De vraag naar ruwe olie zal dit jaar zeker toenemen onder invloed van het groeiende aantal mensen dat gevaccineerd is tegen het coronavirus, zo verwacht het analistenteam van Morningstar dat zich bezighoudt met de energie- en grondstoffenmarkt. Zij denken voor 2021 aan een vraaggroei van respectievelijk 3,4 miljoen vaten per dag in opkomende economieën, en een van 6,3 miljoen vaten per dag in ontwikkelde economieën.
Hoe hard de vraag naar ruwe olie precies zal groeien, heeft natuurlijk alles te maken met het tempo waarin landen hun bevolking vaccineren, en daaraan gekoppeld het moment waarop zij lockdowns en andere sociale en economische beperkingen opheffen. Voorop in dit proces lopen Israël en de Verenigde Arabische Emiraten, gevolgd door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Wat betreft de VS: dat zal in mei groepsimmuniteit bereiken, verwacht Morningstar. In opkomende economieën is het nog lang niet zover, al is de World Health Organization (WHO) nu wel begonnen om vaccins te verstrekken cq verschepen naar die landen.
De productie van OPEC & co
Als alle beperkingen eenmaal opgeheven zijn, en economieën weer als vanouds kunnen gaan draaien, zal de consumptie van ruwe olie bijna geheel herstellen, denkt Morningstar. De vraag is hoe olieproducenten de komende tijd zullen reageren. Nadat de OPEC (en gelegenheidspartners) de productie afgelopen jaar zwaar terugschroefde, lijkt het geneigd tot een geleidelijke toename van de productie. Dat vermoeden werd versterkt toen de OPEC in januari het aantal geproduceerde vaten ruwe olie beperkter hield dan verwacht. En wat schalieoliefabrikanten betreft: zij laten eenzelfde discipline zien als de OPEC nu de prijzen herstellen. De meeste van hen zijn tevreden met enkelcijferige groei.
Gevolg van deze productiebeperkingen is dat er dit jaar sprake zal zijn van een tekort aan ruwe olie van 1,7 miljoen vaten per dag, zo schrijft Morningstar in een uitvoerig rapport over de mondiale markt dat eind februari verscheen. Overigens heeft het extreme weer in de VS ook een dempend effect op de Amerikaanse productie, zij het dat dit bescheiden is. Schalieoliebedrijven die last hebben (gehad) van het heftige weer verwachten in elk geval dat daardoor hun productie het eerste kwartaal tussen de 5 en 10% lager zal uitvallen. Maar Texas en Oklahoma zijn wel goed voor 7 procent van de wereldwijde voorraad.
Als gevolg van dit alles zijn de olieprijzen hard gestegen: die van WTI-olie, de benchmark van de Amerikaanse ruweoliemarkt, met maar liefst 71 procent, sinds de aankondiging van de eerste werkzame vaccins tegen het coronavirus begin november 2020. Ondanks die rally blijft Morningstar bij zijn eerdere voorspelling voor het midden van de economische cyclus van 55 dollar voor een vat WTI en 60 dollar voor een vat Brent-olie.
Beste keuze in vijf marktsegmenten
Wat zijn, gezien bovenstaande omstandigheden en verwachtingen, aantrekkelijke aandelen om in te investeren? Allereerst moeten beleggers zich realiseren dat de markt uit grofweg vijf segmenten bestaat.
Segment één: geïntegreerd
Het eerste segment is het terrein van geïntegreerde olie- en gasbedrijven zoals Shell, die zowel actief zijn op het gebied van oliewinning, raffinage als de verkoop. Op deze deelmarkt zijn ExxonMobil en Total volgens Morningstar op het moment de beste keuze.
Om te beginnen met ExxonMobil: het bedrijf zou volgens analisten op termijn moeten groeien, al heeft de directie de ambitieuze investeringsplannen deels teruggedraaid. Dat laatste gebeurde omdat ExxonMobil koste wat kost dividend wil blijven uitkeren. Door twijfels van investeerders over de haalbaarheid van de (dividend)strategie is de prijs van het aandeel gedaald.
Dan Total: dit olie- en gasbedrijf beschikt over een van de sterkste balansen. Daardoor kon het ook gewoon dividend blijven uitkeren. Zijn ambities op het gebied van het terugdringen van CO2-uitstoot zijn vergelijkbaar met die van zijn Europese soortgenoten. Het verschil is alleen dat Total niet van plan is om zich snel terug te trekken van de olie- en gasmarkt door te desinvesteren. In plaats daarvan wil het de uitstoot verminderen door meer te investeren in duurzame energie.
