De instroom in beleggingsfondsen in Europa is in maart verder teruggezakt, nadat fondsbeleggers in februari plotseling voorzichtiger geworden waren: doordat ze duidelijk minder risicobereid zijn geworden, zijn de fondsstromen ingezakt en die trend zette zich in maart verder voort, blijkt uit de cijfers over de fondsstromen over de maand maart. Zo sluiten we het eerste kwartaal af als een driemaandsperiode met sterk tegengestelde bewegingen.
Bij het samenstellen van het overzicht van de fondsstromen heeft Morningstar voor 2018 een belangrijke verandering aangebracht: voortaan worden niet alleen actieve open-end fondsen geïnventariseerd, maar ook exchange-traded funds. Dat geldt dus vanaf het overzicht over januari en is ook van toepassing op de overzichten over februari en maart.
Kijken we naar het saldo van in- en uitstroom dan boekten de Europese beleggingsfondsen en ETF's in maart samen een netto-instroom 18,7 miljard euro, waar dat in februari nog 27,1 miljard euro was.
De daling is met name te wijten aan lagere vraag naar aandelenfondsen, die per saldo 4,4 miljard euro instroom noteerden, en allocatiefondsen die 10,4 miljard euro ophaalden.
Obligatiefondsen vertoonden net als in februari uitstroom, maar die werd wel kleiner: 410 miljoen euro tegen 5,4 miljard euro een maand eerder. Obligatiebeleggers volgden daarbij echter niet het klassieke risk-on risk-off patroon. Ze stapten in februari en maart massaal uit high-yield obligaties, maar Amerikaanse high-yield obligaties zijn al sinds het begin van het jaar uit de gratie. Tegelijk zijn de opkomende-markten obligatiefondsen juist erg in trek. Over het kwartaal boekten zij een groei van de netto-instroom met 7%.
Opvallend is dat aandelenfondsen, ondanks de fikse correctie op de aandelenmarkten van begin februari, toch een stevige netto-instroom van 13,7 miljard euro boekten. Dat saldo is het resultaat van tegengestelde bewegingen tussen actieve en passieve fondsen, waarover verderop meer.
Bekijk in onderstaande tabel de fondsstromen per brede categoriegroep:
(klik op tabel voor vergroting)
Actief versus passief
De groei van passieve fondsen was afgelopen jaar indrukwekkend, en ook in maart groeiden passieve fondsen weer harder dan actieve. Wel lager het niveau van instroom onder dat van een jaar geleden. De netto-instroom in open-end indexfondsen en ETF's kwam in maart uit op 3,6 miljard euro, het laagste niveau voor een maand sinds september 2016.
Passieve obligatiefondsen zijn in trek en laten dan ook - in tegenstelling tot het overkoepelende beeld bij obligatiecategorieën - netto-instroom zien, zij het dat die wat afzwakt: 400 miljoen instroom in maart tegen 1,7 miljard euro in februari. Ook bij passieve aandelenfondsen nam de instroom af: 2,9 miljard euro na 9,4 miljard euro in februari.
Bij de actieve fondsen zakte de vraag duidelijk in: de netto-instroom van 15,2 miljard euro is het laagste sinds december 2016. Allocatiefondsen en aandelenfondsen stutten de vraag, maar ook daar was de neergang zichtbaar. Actieve aandelenfondsen haalden 1,5 miljard euro op, waar dat in februari nog 4,5 miljard was en 27 miljard in januari.
Bekijk in onderstaande tabel de onderverdeling van de fondsstromen tussen actief en passief:
(klik op tabel voor vergroting)
Instroom op fondscategorie-niveau
Bij de categorieën met de hoogste instroom gaat EUR Diversified Bond - Short Term aan kop. Hier springt Amundi S.F. Diversified Short-Term Bond eruit dat in zijn eentje 1,5 miljard euro binnenhaalde.
Ook Global Emerging Markets Equity deed het goed. In het bijzonder GAM Emerging Equity dat 902 miljoen ophaalde. Opgemerkt moet worden dat fondsbeleggers voor hun blootstelling aan opkomende markten aandelen liever passieve fondsen kiezen.
Voor de tweede maand op rij haalt de EUR Flexible Allocation categorie de top 5. De trend naar allocatiefondsen die makkelijker tussen categorieën kunnen bewegen is al een tijdlang aan de gang.
Dat geldt ook voor de verschuiving van actief naar passief. Zo hebben actieve US large-cap blend fondsen slechts vier positieve maanden gekend sinds januari 2015, en dat vormt een sterk contrast met de grote vraag naar passieve Amerikaanse aandelenfondsen die in Europa gevestigd zijn.
Bekijk hier de cijfers per fondscategorie:
(klik op tabel voor vergroting)
Uitstroom op fondscategorie-niveau
Opnieuw hadden de obligatiecategorieën high yield en corporate bond het zwaar te verduren, zowel de fondsen in euro's als die in dollars.
