De jaren 80 van de vorige eeuw markeerden de hoogtij dagen van beursgenoteerd Japan. Begin 1980 noteerde de toonaangevende Nikkei 225 index nog rond de 6.500 punten om bijna tien jaar later het hoogste punt ooit te bereiken op 38.957 punten. Op dat moment vertegenwoordigde de totale marktkapitalisatie van de Japanse beurzen circa 45% van het wereldwijde totaal. Japanse aandelen waren daarmee meer waard dan bijvoorbeeld Amerikaanse aandelen.
De stijging van 500% in tien jaar tijd zorgde voor torenhoge waarderingen en dus een bubbel, die in de jaren daarna leegliep. Uiteindelijk zou de index in zowel 2002 als 2008 zelfs ruim onder de 10.000 punten duiken. Inmiddels noteert de Japanse hoofdgraadmeter nipt boven de 27.000 punten, maar beleggers hebben aan de achtbaanrit een ambivalente relatie met het land van de rijzende zon overgehouden.
Zo zagen fondsen in de Morningstar categorie Aandelen Japan Large-Cap in de periode 2013 tot en met 2015 nog ieder jaar een netto instroom van circa 10 miljard euro, maar in de jaren daarna was er vooral sprake van uitstroom van beleggersgeld. Dit lijkt met name de fondsen te hebben getroffen die in waardeaandelen beleggen.
Van de 300 fondsen in de Japanse aandelencategorie die op dit moment nog verkrijgbaar zijn in Europa hebben er volgens de Morningstar Style Box slechts 24 een waardekarakter. Van die fondsen heeft bovendien de helft minder dan 100 miljoen euro onder beheer, een grens die in fondsenland algemeen wordt aangehouden als bestaansminimum.
Prestaties van de waardestijl
In een wereldwijde context is de aversie voor waardeaandelen onder beleggers niet zo vreemd. Immers, de waardestijl is over de afgelopen jaren in alle regio’s uit de mode geweest. Beleggers waren vooral gecharmeerd van groeiaandelen, met als gevolg dat groeiaandelen uitmuntende prestaties behaalden en waardeaandelen op grote achterstand zetten. Toch is in Japan de underperformance van de waardestijl ogenschijnlijk minder groot geweest dan elders in de wereld.
Over de afgelopen vijf jaar bleef de MSCI Japan Value index 3,19% per jaar achter op de MSCI Japan Growth index. Hoewel dit een significante underperformance is, is deze veel minder dan andere sterk dan elders. Zo bedroeg de achterstand van de MSCI World Value index op de MSCI World Growth index 8,60% op jaarbasis, dit werd met name gedreven door de underperformance van Amerikaanse waardeaandelen die maar liefst 11,23% achterbleven vergeleken met groeiaandelen.
De reden dat waardeaandelen in Japan nog een enigszins milde underperformance kennen over de afgelopen vijf jaar, is gelegen in de sterke prestaties in 2021 en vooral in de eerste twee maanden van dit jaar. Vorig jaar wisten waardeaandelen een outperformance te behalen van 8,80% versus groeiaandelen en die trend zet zich dit jaar versterkt door getuige een outperformance van bijna 16%. In geen enkele andere regio ter wereld presteren waardeaandelen zo sterk. De vraag dringt zich dan ook op of beleggers in Japanse waardeaandelen wellicht te vroeg de handdoek in de ring hebben gegooid.
De Top-5
De top-5 van deze week geeft een overzicht van de vijf best presterende fondsen (waarvan een distributievergoedingvrije aandelenklasse beschikbaar is in Nederland) in de Morningstar categorie Aandelen Japan Large-Cap op basis van hun prestaties over de afgelopen 12 maanden tot en met eind februari 2022.
Het fonds E.I Sturdza Nippon Growth behaalde over de afgelopen 12 maanden met 22,17% veruit het hoogste rendement. Ondanks wat de fondsnaam doet vermoeden belegt dit fonds niet in groei-, maar in waardeaandelen. Het fonds wordt sinds oktober 2009 beheerd door een externe manager, Evarich Asset Management, waar de zeer ervaren Yutaka Uda aan het roer staat. Hij hanteert een actieve benadering gebaseerd op sector allocatie en aandelenselectie.
Dat Uda niet bang is om te kiezen voor een uitgesproken sector allocatie blijkt uit het feit dat bijna de helft van de portefeuille is belegd in industriële ondernemingen, terwijl een kwart bestaat uit financiële instellingen. Zijn aandelenselectie is daarnaast ook uitgesproken wat tot uiting komt in een geconcentreerde portefeuille met slechts circa 30 posities. Aandelenkeuzes die het sterkst bijdroegen aan het rendement over de afgelopen 12 maanden zijn onder andere rederijen Nippon Yusen Kabushiki en Mitsui Q.S.K. Lines.
Op de tweede plaats staat Man GLG Japan CoreAlpha Equity, wat de grootste strategie in Japanse waardeaandelen is en een Morningstar Analyst Rating van Neutral heeft. In 2020 gingen diverse leden van het beheerteam met pensioen, waaronder hoofdbeheerder Stephen Harker. Zijn rol werd overgenomen door de ervaren Jeff Atherton.
Dit bracht ook enkele subtiele wijzigingen in het contraire op waarde gerichte proces teweeg. Zo is er meer aandacht catalysatoren die de onderwaardering kunnen opheffen. Deze wijzigingen hebben het uiteindelijke waardekarakter van de circa 50 posities tellende portefeuille niet veranderd. Onder de best presterende aandelen in de afgelopen 12 maanden vinden we onder andere Inpex en Nikon.
Nummer drie is het eveneens met Neutral gewaardeerde Eastspring Investments Japan Dynamic Fund. De in hoog aanzien staande hoofdbeheerder Dean Cashman zal hier per april 2022 het stokje overdragen aan Ivailo Dikov. De nieuwe hoofdbeheerder heeft weliswaar 16 jaar ervaring en is sinds 2013 onderdeel van het team, maar toch is het pensioen van Cashman een groot verlies voor het team.
De op waarde gerichte strategie streeft ernaar te beleggen in bedrijven die handelen onder één standaarddeviatie op basis van koers/winst, koers/boekwaarde of dividendrendement, in verhouding tot het verleden en de markt. Daarnaast wordt gekeken naar het sentiment onder brokers en winstherzieningen om contraire ideeën te helpen identificeren. Ook hier behoorde Mitsui Q.S.K. Lines het afgelopen jaar tot de uitblinkers, op grote afstand gevolgd door Ricoh.
Top-5 Aandelen Japan