Segment twee: raffinage en marketing
Het tweede marktsegment binnen de olie-industrie bestaat uit raffinage- en marketingbedrijven. Binnen deze sector beschouwt Morningstar Valero Energie (VLO) en Marathon Petroleum (MPC) als de beste keuze. Het Texaanse Valero is nog altijd een goedkoop aandeel als je weet dat zijn raffinaderijen van de hoogste kwaliteit zijn en zijn ruweolieproducten ook geschikt zijn voor de export. Daar komt bij dat de directie vasthoudt aan het rendement dat het aandeelhouders eerder beloofde. Je hoeft dus niet te vrezen voor je dividenduitkering bij Valero.
Dan het Amerikaanse Marathon Petroleum, wiens hoofdkwartier in Ohio huist. Dit aandeel blijft zwaar ondergewaardeerd, ondanks de aangekondigde verkoop van het retailonderdeel van de onderneming voor 21 miljard dollar. Daardoor zal het aandeel aan waarde winnen, en zal ook de financiële gezondheid van de onderneming verbeteren. Los hiervan is de directie ook goed bezig met een programma om de kostenstructuur te verbeteren, dat de concurrentiepositie van Marathon goed zal doen.
Segment drie: oliediensten
Het derde marktsegment in olieland richt zich in jargon op ‘oliediensten’ (oil services). Bedrijven die daarmee bezig zijn, houden zich onder andere bezig met metingen. Boren (drilling) rekent Morningstar hier niet toe. Van dit type bedrijven heeft Schlumberger, wiens hoofdkwartier zich in Texas bevindt, een lange staat van dienst als voorloper op technologisch gebied. Ook staat het bekend om het hoge rendement dat het biedt op geïnvesteerd vermogen. Een aanrader dus, volgens de analisten van Morningstar.
Tweede aanrader in dit segment is TechnipFMC, een Frans-Amerikaans bedrijf dat in het Verenigd Koninkrijk zetelt. De markt is te negatief geweest over de tegenwind voor de onderzeese E&A-industrie waarin TechnipFMC actief is – ofwel de techniek- en constructiehoek. Ook vindt Morningstar dat het bedrijf te weinig krediet krijgt op de beurs voor zijn producten die de efficiëntie moeten vergroten. Daarin zou het leidend zijn.
Segment vier: exploratie & productie (upstream) en midstream
Bedrijven binnen de olie-industrie onderscheiden drie procesfasen: upstream, midstream en downstream. De eerste fase van het hele proces van oliewinning bestaat uit de zogeheten upstream-activiteiten. Een bedrijf dat zich daarin heeft gespecialiseerd, houdt zich bezig met het zoeken naar olie- en gas en het winnen en opslaan daarvan. Deze activiteiten worden ook wel E&P genoemd: exploratie en productie.
Wat daarna komt, heet midstream en bestaat uit het opslaan en transporteren van olie en natuurlijk gas via pijpleidingen. De laatste productiefase tot slot heet downstream, en daaronder valt onder andere raffinage en het verwerken van ruwe olie en natuurlijk gas in eindproducten.
Kijken we naar Amerikaanse partijen die actief zijn binnen E&P of Midstream, dan zijn Pioneer Natural Resources (PXD) en Enterprise Products (EPD) volgens de analisten van Morningstar de beste keuze. Schaliebedrijf Pioneer is wat hen betreft een boegbeeld met zijn voornemen om maar 65 à 75 procent van de kasstroom te herinvesteren, en het grootste deel van de rest uit te keren aan aandeelhouders. Enterprise Products is bijzonder vanwege zijn investeringen in de petrochemische industrie – als enige bedrijf in de midstream-hoek. Dat biedt volgens Morningstar unieke mogelijkheden voor groei.
Segment vijf: de restcategorie
Dan resteren nog twee bedrijven die wat Morningstar betreft een goede investeringscasus bieden. Ten eerste Enbridge, een Canadese partij op het gebied van transport en distributie, dat een dividendrendement biedt van 7,5 procent. En ten tweede het Chinese staatsoliebedrijf CNOOC, de meest directe optie om te beleggen in de Chinese energiesector. De Chinese regering heeft geen invloed op de prijsstelling, volgens Morningstar en gezien CNOOC’s efficiënte manier van werken vindt het dit een ondergewaardeerd aandeel.