De stermanager
De bekendste, en wellicht ook de meest tot de verbeelding sprekende structuur is dat een fonds geleid wordt door een stermanager. De stermanager is een zeer ervaren en getalenteerde beheerder die over een lange periode met zijn beleggingsfilosofie en -proces bovengemiddelde resultaten heeft behaald. Iemand die een buitengewone reputatie als belegger heeft opgebouwd, een boegbeeld is voor het fonds en het fondshuis en die de vrijheid krijgt om zijn overtuigingen te implementeren in de portefeuille. Het zijn de managers bij wie iedereen de oren spitst wanneer ze hun visie delen, bijvoorbeeld bij Warren Buffet, Bill Gross en Terry Smith.
Vaker voorkeur voor team
Toch zien we het fenomeen stermanager steeds minder vaak voorkomen. Fondshuizen geven er tegenwoordig vaker dan vroeger de voorkeur aan om een fonds te laten beheren door een team van specialisten die gezamenlijk de beslissingen nemen. En daar zijn goede argumenten voor aan te dragen. Een belangrijke reden is dat door het aanstellen van meer mensen het succes van het fonds niet staat of valt met het aanblijven van een persoon.
Stermanagers zijn gewild en de gevolgen van een overstap naar een concurrent kunnen desastreus zijn voor het fonds dat de manager achter laat. Als de filosofie, het proces en de kennis geconcentreerd is bij één persoon dan ben je als fondshuis erg afhankelijk van deze manager. De continuïteit is bij een team dus veel beter gewaarborgd. Het proberen te beperken van vooringenomenheden of behavioural biases kan een andere reden zijn om een teamstructuur te verkiezen.
Nadelen van team-aanpak
Hoewel de team-aanpak voordelen biedt, kan een dergelijke structuur ook nadelen met zich mee brengen. Het voordeel van een stermanager is dat deze effectief en vol overtuiging zijn eigen ideeën kan implementeren.
In een teamstructuur vinden er discussies plaats over ideeën en moeten teamleden het met elkaar eens worden over wat te doen in de portefeuille. De besluitvorming kan daardoor robuuster zijn dan wanneer één persoon alles bepaalt, maar het kan ook leiden tot tragere besluitvorming en een consensusportefeuille.
Doordat er meerdere mensen betrokken zijn bij het beheer van de portefeuille kunnen er in de discussies over beleggingsideeën verschillende visies en argumenten worden besproken zodat een beleggingscasus vanuit meerdere invalshoeken wordt geanalyseerd voordat er een beleggingsbeslissing wordt genomen.
Samenstelling doorslaggevend
Hoewel het zo kan zijn dat een groep mensen meer weet en betere prestaties levert dan een individu, is de samenstelling van het team hierbij van doorslaggevend belang. De mate van diversiteit in een team kan bijvoorbeeld bepalend zijn voor de variëteit aan inzichten. Wanneer een team bestaat uit allemaal dezelfde typen mensen, dan kan het beleggingsteam weliswaar meer individuen hebben maar kan de diversiteit in gedachten, zienswijze en meningen beperkt blijven. Juist die diversiteit zou moeten leiden tot betere discussies en uiteindelijk betere beslissingen.
Een andere factor is de dominantie van een persoon in de groep. Wanneer een zeer ervaren beheerder een team vormt met mensen die net hun eerste stappen in de beleggingswereld hebben gezet dan kan het zijn dat er een natuurlijk overwicht is van de meest gelauwerde teamgenoot. Dat kan de minder ervaren leden belemmeren om de ervaren rot te challengen en contrasterende meningen te ventileren.
Verantwoordelijkheid
Hoewel een goede groepsdynamiek dus prestatieverhogend kan werken, schuilt er ook een gevaar in het opereren als een team dat gezamenlijk beslissingen neemt. Dat is namelijk wie waarvoor verantwoordelijkheid draagt. De rolverdeling in een team moet helder zijn en mensen moeten op hun resultaten afgerekend kunnen worden.
Hoewel de teambenadering dus ook specifieke nadelen met zich mee kan brengen, is de kans op een crisissituatie door het vertrek van een manager duidelijk lager dan wanneer het succes afhangt van één persoon. Echter, dat een teamstructuur geen garanties biedt voor continuïteit hebben we in het recente verleden ook gezien, toen bijna alle leden van het emerging markets debt team van NN IP opstapten en bij de Amerikaanse vermogensbeheerder William Blair aan de slag gingen.
Lees ook eerdere columns van Jeffrey Schumacher:
- Hoe diversiteit in beleggingsteams kans op outperformance kan vergroten