Instappen op een correctie of momenten van zwakte op de beurs is de kern van actief beleggen en bij uitstek de strategie van waardebeleggen. Kopen als de waarderingen laag zijn, of beter gezegd, als de marktwaarde onder de intrinsieke waarde ligt. Dat is een slimme strategie, maar het kan ook heel erg mis gaan.
Want als een aandeel in waarde daalt, maar de onderliggende business eveneens minder waard wordt, dan spreken we van een value trap. Er zijn dan geen redenen of aanjagers die de waarde vanuit het dal weer kunnen opstuwen.
Het bekendste en angstaanjagendste voorbeeld van een value trap is Kodak. De fabrikant van foto- en filmrolletjes werd uit de markt gedrukt door de opkomst van digitale fotografie. Kodak hield vast aan de eigen competenties en ging niet mee in de nieuwe technieken. Dat bleek een catastrofale vergissing. In de jaren negentig konden beleggers dat nog niet bevroeden. Beleggers die toen instapten tijdens koersdips, in de hoop te kunnen profiteren voor de lange termijn, kwamen bedrogen uit. Zij zagen slechts de ene halvering van de aandelenkoers na de andere, tot het einde daar was.
Gestructureerd proces
Bij het opbouwen van een portefeuille gaat het niet om ad hoc beleggingsbeslissingen, maar om een gestructureerd proces dat erop is gericht op het zo klein mogelijk houden van het risico op fouten. Wat zijn dan de risico's dat het misgaat? Daarvoor moeten we de bronnen van een value trap analyseren. Die zijn samen te vatten in de volgende drie punten:
- Bedrijven die een structurele verandering doormaken. Dat kan op een geleidelijke manier, zoals de vergrijzing of de krimp van een industrie. Het kan ook door disruptie via nieuwe technologieën of concurrenten die bestaande marktverhoudingen verstoren of zelfs hele bedrijven wegvagen.
- Een hoge schuld die als een molensteen om de nek van een bedrijf gaat werken. Als de schuld in verhouding tot het eigen vermogen van een bedrijf hoog is, dan kan een koersdaling de kapitaalpositie in problemen brengen.
- Slecht kasstroom management. Als een bedrijf bijvoorbeeld een fors investeringsprogramma opzet zonder dat er voldoende kasstroom is om dat te ondersteunen, werkt dat waardevernietigend.
Checklist
Om op een verstandige manier te kopen op momenten dat aandelenkoersen in een dal lijken te zitten, is het goed om de volgende checklist af te vinken:
- Wees er zeker van dat de casus die de belegging aantrekkelijk maakt, nog altijd van kracht is en dat voorlopig ook blijft.
- Beoordeel elke belegging op dezelfde, consistente manier. Daarbij zijn vier pijlers in acht te nemen: welk absoluut rendement is er te verwachten? hoe verhoudt zich dat tot de rest van de mogelijkheden? onderzoek de fundamentele risico's die het beleggingsidee onderuit kunnen halen en beoordeel hoe het marktsentiment ten aanzien van de beoogde belegging is.
- Onderzoek de schuldniveaus en het kasstroommanagement diepgaand. Hierin moet ook worden meegenomen of de desbetreffende industrie een structurele verandering doormaakt. Een indicator daarvoor zijn bovenmatige of juist onvoldoende mate van investeringen.
- Zorg voor een duidelijk mandaat voor de portefeuille-opbouw. Stel waar nodig limieten aan de maximale blootstelling. Dat zal niet altijd fouten voorkomen, maar het kan wel de omvang van eventuele verliezen beperken. wij zijn van mening dat portefeuilles moeten worden opgebouwd met meerdere uitkomsten in het achterhoof, niet slechts één uitkomst.
- Bekijk ten slotte alle overtuigingen en beleggingsbeslissingen nog eens achteraf in vergelijking met directe concurrenten. Doe dat met meerdere mensen. Dat is een goede manier om gaten te schieten in een voorstel en om de kracht van een casus te testen.
Lees meer:
- Stevige koersdalingen in oktober: trap niet in de val van de angst
