Om rendement te maken is het noodzakelijk om laag in te stappen, als beleggingen aantrekkelijk gewaardeerd zijn. Maar het is lastig om te bepalen wat het juiste moment is. En het vergt durf van de belegger. Want de aantrekkelijkste kansen doen zich voor als de markt in mineur is. Dan moet je doelbewust tegen de stroom in gaan. Ofwel, je moet durven contrair te zijn aan de massa.
Maar hoe word je een goede contraire belegger? Morningstar geeft een checklist met 6 punten om op te letten. Deze is in de eerste plaats gericht op aandelenbeleggingen, maar is ook toepasbaar op andere assetcategorieën.
1. Beleggersstromen uit balans
Om te zien waar vermogensstromen uit balans zijn, kijken we naar assetcategorieën waar de meerderheid van de beleggers, gemeten naar type, aantal en beheerd vermogen onderwogen in zijn. Tegelijk kijken we naar in welke categorieën professionele beleggers juist een concentratie laten zien.
Met de meerderheid van de beleggers bedoelen we bijvoorbeeld passieve beleggingsfondsen en ETF-beleggers, terwijl aan de andere kant institutionele partijen zoals pensioenfondsen staan die het zich kunnen veroorloven om contrair te beleggen omdat ze worden beheerd door professionele en gedisciplineerde portefeuillemanagers en omdat ze doorgaans een lange beleggingshorizon hebben, maar niet altijd.
Hun omvang en de posities die ze innemen betekenen een verlies aan diversiteit in de markt. Immers, de meeste beleggers zijn onderwogen terwijl aan de andere kant geconcentreerde posities in handen zijn van een professionele beleggers die er voor de lange termijn in zitten en contrair kunnen beleggen als ze dat willen.
Als de meerderheid een asset gaat verkopen en er netto uitstroom ontstaat in het fondsen landschap, dan zijn de partijen die dan gaan kopen waarschijnlijk de contraire beleggers.
2. Negatieve kasstroom- of winstverwachtingen
Dit betekent dat de consensusverwachtingen laag zijn in vergelijking met redelijke basisrentetarieven. Voor aandelen kijken we naar consensusprognoses, winstherzieningen en de verhouding tussen upgrades en downgrades door analisten.
Idealiter leiden zeer lage groeicijfers, zeer grote winstherzieningen en veel meer downgrades van analisten dan upgrades tot koersdalingen. Die dalingen zorgen op hun beurt weer voor nog lagere verwachtingen, waar de koers dan verder op daalt, enzovoort.
3. Negatief sentiment gemeten in beleggersonderzoek
Iedereen wil de hoogvliegers in portefeuille hebben en de zeperds vermijden. Als de eerste niet had en de tweede niet wist te ontlopen, dan zou je het gevoel willen hebben dat je het toch gedaan had. Sentimentonderzoeken zijn afkomstig uit verschillende bronnen, maar de BofA Merrill Lynch Fund Manager Survey is een van de meest behulpzame graadmeters van professioneel beleggerssentiment. Het analyseren van antwoorden op enquêtes is anders dan het analyseren van posities die beleggers hebben en vermogensstromen.
Zoals James Montier van GMO heeft opgemerkt, zijn mensen niet altijd eerlijk als ze deze enquêtes beantwoorden en zijn ze geneigd om posities te suggereren die ze hadden willen hebben in plaats van de posities die ze feitelijk in hun bezit hadden. En deze zijn meestal de populaire hoogvliegers. Daarom zijn enquêtes een goede maatstaf voor sentimenten.
4. Laag handelsvolume of omzet
Hoe populairder een asset, hoe groter de kans dat die in ruime mate wordt verhandeld en omgekeerd. Twee academici, Bhaskaran Swaminathan en Charles Lee, benadrukten dit in een paper uit 2000 waarin ze concludeerden dat aandelen met een hoog handelsvolume slechter presteerden dan aandelen met een laag handelsvolume, en dat aandelen met een hoog volume meestal worden geassocieerd met glamour of te dure aandelen.
Onderzoek door Tom Idzorek en Roger Ibbotson bevestigde het belang van omzet, ofwel handelsvolume, als indicator voor populariteit en toekomstig rendement. Bij een tegendraadse beleggingskans zal het volume waarschijnlijk lager zijn omdat die belegging aan populariteit heeft ingeboet: van een favoriet met een hoog volume naar een verliezer met een laag volume.
5. Hoge en stijgende volatiliteit
Wanneer een deel van de markt volatieler is, is de mogelijkheid van excessieve risico-aversie groot. Perioden van zeer hoge volatiliteit duren meestal niet lang, omdat anticyclische beleggers en liquiditeitsverschaffers instappen, zodat de prijzen stabiliseren.
Als gevolg van een verlies aan diversiteit leidt een verhoogde fragiliteit van de markt tot meer variatie in de koersen. Dit stemt overeen met de ‘contrarian mindset’ en wordt vaak vermeden door beleggers die op de kortere termijn werken en zich meer bewust zijn van de marktomgeving.
6. Historisch lage waarderingsratio's
Het op deze manier meten van de waardering verschilt van onze gebruikelijke benadering, die inhoudt dat we de intrinsieke waarde schatten met behulp van kasstromen. Maar we denken dat het toch nuttig is. Hier moeten we sceptisch zijn over de gerapporteerde financiële cijfers, maar geweldige contraire kansen gaan normaal gepaard met een groot aantal redenen om de schijnbare goedkoopte te negeren.
De belangrijke stap die de belegger moet zetten is rekening te houden met verschillen in industrie, kapitaalintensiteit en normale winstgevendheidsniveaus. Traditionele waarderingsmaatstaven zoals de koers/winst-verhouding kunnen hier handig zijn.
Andere hulpmiddelen
De bovenstaande lijst is geenszins uitputtend: er zijn ook andere belangrijke items - zoals liquiditeit, uitgifte en shortposities – die de belegger kan overwegen bij zijn beleggingsbeslissing. Wij vinden dat intrinsieke waarde een van de belangrijkste factoren is als het gaat om beleggen - samen met de nederigheid die samenhangt met de wetenschap dat intrinsieke waarde nooit meer is dan een schatting.
Aangezien beleggen draait om waarschijnlijkheden, geldt dat hoe extremer de indicatoren rond beleggingskansen zijn, hoe te aantrekkelijker en onweerstaanbaarder een beleggingsmogelijkheid is. Als indicatoren middelmatig of lauw zijn, is het onwaarschijnlijk dat een kans overtuigend genoeg is. Maar als steeds meer zaken overeenkomen met bovenstaande checklist, dan begint het in ons voordeel te werken. Daar kunnen contraire indicatoren ons helpen bij het nemen van onze beleggingsbeslissingen.
Lees meer:
- Correctie een bloedbad? De langetermijnbelegger weet wel beter
