Wie gaat beleggen moet zich allereerst afvragen: hoeveel risico wil ik nemen? Dat risico kent tal van gradaties; geen rendement, negatief rendement, of zelfs het verlies van de initiële inleg. Een hoger risico kan leiden tot een hoger rendement, maar als er verlies optreedt, is dat ook groter. Beleggers hebben in het landschap van beleggingsproducten volop keus uit producten met een verschillende mate van risico.
De meest risicovolle en tevens ondoorzichtige producten zijn bijvoorbeeld cryptovaluta en meme stocks, aandelen die enorme koerssprongen kunnen laten zien doordat de aan- en verkopen mede gestuurd worden door berichtgeving op sociale media die massa's kleine beleggers in beweging kunnen zetten.
Morningstar belicht in de serie over personal finance deze keer drie mainstream beleggingscategorieën die een grotere mate van risico kennen dat je wellicht zou denken.
Emerging Markets Bonds
Obligaties die worden uitgegeven door nationale, soevereine staten zijn ofwel genoteerd in lokale valuta of in die van een ontwikkelde markt - een harde valuta, doorgaans de Amerikaanse dollar.
Dat gegeven leidt tot twee onderscheidende subsectors binnen emerging markets bonds; het wisselkoers-risico is de scheidslijn die beleggers in het achterhoofd moeten houden. Wisselkoersbewegingen zijn namelijk bepalend voor het rendement van obligaties in lokale valuta, benadrukken de obligatie-analisten van Morningstar.
Bovendien kunnen obligaties die worden uitgegeven door overheden van opkomende landen extra credit risk meebrengen in vergelijking met staatsobligaties van ontwikkelde landen, omdat de onzekerheid dat opkomende landen aan hun verplichtingen zullen kunnen voldoen groter is. Die onzekerheid wordt bepaald door een reeks factoren, onder meer of een land in staat is voldoende belasting te innen van zijn burgers en of de financiële huishouding van de staat op orde is.
Een ander probleem is om na te gaan welke benchmark te volgen. Net als bij aandelenindices van opkomende markten verschillen de definities van de benchmark aanbieders over wat een opkomende markt is voor obligaties. Is bijvoorbeeld Zuid-Korea een opkomende of een ontwikkelde markt? In welke categorie een land wordt ingedeeld kan verstrekkende gevolgen hebben voor de samenstelling van de portefeuille.
Country Tracker Funds
De belangstelling onder beleggers voor landenfondsen (ook wel bekend onder de term country tracker funds) baart ons altijd zorgen, zegt William Samuel Rocco, senior manager research analist bij Morningstar: “Die beleggers hebben de gewoonte om landen te volgen die op enig moment hot zijn. Dat is altijd een riskante aanpak. Uit onderzoek dat we hebben gedaan, is naar voren gekomen dat beleggers niet altijd goed in de gaten hebben hoe risicovol ze zijn of hoe je zulke instrumenten het best kan gebruiken”.
Het belangrijk op te merken dat focussen op een specifiek land niet altijd een garantie is dat de blootstelling van de beleggingsportefeuille ook echt naar dat land is. Dat blijkt bijvoorbeeld uit analyse van de revenue exposure, ofwel waar bedrijven hun omzet maken, van de aandelen in portefeuille. Een belegger die een aandelenfonds in Britse small-caps koopt bijvoorbeeld, krijgt in werkelijkheid een groot deel blootstelling aan een heel ander land, want deze small-cap bedrijven blijken 20% van hun omzet niet in de UK, maar in de Verenigde Staten te halen.
Country bias is iets anders om in de gaten te houden bij het kiezen van zulke fondsen. Want beleggers hebben de neiging om hun portefeuille in te richten met een voorkeur voor hun thuismarkt of met landen die ze goed kennen. “Vroeger was er weinig informatie beschikbaar over bedrijven in het buitenland, maar sinds internet kunnen beleggers alles te eten komen. Daarom hebben beleggers van oudsher de neiging om aandelen te kopen waar ze de meeste informatie over hebben, en dat zijn doorgaans die dichtbij huis zijn, aldus Ian Tam, director of investment research bij Morningstar: “Dit heeft geleid tot een overexposure aan de aandelen van iemands vaderland. Tegenwoordig hebben beleggers veel meer infoamtie tot hun beschikking, maar hun gedrag is in de basis hetzelfde gebleven. Het is begrijpelijk dat beleggers meer informatie over bedrijven dichtbij hebben en daarmee in hun comfort zone blijven, maar vanuit het perspectief van diversificatie en rendement is het funest".
Small-caps
Small-caps aandelen kunnen op lange termijn een hoger rendement opleveren omdat ze van een lagere basis komen, maar daar staat wel tegenover dat beleggers zich moeten voorbereiden op periodes van bovengemiddelde volatiliteit.
Deze bedrijven met een kleinere marktkapitalisatie zijn minder bekend in de markt, en dat betekent dat er kansen zijn voor actieve fondsbeheerders om goed gefundeerde keuzes te maken en zodoende een index te kunnen outperformen.
Over het algemeen bieden small-caps can een betere afstemming van de belangen van beleggers en die van de directie van een bedrijf (die niet zelden bestaat uit leden van de familie die het bedrijf heeft opgericht), die het schip niet zal verlaten, ook als het eens tegenzit.
Al deze kernmerken overziend verdienen small-cap aandelen een plek in een goed gediversifieerde portfolio, vindt Morningstar-analist Alex Bryan, ook de hogere volatiliteit dan large-caps in acht genomen.
Hoeveel risico moet je nemen?
Hoeveel risico moet een belegger nemen? Beleggers kunnen hun gewenste risiconiveau bepalen aan de hand van de volgende drie stappen:
Bepaal je doelen
Bepaal, kwantificeer en prioritiseer de beleggingsdoelen. Verschillende doelen, zoals oudedagsvoorziening, aanschaf van een huis of een auto, of een studiepotje, hebben verschillende tijdshorizonnen en die termijn is van invloed op de mate van risico die de belegger zich kan veroorloven.
Beoordeel je risico capaciteit
Risico capaciteit helpt u om de optimale mate van risico te bepalen die u kunt nemen om de kans dat u uw doelen haalt ye maximeren, afhankelijk van hoe ver weg in de tijd dat doel ligt. Hoe verder weg, hoe meer risico u kunt nemen dat tussentijdse korte periodes van underperformance of zelfs verlies zich aandienen en er nog genoeg tijd is om die te compenseren.
Stel je risico tolerantie vast
Risicotolerantie is meer een gevoelskwestie. Hoeveel risico kunt u aan? Met andere woorden: bij hoeveel risico voelt u zich nog comfortabel en bij hoeveel risico ligt u daar wakker van? Dat lijkt een abstractie die weinig te maken heeft met harde cijfers, maar zo', gevoelskwestie kan wel uw beslissingen beïnvloeden als (negatieve) emoties of een schrikreactie de overhand krijgen. Het risico dat u neemt, moet niet ten koste gaan van uw nachtrust en welbevinden.
