Morningstar verkent het landschap van investment grade obligaties in een uitgebreide sector review, waarvan wij hieronder de belangrijkste bevindingen publiceren.
Obligatiebeleggers die met de dollar aan de slag gingen, hebben kunnen profiteren van de gestaag aansterkende Amerikaanse munt. De dollar won in 2015 zo’n 10% en zodoende boekte de categorie Obligaties Wereldwijd - USD Hedged een rendement van 11,21% in euro’s, waarmee het de categorie niet-gehedgde Obligaties Wereldwijd die 5,39% deed, ruim versloeg, net als de Morningstar Global Government Bond Index die 7,7% rendement liet zien. De Obligaties Wereldwijd - EUR Hedged categorie daarentegen boekte een verlies van 1,07%.
(klik op grafieken en tabellen voor vergroting)
Euro bedrijfobligaties hadden een slecht jaar in 2015 met een verlies van 0,54% voor de Morningstar Categorie Obligaties EUR Bedrijven en 0,03% voor Obligaties EUR Bedrijven Kortlopend. Wel kwam er flink meer aanbod in de markt. Mede door de verruiming in maart 2016 van het 1,1 biljoen grote opkoopprogramma door de Europese Centrale Bank (ECB) dat startte in januari 2015, kwam er 270 miljard euro aan nieuwe uitgiftes op de markt, en dat dempte het positieve effect van het opkoopprogramma.
Binnen de sectoren profiteerde vooral de financiële sector van het makkelijke geld dat de ECB mogelijk maakte. De meeste Morningstar medalists zaten overwogen in banken en verzekeraarsobligaties in 2015.
Overhevelen van actief naar passief
Beleggers stopten in 2015 per saldo 33,1 miljard euro aan nieuw geld in indexvolgende producten, zowel traditionele index fondsen en ETF’s, terwijl actief beheerde obligatiefondsen 20,5 miljard euro aan nieuwe geld mochten verwelkomen. Dat was bij de actieve fondsen fors minder dan de 129 miljard euro nieuw geld die er in het voorgaande jaar nog in ging, en dat onderstreept dat passieve producten in obligatieland veel populairder zijn geworden dan actieve fondsen.
Die tendens was vooral duidelijk zichtbaar in de tweede helft van 2015. Beleggers haalden in dat halfjaar geld weg uit actieve fondsen, terwijl passieve fondsen in die periode elke maand nieuwe instroom konden noteren.
De trend zette begin 2016 onverminderd door, en in januari en februari ging er weer massaal geld uit actieve fondsen, totdat in maart de ECB de beweging een halt toeriep door de verruimingsmaatregel voor opkoop van bedrijfsobligaties. Uit de data van Morningstar blijkt dat actieve fondsen in het eerste kwartaal van dit jaar 16,5 miljard euro zagen wegvloeien, terwijl passieve fondsen 10,6 miljard euro instroom kenden.
Obligatie-ETF's in opkomst
Van de 33,1 miljard euro ging het leeuwendeel, zo’n 23,4 miljard euro, naar ETF’s. Die verhouding zet zich voort in het eerste kwartaal van 2016: 8 miljard euro in ETF’s tegen 2,7 miljard euro in traditionele indexproducten. Dat komt omdat de keus bij traditionele producten notoir blijft steken in mainstream opties, zoals landen. De ETF wereld is veel creatiever met het ontwikkelen van nieuwe productvariaties, zodat de instroom hoger is en het marktaandeel stijgt.
Er zijn verschillende redenen voor de aanhoudende stijging van het marktaandeel van passieve fondsen in het Europese obligatielandschap. Beleggers willen hun kosten in de hand houden. Zeker obligatiebeleggers, want hun rendementen staan onder druk door het huidige beleid van de centrale banken. Lage kosten zijn dus belangrijker dan ooit.
Kijken we naar de categorieën die het goed deden, dan blijken fondsen die directe blootstelling bieden aan de corporate bond markt - zowel investment grade als high yield - veel inflow te genereren.
Bij de uitstroom waren vooral corporate bonds in Britse ponden uit de gratie, evenals opkomende markten obligaties in lokale valuta.
Medalists
Hoe deden de fondsen het die een Morningstar Analyst rating hebben? Opvallend was de uitstroom van 11,7 miljard euro bij Templeton Global Bond (dat een Silver rating heeft) en Templeton Global Total Return (met een Bronze rating). Beide fondsen zagen een hoger dan gemiddelde volatiliteit en presteerden ondermaats, omdat fondsbeheerder Michael Hasenstab mis zat met zijn posities in opkomende markten.
In totaal werd er 3,9 miljard euro onttrokken aan investment grade obligatiefondsen met een Gold, Silver of Bronze rating. In het eerste kwartaal van 2016 ging dat verder met een uitstroom van 3,2 miljard euro.
Bij de winnaars is BlackRock Euro Bond (met een Gold rating) vermeldenswaardig, omdat het de eerdere negatieve trend wist om te buigen in een instroom van 1,2 miljard euro in 2015. Dat zette in 2016 door met een verdere instroom van geld dankzij de sterke en consistente prestaties van het fonds.
Bij de Silver rated fondsen voert BlackRock BGF Euro Short Duration Bond de lijst aan met onder de streep 2,2 miljard euro intstroom in 2015. Goede tweede is Vanguard Global Bond Index met 1,8 miljard euro netto instroom waarmee het de fondsomvang verdubbelde.
Bij de Bronze rated fondsen is Schroder ISF Euro Corporate Bond koploper met een gecombineerde instroom over 2015 en het eerste kwartaal van 2016 van 2,1 miljard euro. Dit fonds wist het meest te profiteren van het gewijzigde sentiment nadat de ECB in maart 2016 zijn opkoopprogramma verruimde naar ook niet-bancaire investment grade obligaties.
(klik op grafieken en tabellen voor vergroting)
De volledige studie naar investment grade obligaties waar dit artikel op gebaseerd is, vindt u hier.
Lees meer over obligaties:
- Risico's en kansen in obligaties - experts aan het woord
- Waardebeleggen met obligaties: Michael Krautzberger (BlackRock) legt uit hoe het kan
- Michael Hasenstab (Templeton): inflatie gaat aantrekken