Hoe als belegger om te gaan met geopolitiek conflict?

Hoe moet je als belegger omgaan met een geopolitiek conflict? De aanval op Oekraine door Rusland maakt die vraag actueel. Onrust op de financiële markten, waarbij paniek kan leiden tot plotseling en hevige koersdalingen, dwingt beleggers om een keus maken; Morningstar laat vier benaderingen zien.

Robert van den Oever 24 februari, 2022 | 10:50
Facebook Twitter LinkedIn

De brede aanval op Oekraine die Rusland donderdagochtend vroeg lanceerde, luidt een nieuwe fase in het conflict in, waarbij een nieuwe grens is overschreden. Internationaal zijn de gerichte aanvallen op doelen in het hele land scherp veroordeeld. De financiële markten in Europa openden fors lager met ongeveer tussen 2% en 4% verlies en de olieprijs steeg juist sterk, tot boven de $100 per vat.

Een gewapend conflict kan de wereldeconomie raken en bedrijven in bepaalde sectoren in problemen brengen. Oekraine is bijvoorbeeld heel belangrijk voor de wereldwijde graanproductie, net als Rusland. Samen zijn de twee landen goed voor 29% van de wereldwijde graanexport. De Zwarte Zee aan de zuidzijde van Oekraine is een essentiële scheepvaartroute voor de export van tarwe en andere graansoorten. 

Onder invloed van de oplopende spanningen is zijn de graanfutures aan de Chicago Board of Trade (CBT) al eerder gestegen; medio februari stonden de korte-termijncontracten al tussen 10% en 20% hoger dan een jaar geleden.

Andere sectoren die geraakt kunnen worden zijn Europese banken die zaken doen met Rusland, bijvoorbeeld de Oostenrijkse Raiffeisenbank. Ook de bouw en de mijnbouw kunnen problemen ondervinden van een verstoorde markt.

Er zijn ook bedrijven die juist in koers stijgen in deze situatie. Nu de olieprijs stijgt door de zorgen over het conflict, gaan de aandelenkoersen van de oliereuzen zoals Shell en BP mee omhoog. Bij Amerikaanse oliegiganten zoals Exxon en Chevron was dat effect ook in de afgelopen dagen al zichtbaar.

Als de internationale gemeenschap verdergaande sancties zal opleggen tegen Rusland na de oorlogshandelingen van donderdag, dan kunnen bedrijven en beleggingsfondsen met blootstelling aan Rusland verder onder druk komen te staan.

Hoe om te gaan met geopolitiek risico?

Voor beleggers is het zaak om in tijden van onrust en zelfs paniek op de markten door politieke conflicten het hoofd koel te houden, zegt Dan Kemp, Morningstar Investment Management's chief investment officer. Hij onderscheidt vier manieren om met geopolitiek risico om te gaan als belegger:

Voorspel en gok

“Beleggers kunnen proberen te voorspellen wat de uitkomst zal worden van een geopolitieke kwestie en dan inschatten wat de impact op de financiële markten zal zijn. Als ze dat goed doen, kan dat rendement opleveren. Maar meestal hebben ze het bij het verkeerde eind. Een portefeuille positioneren op deze basis is een gevaarlijk spelletje dat waarschijnlijk helemaal niet past bij je beleggingsdoelen”, aldus Kemp.

Bescherming

Veel beleggers die geconfronteerd worden met een specifieke crisis kiezen ervoor om op hun geld te blijven zitten en af te wachten. “Dat is bij uitstek loss aversion”, zegt Kemp. “Als hete worst-case scenario bewaarheid wordt, dan voelen ze zich het conservatieve genie omdat ze hun kapitaal hebben beschermd tijdens het sombere keerpunt. Maar beleggers die lek risico proberen te vermijden, lopen de kans om semi-permanent op een bult cash te blijven zitten. Die benadering kan de gevaarlijkste van allemaal zijn, want inflatie erodeert cash rendementen”.

Vasthouden

Een buy-and-hold mentaliteit erkent het onvermogen om gebeurtenissen te voorspellen en houdt de blik gericht op de lange termijn. “Dat is veel beter dan de eerdere twee benaderingen, niet in de laatste plaats omdat het portefeuille-omzet en daarmee kosten laag houdt. Dat hebben lange-termijn beleggers uiteindelijk het meeste aan”, says Kemp.

“Tegelijk is het zo dat beleggers hiet erg slecht in zijn. Onderzoek toont aan dat beleggers gevoelig zijn voor paniek en dan gaan handelen. Niemand kijkt graag aan tegen een verlies van zijn appeltje voor de dorst en gaat dan proberen daar wat aan te doen. Verkopen lijkt dan de verliezen te dempen, maar een groot deel van het kwaad is dan al geschied. Dat kan verliezen op de beurzen verergeren en dat creëert op zijn beurt weer koopkansen.” 

Waarderingen

Deze benadering kijkt naar de impact van geopolitieke risico's op de intrinsieke waarde van beleggingen en is gebaseerd op monitoring van het verschil tussen de actuele koers en de fundamentele waarde van een asset. Dit houdt verband met de analogie van ‘Mr Market’ door Benjamin Graham en Warren Buffett; een door sentiment gedreven belegger kan verkopen tegen een prijs die lang niet de onderliggende waarde van de asset weerspiegelt”, aldus Kemp. “Deze waarderingsbenadering klinkt volstrekt logisch, maar vereist een rationeel raamwerk en strenge discipline”.

Welke is de beste?

Kemp vindt een combinatie van de laatste twee de beste, want die “helpen beleggers om hun behavioural neigingen onder de duim te houden en om hun analyse te concentreren op waar het echt om gaat.”

"Als ze dat goed doen, dan zullen ze ontdekken dat verhoogde geopolitieke spanningen doorgaans geen enorme verschuiving van de onderliggende fundamentals van de meeste beleggingen veroorzaken. Een verkoopgolf op basis van paniek dan dus juist koopkansen genereren,” besluit Kemp.

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Robert van den Oever  Robert van den Oever is research editor bij Morningstar in Amsterdam

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten