(klik op afbeelding voor vergroting)
Als de financiële markten instorten, is er soms geen ontkomen aan. Kijk maar eens naar de gelijktijdige duikeling van 46 aandelenmarkten op 5 februari jongstleden. De Morningstar Global Markets-index verloor die dag 3,6% (gemeten in dollars). De Amerikaanse markt daalde met 4%. Helaas zijn de verliezen niet beperkt gebleven tot die ene dag.
Maar aandelen zijn niet de enige vermogenscategorie. Hoewel aandelen over de hele linie een flinke smak maakten, was er op de obligatiemarkten geen sprake van een bloedbad, ondanks de overduidelijke aanleiding voor onrust, namelijk angst voor stijgende rentes, die een gevaar vormen voor vastrentende waarden.
De Morningstar US Core Bond Index heeft in februari tot dusver slechts 0,4% verloren, terwijl de kortetermijn-evenknie 0,9% won. De obligatie-indexen van Morningstar die zijn gericht op Japan, de eurozone en het Verenigd Koninkrijk bevinden zich ook op positief terrein.
Beleggers die diversificatie naar vermogenscategorie hebben toegepast, hebben daardoor de afgelopen tijd veel minder zware verliezen geleden. Natuurlijk moet een beetje volatiliteit een langetermijnbelegger niet van de wijs brengen. Maar jaren van aandelenwinsten hebben veel beleggers zwaar in aandelen doen stappen, en door de lage volatiliteit is er bij hen zelfvoldaanheid ingeslopen. De ontwikkelingen op de markten van de afgelopen dagen hebben eens te meer aangetoond welke voordelen een multi-asset strategie heeft: diversificatie tussen aandelen, obligaties en nog veel meer.
Risico is beloond
Om te begrijpen hoe rijkelijk de bullmarkt aandelenbeleggers heeft beloond, is het goed om te kijken naar de perioderendementen van Morningstar's reeks Target Risk-indices per het einde van 2017. Deze benchmarks bieden een redelijk statische blootstelling aan een mix van aandelen, obligaties, grondstoffen en vastgoed, met assetallocatie verstrekt door Morningstar Investment Management.
Voor elke periode is de rangorde identiek en monotoon. De Aggressive-index, met meer dan 90% aandelenblootstelling, heeft het beste gepresteerd. De Conservative-index, die ruim 70% obligaties omvat, is hekkesluiter.
Deze indices zijn de benchmarks voor Morningstar’s US Allocation Fund categorieën, die dezelfde indeling kennen. Fondsen in Morningstar's Allocation-85% Equity Category hebben het hoogste gemiddelde rendement over de vaste 1-, 3-, 5-, 10- en 15-jaars periodes. Fondsen in de 15% tot 30% aandelencategorie scoren het laagste.
Tekortkomingen
Maar rendementen over vaste periodes hebben een ernstige tekortkoming: tijdsperiode afhankelijkheid. De Amerikaanse aandelenmarkt boekte van 2009 tot 2017 een gemiddeld jaarlijks rendement van dik 15%, en dat is ruim boven de langetermijnnorm. De enorme koerswinsten op aandelen van de afgelopen tijd pompen de rendementscijfers over bepaalde periodes flink op. Ze zijn zelfs zo sterk dat ze de stevige verliezen uit 2008, die zijn ingebed in de 10- en 15-jaars cijfers, kunnen compenseren.
Simpel gezegd: een wereldwijd gediversifieerde mix van assets die wordt samengesteld op basis van een waarde-gedreven asset-allocatiemethode steekt maar mager af tegen een hoogvliegende aandelenportefeuille.
Totdat het misgaat. Kijk dan eens naar de prestaties van de Target Risk Family gedurende deze ‘freaky februari’ maand. Hoe conservatiever of meer overwogen in obligaties, hoe beter de prestaties.
Hobbels op de weg
Er zijn sinds 2009 nog meer hobbels op de weg geweest die niet meteen zichtbaar zijn in de rendementscijfers over vaste periodes. Die komen wel in beeld met behulp van de voortschrijdende rendementen, die een wijdere blik bieden om de prestaties te beoordelen. Uitgaande van maandelijks voortrollend zijn er in de afgelopen 15 jaar 180 perioden van 12 maanden geweest - januari tot januari, februari tot februari, enzovoort.
Er is overduidelijke overlap in deze perioden, maar voortschrijdende rendementen leveren meer waarnemingen op dan de vaste periodes, die veronderstellen dat beleggers hun kapitaal hebben ingezet aan het begin van een van de slechts 5 hierboven weergegeven perioden.
Kijk eens naar de verschillen tussen de prestaties van de Agressive stijl en de Conservative stijl op voortschrijdende basis. Agressive boekte een positief rendement in 77% van de voortschrijdende 12-maandsperiodes, terwijl het in slechts 23% van de gevallen verlies leed. De slechtste 12-maands daling, die eindigde in november 2008, kwam uit op een min van 43%. Zulke sterke verliezen werden ook leden nadat de internetbubbel uiteenspatte.
De Conservative stijl op zijn beurt behaalde een positief rendement in 91% van de 12-maands perioden in de afgelopen 15 jaar. De obligatie-overwogen portefeuille diende zijn doel in 2008, en verzachtte de verliezen op sterk gedaalde aandelen. De Conservative-index boekte in de afgelopen 15 jaar geen enkele keer een dubbelcijferig verlies in een 12-maands periode.
Rustig kunnen slapen
Het lijdt geen twijfel dat een offensieve allocatie het meeste opwaarts potentieel biedt, met het argument dat langetermijnbeleggers het best zijn gediend met een sterke aandelenblootstelling. Maar we weten ook dat beleggers verliezen verafschuwen, en dat de Conservative-portefeuille wint als het gaat om het cruciale element ‘rustig kunnen slapen’. Bekijk het eens vanuit het perspectief van een risicomijdende belegger of gewoon met een korte tijdshorizon; de ouder van een student, een aspirant-huizenkoper, een bruidspaar dat spaart voor de bruiloft of een gepensioneerde.
Zelfs als de tijdshorizon wordt opgerekt tot drie jaar, neemt een belegger een groot risico met een aandelenportefeuille. Een investering van £ 10.000 in de Aggressive-portefeuille op 1 maart 2006 zou drie jaar later zijn afgenomen tot £ 6.480. De Conservative-portefeuille zou in diezelfde periode zijn gegroeid tot £ 10.490.
Een blik vanuit het voortschrijdende rendement biedt beleggers een vollediger beeld van de mogelijke uitkomsten dan rendementen over vaste perioden.
Conclusie
De marktbewegingen van begin februari 2018 hebben beleggers eraan herinnerd dat aandelen volatiel zijn en scherpe dalingen kunnen meemaken. Als aandelen dalen, dan waarderen beleggers - vooral de risicomijdende - een gevarieerde mix van assets die zich allemaal in verschillende richtingen bewegen.
In onrustige marktomstandigheden zal de rangschikking van Morningstar's Target Risk-indexrendementen, allocatiefondsen-categorieën en eventuele multi-assetportefeuilles er heel anders uitzien dan in de periodes tot en met 2017. Voortschrijdende rendementen en voor risico gecorrigeerde rendementsanalyse geven beleggers voldoende handvatten on zorgvuldig te beslissen over hun allocatie.
Lees meer marktanalyse:
- Is de bubbel op de aandelenmarkten gebarsten?
- Zit er nog waarde in Amerikaanse aandelen?
- Waarde of groei: wat is de beste strategie voor wereldwijde aandelen?