duurzame oordeel, Industry Leader, ontvangen. Onder hen zijn ING Groep, Unibail-Rodamco en Royal Philips.

Twee andere bedrijven, Royal Dutch Shell en ASML Holding krijgen het oordeel van Outperformer en staan daarmee slechts één trede lager binnen hun industrie. Het resterende bedrijf, Unilever, krijgt het oordeel Average Performer. De grote AEX-bedrijven scoren daarmee over een breed front hoog op het gebied van duurzaamheid.

Rv G NL aandelenfondsen ESG tabel 2 20160527

Nederlandse aandelen, een relatief duurzame categorie
Dit blijkt ook wanneer we bijvoorbeeld de gemiddelde Portfolio Sustainability Score voor de Morningstar categorie Nederlandse Aandelen vergelijken met een aantal andere meer internationaal gespreide categorieën. Het gemiddelde voor de Nederlandse aandelencategorie ligt op 60,66. Dit ligt significant boven het gemiddelde voor fondsen in de drie verschillende Morningstar categorieën voor Europese Large-Cap Aandelen (Waarde, Gemengd en Groei). Hier schommelt de gemiddelde Portfolio Sustainability Score rond een waarde van nipt boven de 57.

Rv G NL aandelenfondsen ESG tabel 3 20160527

Het verschil wordt echter nog groter wanneer de score voor Nederland op wereldwijde basis wordt vergeleken. Binnen de drie Aandelen Wereldwijd Large-Cap categorieën (opnieuw Waarde, Gemengd en Groei) liggen de scores op slechts 49,93 tot 51,22, ruimschoots onder de gemiddelde score voor Nederlandse aandelen. Die verschillen worden grotendeels verklaard door verschillen in de Portfolio ESG Score. Op basis van deze score zijn de verschillen het meest aansprekend.

Ook positief, maar wel minder aansprekend zijn de verschillen op het gebied van controverses. De categorie Nederlandse Aandelen kent met een score van 23,97 een relatief lage blootstelling aan controverses. Van de zes andere genoemde categorieën kent alleen Aandelen Europa Large-Cap Groei een lagere score.

Daarmee blijkt een belegging in een Nederlands aandelenfonds een relatief duurzame belegging. Nederlandse aandelenfondsen beleggen dus over het algemeen in bedrijven die binnen hun industrie voorlopers zijn op het gebied van duurzaamheid of in ieder geval hun ESG-beleid relatief goed op orde hebben. Daarnaast blijkt dat Nederlandse aandelenfondsen via de onderliggende beleggingen relatief minder bloot gesteld zijn aan controverses dan fondsen in Europese of Wereldwijde aandelencategorieën.

Kleinere bedrijven minder blootgesteld aan controverses
Fondsen met een minder grote focus op large-caps, zoals Robeco Hollands Bezit en NN Dutch Fund, of fondsen met juist een focus op mid- en small-caps, zoals Kempen Orange en Think AMX ETF, kennen een lagere Morningstar Sustainability Rating. De twee laatst genoemde fondsen hebben allebei slechts één globe. Ook al is hun Portfolio Sustainability Score van 54,74 respectievelijk 53,31 in absolute termen niet eens zo laag (vergelijk dit bijvoorbeeld met de eerdergenoemde gemiddelde scores voor de Morningstar categorieën Aandelen Wereldwijd Large-Cap), binnen de categorie Aandelen Nederland is het niet voldoende om uit de onderste regionen te blijven.

Opmerkelijk is wel dat de fondsen die minder zwaar in de grote AEX ondernemingen zijn belegd over het algemeen een lagere Portfolio Controversy Score hebben. De portefeuilles van bijvoorbeeld Robeco Hollands Bezit, NN Dutch Fund, Kempen Orange en Think AMX ETF hebben blijkbaar een minder grote positie in bedrijven die een hoge blootstelling aan controverses hebben.

Fondsen zonder Morningstar Sustainability Rating
Een aantal fondsen binnen de Morningstar categorie Aandelen Nederland heeft geen Morningstar Sustainability Rating. Voorbeelden daarvan zijn Add Value Fund en Delta Deelnemingen Fonds. Niet geheel toevallig beleggen beide fondsen in mid-, maar voornamelijk in small-caps.

Om in aanmerking te komen voor een Morningstar Sustainability Rating dient minimaal 50% van de portefeuille voorzien te zijn van een ESG-rating van Sustainalytics. Voor het Add Value Fund bijvoorbeeld ligt dit percentage op 33,3%, terwijl dat voor Delta Lloyd Deelnemingen Fonds iets hoger is met 38,0%. Beide halen de ondergrens dus niet.

Lees meer over de ESG en de Morningstar Sustainability Rating:

- Hoe duurzaam zijn duurzame fondsen?

