De kunstmarkt stond afgelopen week op zijn kop door het astronomische bedrag dat werd neergeteld voor Salvator Mundi, het schilderij toegeschreven aan Leonardo Da Vinci. Het doek werd voor 450 miljoen dollar afgehamerd bij Christie's. Een absoluut record en een nog nooit vertoonde prijs voor een oude meester.
Zulke bedragen komt de bezoeker van kunstbeurs PAN Amsterdam niet tegen. De beurs opende afgelopen weekend zijn deuren voor het publiek. PAN Amsterdam is als het ware het kleine zusje van Tefaf, de wereldvermaarde kunstbeurs die ieder jaar omstreeks maart plaatsvindt in Maastricht. Tefaf mikt op een wereldwijd publiek, dat niet zelden per privé-jet invliegt. PAN is kleiner van opzet en is meer op het Nederlandse publiek gericht.
En PAN probeert een jonger publiek aan te trekken door het aanbod ieder jaar weer diverser te maken. Zo ook dit jaar, met de komst van nieuwe deelnemers in verschillende genres. Op de beurs zijn galeries met oude meesters, foto's, sculpturen, vintage design, juwelen, zilverwerk, tribal art en kunst uit de klassieke oudheid en Egypte te vinden. Die staan allemaal door elkaar, in tegenstelling tot Tefaf waar genres juist gegroepeerd staan. PAN doet dat heel bewust om het publiek naar eigen inzicht te laten combineren.
Fotografie
Een belangrijke rol in de kunstmarkt is tegenwoordig weggelegd voor fotografie. Veel nieuwe kunstkopers kiezen voor een mooie foto op groot formaat aan de muur in plaats van een schilderij. Een aantal fotografen heeft zich toegelegd op het vastleggen van haarscherpe taferelen die in alles doen denken aan de stillevens met bloemen of overdadig gedekte tafels die we kennen van de oude meesters. Dit thema komt op de PAN bij diverse galeries terug, bijvoorbeeld dit werk van Hans Withoos:
Aan de andere kant hebben antieke meubelen en romantische schilderkunst het lastiger. De groep geïnteresseerden in die genres lijkt niet te groeien - integendeel. Deze genres moeten het hebben van een vaste groep trouwe liefhebbers en verzamelaars. Die ontwikkeling vertaalt zich hier en daar in druk op de prijzen.
Waardestijging
In dat opzicht is de kunstkoper beter af met fotografie. Want goede foto's van grote namen stijgen in waarde. Zo hangt er bij Eduard Planting Gallery, gespecialiseerd in fotografie, een foto van de Franse filmster Brigitte Bardot uit 1971, gemaakt door celebrity-fotograaf Terry O'Neill (foto rechts). Het prijskaartje vermeldt 15.250 euro. 'Een paar jaar geleden hing hij nog voor 6.000 euro. Het kan hard gaan in deze markt', illustreert Planting. 'Dat geldt zeker voor gelimiteerde series en voor beroemde namen die na verloop van jaren steeds duurder worden.'
Goed werk blijft dus boeien, ook bij de jongere groep kopers. 'Wat je ziet is dat bijvoorbeeld een vader met zijn dochter hier komt. Dochter vindt het een mooie foto, en vader zegt kijk dat is Brigitte Bardot. Zij heeft Bardot als ster niet echt meegemaakt, maar dat maakt voor de kracht van de foto niet uit.'
Planting neemt voor het negende jaar deel aan PAN Amsterdam en in de loop der jaren heeft hij gezelschap gekregen van talrijke andere fotogaleries.
Design
Voor het tweede jaar aanwezig is Piet Hein Eek, die naam heeft gemaakt met werken van sloophout en ander industrieel materiaal. Eek exposeert in zijn stand met eigen, donkere industriële stijl, niet alleen zijn eigen meubelen, maar ook werk van schilder Marc Mulders. 'We hebben Marc gevraagd om werk te maken met een donkere achtergrond. Dat past heel mooi bij het geheel van onze stand.'
Marc Mulders, The Moonlight Garden, 2016
Meubelen en design zijn goed vertegenwoordigd op de beurs. Zo is er onder andere aandacht voor De Stijl, de begin 20e-eeuwse stroming die strakke lijnen en primaire kleuren voorop stelde. Waar de meubels oorspronkelijk als gebruiksvoorwerp dienden, zijn het inmiddels gewilde kunstvoorwerpen geworden.
Lees meer over de kunstmarkt: