Veel beleggers zien Rusland als een ‘scary place’ waar ze niet zomaar in durven beleggen. De internationale economische sancties tegen Rusland, de sterk gedaalde olieprijs en de hogere volatiliteit op de beurzen zijn enkele redenen voor die angst, aldus Cyrique Bourbon, portfolio manager EMEA van Morningstar Investment Management. Bourbon laat zijn licht schijnen over Rusland en de kansen en bedreigingen die de beleggingsmarkt daar kenmerken.
De ‘fear factor’ die beleggers voelen, vertaalt zich in een fikse korting op de aandelenmarkten. Beleggers zijn alleen bereid in te stappen tegen een prijs die de gevaren van de gepercipieerde instabiliteit, economisch en politiek, voldoende compenseert. De koers/winstverhouding ligt gemiddeld genomen dan ook een stuk lager dan in bijvoorbeeld de Verenigde Staten.
Die lagere k/w betekent ook dat de Russische markt veel sneller rendeert dan de Amerikaanse. In theorie zal een positie in Russische aandelen zich al na 6 jaar uitbetalen, terwijl dat met een Amerikaanse positie 22 jaar duurt, becijfert Bourbon. De korting die voor Rusland geldt, betekent dat het geld dat een belegger daar inlegt 3,5 maal méér rendeert dan wanneer hij dat op de Amerikaanse markt zou hebben belegd. Onderstaande grafiek brengt de verschillen in beeld:
(klik op grafiek voor vergroting)
Korting neemt toe
Goedkoop lijkt dus aantrekkelijk, maar Bourbon maakt daarbij de kanttekening dat de korting steeds verder toeneemt. In de afgelopen 10 jaar is de Amerikaanse k/w gemiddeld 27% toegenomen, terwijl de Russische met 12% is gedaald. Dat wijst op een value trap. Het begrip value trap betekent dat een belegging goedkoop lijkt, maar dat niet is vanwege de fundamentele staat van het bedrijf. Het risico is dat de resultaten gaan dalen, waardoor het aandeel in elk geval niet stijgt en mogelijk zelfs mee daalt met de onderliggende bedrijfsresultaten.
Een reden voor het waardeverlies kan schuilen in verslechterende bedrijfsresultaten of –omstandigheden, zoals in het geval van Rusland gebrekkige regelgeving of een dalende olieprijs. Ten aanzien van Rusland is de olieprijs een cruciale factor. Onderstaande grafiek toont het verband tussen de olieprijs en de gemiddelde winstgevendheid van de Russische aandelenmarkt:
(klik op grafiek voor vergroting)
Sterke concentratie
De korting wordt ook mede veroorzaakt door de eenzijdigheid van de economie. De aandelenmarkt is sterk geconcentreerd rond een handvol bedrijven die ieder een forse weging hebben. De energiesector is goed voor de helft van de MSCI Russia Index. Op bedrijfsniveau zijn slechts 3 bedrijven (Sberbank, Gazprom en Lukoil) samen goed voor zo’n beetje de helft van de markt. Dat brengt een zeer specifiek en groot concentratierisico met zich mee.
Toch zijn er verschuivingen in de goede richting te noteren, merkt Bourbon op. Zo is de weging van Gazprom afgenomen van 35% in 2007 naar circa 15% nu. Tegelijk is de weging van het door Bourbon hoog aangeslagen aandeel Sberbank toegenomen tot 18%, waar dat 10 jaar geleden nog maar de helft was. Andere sterke bedrijven zoals Novatek (gas) en Magnit (foodretail) hebben nu samen een weging van 14%, waar dan 10 jaar geleden nog maar 2% was.
Magere winstgevendheid
Het loont dus de moeite om meer in detail naar de Russische aandelenmarkt te kijken dan alleen naar de hoge discount die slechts een gemiddelde vertegenwoordigt. Er is nog een reden waarom de discount hardnekkig van kracht blijft: de onderliggende winstgevendheid van de Russische bedrijven ontwikkelt zich maar magertjes. In de afgelopen jaar is de gemiddelde winst per aandeel in de VS gegroeid met gemiddeld 2,6% per jaar, terwijl die in Rusland met gemiddeld 4,2% per jaar is gedaald. Onderstaande grafiek laat zien dat de groei van de gemiddelde winst per aandeel al 15 jaar zowat vlak is:
(klik op grafiek voor vergroting)
Het gebrek aan reële groei is teleurstellend en wordt weerspiegeld in de hoge korting. Om de markt in opwaartse richting te krijgen, zal er eerst iets aan het gebrek aan reële groei moeten worden gedaan, aldus Bourbon.
Genereus dividendbeleid
Tot slot werpt Bourbon een blik op het dividendrendement. Het dividendbeleid van de Russische bedrijven is na het wegebben van de financiële crisis snel flink genereuzer geworden. De gemiddelde pay-out ratio is gestegen naar zo’n 40% gemiddeld nu en is hard op weg naar de 50% gemiddeld. Voor de crisis was een pay out niveau in de range 15-25% gebruikelijk. Bourbon signaleert dat de overheid bedrijven stimuleert tot een ruimer dividendbeleid.
Omdat de aandelenkoersen niet echt stijgen, neemt bijgevolg wel het dividendrendement spectaculair toe. Dat is intussen gestegen naar 4,5%, waar het voor de crisis zo’n 1,5% was. Onderstaande grafiek toont de ontwikkeling van het gemiddeld dividendrendement op de Russische aandelenmarkt.
(klik op grafiek voor vergroting)
Alles bij elkaar is het duidelijk dat Rusland voor de belegger een volatielere optie is dan andere landen, maar tegelijk zijn er ook kansen te vinden. Wel is het noodzakelijk om een fundamentele benadering toe te passen bij het analyseren van de markt, want er is zo’n brede range aan uitkomsten mogelijk dat gemiddelden soms weinig zeggen. Er is al veel neerwaarts risico ingeprijsd en slimme samenstelling van de aandelenportefeuille kan volgens Bourbon op basis van waardering een rendement van 9% inhouden voor de komende 10 jaar.
Bekijk hier de video met Cyrique Bourbon over beleggen in Rusland waarin hij de aandelen Gazprom en Sberbank toelicht:
Lees meer over aandelen:
- De cloud: luchtkasteel of groeibriljant?
- Dit zijn de aantrekkelijkste wereldwijde large-cap aandelen - juli