De Europese Unie heeft eind 2019 nieuwe regels ingevoerd en introduceerde twee typen klimaat benchmarks: de EU Climate Transition Benchmark (EU CTB) en de EU Paris-Aligned Benchmark (EU PAB).
Deze benchmarks hebben vier hoofddoelen:
- Een significant niveau van vergelijkbaarheid voor klimaat benchmarking methodologieën en tegelijk voldoende flexibiliteit voor index-aanbieders om hun methodologie te ontwikkelen;
- Een passende tool bieden aan beleggers die past bij hun beleggingsstrategie;
- Transparantie vergroten over de impact die beleggers maken, specificiek voor klimaatverandering en de energietransitie;
- Greenwashing ontmoedigen.
EU Climate Benchmark ETF's
Het universum van klimaatbewuste fondsen is in de afgelopen jaren flink gegroeid. Productontwikkeling bereikte een recordhoogte in 2020 met 52 nieuwe producten die op de markt werden gebracht. In 2021 ging de groei verder.
Vermeldenswaardige introducties in 2020 en 2021 waren enkele "Paris-aligned" fondsen zoals Amundi Euro iStoxx Climate Paris Aligned PAB, Franklin STOXX Europe 600 Paris Aligned Climate ETF en de Lyxor S&P Europe Paris-Aligned Climate ETF.
Verder noemen we het fonds Amundi MSCI World Climate Transition, dat een voorbeeld is van een strategie die conform de EU Climate Transition Benchmark is. Volgens Morningstar data per 15 oktober 2021 zijn er 30 van zulke exchange-traded funds (ETF's) beschikbaar voor Europese beleggers.
Selectie van assets
Voor het segment PAB worden de onderliggende assets worden op zo'n manier geselecteerd dat de CO2 uitstoot van de benchmark portefeuille overeenkomt met de doelen in het Klimaatakkoord van Parijs, dus maximaal 1,5 graad opwarming van de aarde.
Het segment CTB selecteert, weegt of doet uitsluiting van onderliggende assets om tot een portefeuille te komen die CO2 uitstoot terugdringt in overeenkomst met de eigen minimum standaarden van de Europese regelgever.
De EU Technical Expert Group voor duurzame financiering stelde in 2019 dat beleggers deze nieuwe typen benchmarks niet alleen kunnen gebruiken als hedge tegen klimaatveranderingsrisico's, maar ook als drijfveer om hun beleggingen te laten vloeien naar kansen die samenhangen met de energietransitie.
De twee segmenten PAB en CTB hebben hetzelfde doel, maar verschillen in ambitieniveau. PAB kent striktere eisen en is zeer ambitieus, terwijl CTB past bij diversificatie en kernallocatie van institutionele beleggers.
Kenmerken van klimaat-ETF's
De meeste klimaatbewuste ETF's in Morningstar’s database repliceren een EU PAB en zijn aandelen ETF's. Slechts twee ervan zijn obligatie ETF's. Doorgaans bevat hun productnaam het type benchmark waar ze op geënt zijn; bijvoorbeeld de HSBC MSCI Europe Climate Paris Aligned UCITS ETF en de HSBC MSCI USA Climate Paris Aligned UCITS ETF. Beide repliceren de MSCI Europe en USA PAB.
De grootste ETF naar fondsomvang in dit deel van het universum is met €1,9 miljard de Amundi MSCI World Climate Transition CTB. Deze repliceert de MSCI World Climate Change CTB Select Index, die effecten herweegt op basis van hun kansen en risico's in relatie tot klimaatverandering en die voldoet aan de minimum vereisen van het EU CTB label. De index mikt op een vermindering van de CO2 uitstoot met ten minste 30% en is samengesteld aan de hand van het doel om de uitstoot jaarlijks met 7% te verminderen.
De Morningstar Low Carbon designation
Volgens de data van Morningstar krijgen 10 van de 31 Europese ETF's die de EU klimaat benchmarks repliceren een Morningstar Low Carbon designation. De toekenning van het low carbon label indiceert dat de bedrijven in een portefeuille in overeenstemming zijn met de overgang naar een low-carbon economie. Om deze toekenning te krijgen - die per kwartaal wordt herberekend - moet een portefeuille voldoen aan twee criteria:
- Een 12-maands gemiddelde Morningstar Portfolio Carbon Risk Score van lager dan 10. De score is de asset-weighted carbon-risk score van de aandelen- of obligatieposities in een portfolio, gemiddeld over terugkijkend 12 maanden. Om de carbon risk scores in een portfolio te berekenen gebruikt Morningstar Sustainalytics’ carbon-risk ratings. De scores lopen uiteen van 0 tot 100, waarbij geldt; hoe lager hoe beter. Om in aanmerking te komen voor een score moet ten minste 67% van de assets in portefeuille een carbon-risk rating van Sustainalytics hebben. Het daadwerkelijke percentage rated assets wordt rescaled naar 100% alvorens de score te berekenen;
- Een 12-maands terugkijkend gemiddelde blootstelling naar fossiele brandstoffen van minder dan 7% van de assets, en dat is ongeveer een onderweging van 33% ten opzichte van het wereldwijde aandelenuniversum. De blootstelling aan fossiele brandstoffen van een portefeuille is de belangrijkste veroorzaker van de algehele CO2 intensiteit ervan.
Lage betrokkenheid bij fossiel
De EU Climate Benchmarks ETF's hebben een lager carbon risk dan hun peer groups en een blootstelling aan fossiele brandstoffen van duidelijk onder de 7%. De BNPP Easy Low Carbon 100 Europe PAB® ETF bijvoorbeeld is de enige met nul fossil fuel involvement. De Lyxor Net Zero 2050 S&P500 Climate PAB heeft de laagste carbon risk score te midden van de ETF's met een Low Carbon toekenning.
Morningstar verwacht dat in de komende maanden meer EU Climate Benchmarks ETF's de low carbon toekenning zullen ontvangen, aangezien de beschikbaarheid van data en het gevolgde universum groeien. Wat ook meespeelt is dat veel fondsen die pas recent op de markt zijn gekomen, alleen al om die reden nog niet voldoen aan de formele vereisten voor de berekeningen die ten grondslag liggen aan de beoordeling.