Sommige fondscategorieën werden sterk beïnvloed door de prestaties van één enkel fonds. Zo had de categorie USD High Yield Bond te lijden onder de uitstroom uit AXA IM Fixed Income Investment Strategies - US Short Duration High Yield (-401 miljoen euro) en Neuberger Berman High Yield Bond Fund (-165 miljoen euro). Het Neuberger-fonds heeft dit jaar tot dusver al 655 miljoen euro zien wegstromen.
Aan de passieve kant is de uistroom bijna volledig toe te schrijven aan iShares producten, waaronder de Gold-rated iShares Stoxx Europe 600 UCITS ETF die 308 miljoen euro aan uitstroom noteerde.
Bekijk hier de uitstroom per fondscategorie:
(klik op tabel voor vergroting)
Instroom per fondshuis
Amundi gaat aan kop bij de actieve fondshuizen die het meeste nieuwe geld ophaalden. Dat was vooral te danken aan de allocatiefondsen die 866 miljoen ophaalden. In het bijzonder Amundi Euro Multi-Asset Target Income, dat tot de Euro Cautious Allocation categorie behoort, deed het goed met 310 miljoen europ instroom.
BlackRock deed het goed bij zowel actief als passief. Bij actief was het Gold-rated BGF Euro Bond de best presterende met 644 miljoen euro instroom. Bij passief wist BlackRock ACS UK Equity Tracker de hoogste instroom binnen te halen.
Bij de passieve huizen is het zeer opvallend dat iShares ontbreekt in de Top 5. Deze keer gaat Xtrackers aan kop met 910 miljoen euro instroom. Vooral de aandelenproducten van deze Deutsche Bank ETF-dichter waren populair, in het bijzonder de Xtrackers MSCI EMU ETF die 343 miljoen euro ophaalde.
Bekijk hier de instroom in actief en passief per fondshuis:
(klik op tabel voor vergroting)
Uitstroom per fondshuis
Het Frankfurtse fondshuis Deka was in maart het zwaarst getroffen fondshuis door de afloopdatum van het target date fonds Deka-OptiRent 3yr, waardoor 1,9 miljard euro wegstroomde. Deka-producten worden bijna uitsluitend in Duitsland verkocht via spaarbanken.
Bij Janus Henderson bleef de negatieve trend aanhouden. Sinds het begin van dit jaar heeft het fondshuis al 2 miljard euro moeten prijsgeven. In maart zagen de aandelen- en obligatieproducten respectievelijk 528 miljoen en 414 miljoen euro wegstromen. Het Silver-rated Janus Henderson Strategic Bond fonds ging echter tegen die trend in met 17 miljoen netto-instroom.
Aan passieve zijde had iShares vooral te lijden onder de uistroom van 884 miljoen euro uit iShares Euro Stoxx 50. Eurozone large-cap aandelenfondsen kenden de meeste uitstroom bij iSahres: 1,3 miljard euro.
Bekijk hier de uitstroom in actief en passief per fondshuis:
(klik op tabel voor vergroting)
Grootste fondsen
Het wordt eentonig, maar ook per eind maart is het grootste actieve fonds nog altijd Pimco GIS Income, ondanks een netto-uitstroom voor de tweede maand op rij: in februari ging er 611 miljoen euro uit, en in maart 548 miljoen.
Het Zweedse staatspensioenfonds AP7 Aktiefond wist in maart juist wel nieuw geld aan te trekken, net als in de maanden daarvoor. In maart kwam er 789 miljoen euro bij, en daarmee was het de beste mkaand sinds juni 2014. De defensieve aard van dit fonds trekt beleggers aan die zich zorgenh maken over de stijgende rentes.
Bekijk hier de lijst met de 5 grootste actieve Europese beleggingsfondsen, gerangschikt naar omvang van het beheerd vermogen per eind februari 2018:
(klik op tabel voor vergroting)
Bij de passieve fondsen blijft iShares Core S&P 500 ETF de grootste. Maar de hele Top 5 had te kampen met uitstroom. De twee grootste S&P 500 trackers, beide met een Gold-rating, kenden dubbelcijferige uitstroom en gingen dus tegen de positieve trend in die passieve US large cap gemengd fondsen lieten zien.
Die trend is er niet alleen voor de US, maar ook voor de wereldwijde large-cap gemengd fondsen, en ook daar gingen de iShares fondsen de andere kant op: IShares Core MSCI World ETF en het open-end index fonds iShares Developed World Index kenden beide uitstroom.
Dit zijn de 5 grootste passieve Europese beleggingsfondsen:
(klik op tabel voor vergroting)
Lees meer:
- Fund flows zakken in door plotseling risico-aversie
- Fund flows januari tonen hogere risicobereidheid bij fondsbeleggers
- Fund flow report 2017: hét jaar van obligatiefondsen
