De mix van inflatie, economische vertraging en geopolitieke spanningen die zijn ontketend door de Russische invasie van Oekraïne, raakt de instroom van vermogen in duurzame beleggingsfondsen harder dan de corona-pandemie deed in 2020.
De wereldwijde netto-instroom van fondsvermogen in ESG-strategieën bedroeg in het eerste kwartaal van 2022 $96,6 miljard, een daling van 35,7% in vergelijking met het cijfer per eind 2021. Het is de sterkste daling van de afgelopen drie jaar, zelfs sterker dan de daling die per eind maart 2020 naar voren kwam na het uitbreken van de Covid-19 pandemie. Destijds was de daling over het eerste kwartaal van 2020 met 33% net iets minder sterk.
Wel presteerden duurzame fondsen beter dan traditionele, ofwel conventionele fondsen, die in de eerste drie maanden van 2022 een vrije val van de instroom beleefden: die daalde met maar liefst 73% naar $138 miljard tegen $517 miljard over het vierde kwartaal van 2021.
Beheerd vermogen
De volatiliteit van de markten zorgde voor een daling van het wereldwijde vermogen van ESG-fondsen met ongeveer 4% ten opzichte van december 2021 tot $2.770 miljard. Dat was sinds het uitbreken van de pandemie niet meer voorgekomen. Op jaarbasis, dus vergeleken met eind maart 2021 is het beeld echter positief, want dan is er sprake van een stijging met 38%.
Europa blijft het grootste deel voor zijn rekening nemen met 82% van het totale beheerde vermogen, gevolgd door de Verenigde Staten die goed zijn voor een veel kleiner marktaandeel van 12%.
Europa is leidend
De Europese markt, de grootste ter wereld wat ESG betreft, heeft de hardste klap te verduren gekregen met een daling van de netto-instroom met 37% tot $78 miljard dollar vergeleken met $124 miljard dollar in het laatste kwartaal van 2021.
Voor Europa is het voorbije eerste kwartaal, anders dan het wereldwijde beeld, niet de slechtste periode tot dusver, want in Europa sloeg het begin van de corona-pandemie relatief hard toe. Over het eerste kwartaal van 2020 daalde de netto-instroom met 48%, waarmee de 37% van het eerste kwartaal 2022 op de tweede plek komt.
De traditionele fondsen kenden in het afgelopen kwartaal een netto-uitstroom van $21 miljard. Daarmee bewezen duurzame fondsen eens te meer dat ze beter bestand zijn tegen volatiliteit in de markt dan conventionele fondsen: weliswaar minder instroom, maar in elk geval geen uitstroom.
Onderstaande grafiek maakt de verschillen in fund flows tussen duurzame en conventionele fondsen in één oogopslag inzichtelijk. Opvallend daarin zijn de netto-uitstroom cijfers voor conventionele fondsen in het eerste kwartaal van 2020 en dat van 2022:
De Europese markt profiteert verder ook van de sterke regelgeving die duurzaam beleggen stimuleert, in het bijzonder de Sustainable Financial Disclosure Regulation van de EU. De afgelopen jaren is een gestage toename van het beheerd vermogen in ESG-fondsen te zien geweest, maar die is nu afgevlakt.
Want het vermogen is met 4% gedaald ten opzichte van de stand per ultimo december 2021 en bedroeg per eind maart van dit jaar $2.280 miljard. Onderstaande grafiek maakt de ontwikkeling van de afgelopen jaren en de recente afvlakking inzichtelijk:
Aanbod blijft groeien
De lancering van nieuwe producten ging door in het eerste kwartaal van 2022, zij het op een iets lager pitje. Volgens de data van Morningstar zijn er wereldwijd 227 nieuwe fondsen geïntroduceerd in het afgelopen kwartaal, waarvan 145, ofwel bijna tweederde in Europa. Dat is ongeveer 30% minder dan de 207 van het vierde kwartaal van 2021. De meeste nieuwe fondsen zijn actief beheerde aandelenstrategieën en het thema klimaat was een van de populairste.
"Duurzame fondsen zijn goed voor ruim 17% van het totale beheerd vermogen in de Europese beleggingsector", zegt Hortense Bioy, hoofd wereldwijd ESG-onderzoek bij Morningstar. “We denken dat dit percentage in de komende kwartalen zal stijgen, aangezien de vraag naar dergelijke strategieën toeneemt en het managers ertoe aanzet om nieuwe producten te lanceren en bestaande producten een nieuwe bestemming te geven. De wijziging van de MIFID II-richtlijn, die in augustus 2022 ingaat en vereist dat financieel adviseurs rekening houden met de duurzaamheidsvoorkeuren van klanten, heeft het potentieel om de acceptatie van ESG-producten onder particuliere beleggers te versnellen".