- Nederlandse fondsen langs de duurzame meetlat

- Zo kun je de Morningstar Sustainability Rating gebruiken

- Waarom Morningstar de Sustainability Rating introduceert

- Zo werkt het: een nadere blik op de methodologie

- De Morningstar Sustainability Rating: een nieuw perspectief voor beleggers

Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Over de auteur

Ronald van Genderen

Ronald van Genderen  is fondsanalist bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten

De Star Rating voor aandelen van Morningstar wordt toegekend op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Morningstar kent Star Ratings toe op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. De Star Rating wordt door vier componenten bepaald: (1) ons oordeel over de economische slotgracht van het bedrijf, (2) onze raming van de reële waarde van het aandeel, (3) onze onzekerheid met betrekking tot die raming van de reële waarde, en (4) de huidige marktprijs. Die criteria samen leiden tot een unieke rating die elke dag wordt geüpdatet. Een rating van vijf sterren betekent dat het aandeel een goede waarde vertegenwoordigt tegen zijn huidige koers; een rating van één ster niet. Als ons uitgangspunt correct is, dan zal de marktprijs in de loop van de tijd, doorgaans binnen de drie jaar, gaan samenvallen met onze raming van de reële waarde. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de Morningstar Star Rating voor aandelen, ga naar

De raming van de kwantitatieve reële waarde is de door Morningstar uitgevoerde raming van het bedrag per aandeel uitgedrukt in USD dat het eigen vermogen van een bedrijf vandaag waard is. De raming van de kwantitatieve reële waarde is gebaseerd op een statistisch model afkomstig van het analistenteam van Morningstar gespecialiseerd in de raming van de kwantitatieve reële waarde van bedrijven, en omvat een financiële prognose van het bedrijf. De raming van de kwantitatieve reële waarde wordt dagelijks berekend. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de raming van de kwantitatieve reële waarde, ga naar

De Morningstar Medalist Rating is de samenvattende weergave van Morningstar’s vooruitkijkende analyse van beleggingsstrategieën zoals die worden aangeboden via specifieke instrumenten met een beoordelingsschaal van Gold, Silver, Bronze, Neutral en Negative. De Medalist Ratings geven aan welke beleggingen naar het oordeel van Morningstar waarschijnlijk in staat zijn om in de loop van de tijd een relevante index of peer group gemiddelde te verslaan op voor risico aangepaste basis. Beleggingsproducten worden beoordeeld op drie belangrijke pijlers (People, Parent en Process) die, als ze gekoppeld worden aan de beoordeling van kosten, de basis vormen voor Morningstar’s overtuiging op de verdiensten van die producten en die hun Medalist Rating bepalen. De pijler ratings kennen de gradaties Low, Below Average, Average, Above Average en High. Pijlers kunnen beoordeeld worden via de kwalitatieve beoordeling van een analist (ofwel direct aan een instrument dat de analist volgt, ofwel indirect als de pijler ratings van een gevolgd instrument toegepast worden op een verwant niet-gevolgd instrument), of via het gebruik van algoritmische technieken. Instrumenten worden aan de hand van hun verwachte prestatie gesorteerd in rating groepen die worden gedefinieerd door hun Morningstar Categorie en hun actieve of passieve status. Als analisten een instrument direct volgen, kennen ze de drie pijler ratings toe op basis van hun kwalitatieve beoordeling, getoetst door het Analyst Rating Committee, en monitoren en evalueren deze ten minste iedere 14 maanden. Als de instrumenten ofwel indirect door analisten worden gevolgd, ofwel door algoritme, dan worden de ratings maandelijks toegekend. Voor gedetailleerde informatie over deze ratings en hun methodologie kunt u terecht op: here

The Morningstar Medalist Ratings zijn geen feiten en het zijn ook geen credit of risico ratings. De Morningstar Medalist Rating (i) moet niet worden gebruikt als de enige basis bij het beoordelen van een beleggingsproduct, (ii) omvat onbekende risico’s en onzekerheden die verwachtingen kunnen doorkruisen en tot andere dan verwachte uitkomsten kunnen leiden, (iii) is niet gegarandeerd gebaseerd op volledige of accurate aannames of modellen als ze algoritmisch zijn bepaald, (iv) bevat het risico dat het rendementsdoel niet wordt gehaald vanwege zaken als onverwachte wijzigingen in beheer, technologie, economische ontwikkeling, rentebewegingen, kosten, concurrentiedruk, wetgeving, wisselkoersen, belastingen en wijzigingen in politiek of sociaal klimaat, en (v) moet niet worden gezien als een aanbeveling om beleggingsproducten te kopen of verkopen. Een verandering in de fundamentele factoren achter de Morningstar Medalist Rating kan betekenen dat de rating niet langer accuraat meer is.

Voor informatie over de historische Morningstar Medalist Rating voor beleggingsfondsen die Morningstar volgt, kunt u terecht bij uw lokale Morningstar kantoor.

Gedetailleerde informatie over belangenconflicten, waaronder EU MAR publicaties, leest u in het document “Morningstar Medalist Rating Analyst Conflict of Interest & Other Disclosures for EMEA” dat u hierkunt vinden.

Selecteer de website van uw keuze Om te weten of deze website relevant voor u is, vernemen we graag of u een particuliere of een professionele belegger bent.