Vorige maand schreven wij nog over de vergaande financiële problemen waar Venezuela zich mee geconfronteerd ziet. Het duurde dan ook niet lang voordat president Nicolas Maduro, begin november, aanstuurde op een herstructurering van de uitstaande Venezolaanse schulden.
Obligatiehouders reageerden geschrokken en obligatiekoersen daalden met 10 tot 20 procentpunten. Door deze daling bereikten Venezolaanse obligaties niveaus die normaliter alleen met een default geassocieerd worden. De prijs voor obligaties variëren momenteel van 20 tot 30 cent per dollar, dit komt neer op een totaal koersverlies van 80% tot 70%.
Gemiste betalingsverplichting
Ondanks de oplopende financiële problemen en koersverliezen was de Venezolaanse overheid tot voor kort, zij het soms met enige vertraging, al zijn verplichtingen naar obligatiehouders nagekomen. Tot dinsdag 14 november, na een gemiste betalingsverplichting riep kredietbeoordelaar S&P Venezuela uit tot wanbetaler.
De toekomst is voor Venezolaanse obligatiehouders dan ook met veel onzekerheden omgeven. De onderhandelingen met de regering beloven ook niet veel goeds. Maduro heeft zijn vice-president, Tareck El Aissami aangesteld om de onderhandelingen te leiden. El Aissami namelijk staat op de sanctielijst van de Verenigde Staten op verdenking van betrokkenheid bij drugshandel. Deze Amerikaanse sancties zullen de onderhandelingen over een gedeeltelijke kwijtschelding van de schulden bemoeilijken.
Blootstellingen
In het gemiddelde obligatiefonds zult uw weinig tot geen Venezolaanse obligaties aantreffen. Anders is dit voor obligatiefondsen die zich richten op opkomende landen. In de veelgebruikte index, de JP Morgan EMBI Global Diversified Index neemt Venezuela een gewicht in van ongeveer 1,5%. Deze blootstelling bestaat zowel uit staatspapier van Venezuela als uit staatsgerelateerde obligaties van Petróleos de Venezuela, S.A. (PDVSA), de staatsoliemaatschappij.
Binnen de Morningstar categorie Obligaties Wereldwijd Emerging Markets lopen de blootstellingen naar Venezuela echter behoorlijk uiteen. Edmond de Rothschild Fund - Emerging Bonds spant de kroon met een blootstelling van bijna 20%. Dit heeft het fonds een verlies van 6,9% (berekend in Amerikaanse dollars) opgeleverd dit jaar. Hiermee behoort het tot het slechtst presterende fonds van de categorie. Daartegenover staat bijvoorbeeld een benchmark agnostisch fonds als Templeton Emerging Markets Bond Fund (Bronze) van Michael Hasenstab dat helemaal niet belegd was in Venezuela vanwege het gebrek aan transparantie.
T. Rowe Price meeste exposure
Van alle emerging market debt fondsen die een Morningstar Analyst Rating hebben had T. Rowe Price Emerging Markets Bond Fund (Bronze), met een gewicht van 5,5%, de meeste exposure naar Venezuela per eind oktober 2017. Beheerder Michael Conelius ziet nog steeds veel opwaarts potentieel in de obligaties en heeft een voorkeur voor kortlopende obligaties van staatsoliemaatschappij Petróleos de Venezuela.
Conelius gaat ervan uit dat deze kortlopende obligaties bij een herstructurering een gunstigere behandeling ten deel zullen vallen dan voor langlopende obligaties. Een mogelijke kwijtschelding van de schuld zal naar zijn verwachting gepaard gaan met politieke en economische hervormingen. Ook denkt hij dat druk op de Venezolaanse regering verder zal toenemen wat mogelijk een regime verandering teweeg zou kunnen brengen. De overweging in Venezuela heeft een negatieve impact gehad op het rendement in de maand november (-0,79% berekend in USD).
Ook het rendement van BGF Emerging Markets Bond Fund (Bronze) werd negatief beïnvloed door de overweging van beheerder Michel Aubenas in Venezuela (-0,75%).
(klik op tabel voor vergroting)
Profiteren
Maar er waren ook fondsen die juist wisten te profiteren van de crisis in Venezuela, zoals Neuberger Berman Emerging Market Debt Hard Currency Fund (Silver) en Candriam Bonds Emerging Markets (Neutral). Het Neuberger Berman fonds van beheerder Bart van der Made was tot september van dit jaar onderwogen Venezuela vanwege hun verslechterde fundamentele vooruitzichten voor het land. Hiermee droeg deze onderweging positief bij aan het relatieve rendement van het fonds.
Ook Diliana Deltcheva van Candriam Bonds Emerging Markets wist met behendige transacties in Venezolaanse obligaties outperformance te genereren voor haar beleggers.
Veel onzekerheid
De default van Venezuela is nog met veel onzekerheid omgeven. Onderhandelingen over een eventuele gedeeltelijke kwijtschelding zullen bemoeilijkt worden door Amerikaanse sancties, aangezien de obligaties onder Amerikaans recht vallen. Ook de betrokkenheid van China en Rusland als schuldeisers maakt de kwestie er niet makkelijker op.
Voor beleggers in emerging market debt fondsen is de kans op default of herstructurering van obligaties nu eenmaal een factor om rekening mee te houden. Herstructureringen van Oekraïne en de default van Argentinië liggen immers nog vers in ons geheugen. Vanwege het hoge risicoprofiel van obligaties uit opkomende landen zijn deze fondsen in onze optiek dan ook alleen geschikt als beperkte aanvulling binnen uw obligatieportefeuille.
Lees meer columns van Niels Faassen:
- Venezolaanse obligaties, ¡Viviremos y Venceremos!
- Converteerbare obligatiefondsen onder de loep