Vijf vormen van oplichting: zo tuin je er niet in

Oplichters proberen je ten prooi te laten vallen aan kwetsbaarheden in je emoties: je organisatiedrift, je goed-van-vertrouwen zijn of je opruimwoede. Morningstar benoemt vijf varianten van oplichting en de manieren om te voorkomen dat je erin tuint.

Ollie Smith 12 mei, 2022 | 8:20
Facebook Twitter LinkedIn

Scam

Oplichting hoort helaas bij het leven. En erger nog, de methoden worden steeds doortrapter. Daarom is het des te belangrijker om de signalen te herkennen, maar ook om te weten waar je eigen blinde vlekken zitten en hoe oplichters die zouden kunnen uitbuiten. Dat wil je uiteraard niet laten gebeuren.

Je scherm delen

Aangemoedigd door onze vanwege de covid-pandemie veroorzaakte afhankelijkheid van videoconferentie-software, zijnn oplichters onze vertrouwdheid met Zoom, Skype en Teams als zwakke plek gaan gebruiken. Het komt hen goed uit dat inmiddels ook veel oudere mensen aardig thuis zijn in het gebruik ervan. Hoe dan ook, of u nu jong of oud bent, screenshare-zwendel betekent nu een groot risico op financieel verlies. Meestal begint de truc niet met een Zoom-meeting, maar met een telefoontje van iemand die je om je vinger probeert te winden, voordat hij je online uitnodigt en persoonlijke informatie verzamelt. Als je die eenmaal hebt gegeven, is er geen weg meer terug, dus wees heel voorzichtig. Dat het Zoom is, betekent nog niet meteen dat het ook veilig is.

De pakket-sms

Ik ken deze heel goed, omdat het mij een paar weken geleden zelf is overkomen. Het gevaarlijke van deze zwendel is het geduld dat de oplichter betracht. Je krijgt een sms over een niet-bezorgd pakket dat extra gefrankeerd moet worden en je geeft de boef je bankgegevens (en een klein geldbedrag). Dan, vaak een week of langer, krijgt u het telefoontje, waarin uw vriendelijke buurtoplichter zich voordoet als een callcenter-medewerker. Wees op uw hoede, want als ze vertrouwelijke financiële informatie over u kennen en die kunnen noemen, dan kan dat ervoor zorgen dat u zich veilig waant bij zo'n contact. 

Nep-link van PayPal

PayPal-zwendel doet al jaren de ronde en om de een of andere reden komt het vooral veel voor op zakelijke e-mailservers. Als je het type bent dat constant streeft naar een zo leeg mogelijke inbox, ben je misschien erg kwetsbaar voor deze vorm van oplichting, omdat deze appelleert aan je verlangen om dingen georganiseerd en opgeruimd te houden.

Gelukkig is de oplossing eenvoudig, maar je moet wel waakzaam zijn. Stap één: klik nooit op de link die van PayPal lijkt te zijn. Stap twee: controleer het e-mailadres waar de mail van afkomstig is. Onbekende of enigszins verkeerd gespelde e-mailadressen zijn een weggevertje - u hoeft alleen maar even de sequentie aavn handelingen te onderbreken om goed te kijken en te controleren of alles wel klopt. Als u bijvoorbeeld "PayPol" ziet staan, dan weet u dat die ene foutieve letter de indicatie is dat de boel niet in de haak is. Meld dit soort phishing altijd aan uw IT-team, want dan kunnen zij er mogelijk iets aan doen.

Ook WhatsApp

Een variant op de hierboven geschetste PayPal-zwendel is een e-mail die gebruikmaakt van de branding en look & feel van WhatsApp. Gebruikers worden dan uitgenodigd om te klikken op een link in een e-mail die belooft hen naar een "ongelezen" bericht zullen leiden. Jongere lezers zullen zich ervan bewust zijn dat een e-mail melding nooit van WhatsApp kan zijn, omdat de app alleen software voor de telefoon bevat. Oudere gebruikers kunnen echter in de verleiding komen om te klikken, vooral als de aanblik en de opmaak van de e-mail gelikt is en daardoor vertrouwendwekkend en origineel oogt.

Waar alle gebruikers echter voor op hun hoede  moeten zijn, is de WhatsApp-oplichting die appelleert aan je angst voor iets ergs. Meestal heeft dat de vorm van een zeer overtuigend geschreven en vaak emotionele tekst - ogenschijnlijk van een geliefde - die je waarschuwt voor een lastige situatie waar ze alleen uit kunnen komen als je ze geld stuurt. Trap er niet in. Neem eerst contact op met de geliefde zelf om te verifiëren of alles in orde is. Diegene  kan dat met eigen stem door de telefoon zeggen. En als er echt wat aan de hand is, dan kunnen ze ook dat eigenhandig bevestigen.

Facebook spam

De verspreiding van spam en onjuiste berichten op Facebook heeft in de loop der jaren veel gebruikers weggejaagd, inclusief mijzelf. Nog erger is de vorm van oplichting die nog steeds de ronde doet op de messenger-app van het bedrijf. Helaas worden Facebook-accounts voortdurend gehackt, dus het is erg belangrijk om op je hoede te zijn voor Facebook-berichten die zogenaamd afkomstig zijn van iemand die je kent.

Oudere gebruikers van de site kunnen hier bijzonder kwetsbaar voor zijn, vooral als Facebook voor hen een recente noviteit is. Als je twijfelt over de herkomst van een bericht, neem dan eerst contact op met de vermeende afzender om vast te stellen of diens account wordt gemanipuleerd. Wees bovendien op uw hoede voor vriendschapsverzoeken van mensen met wie u al verbonden bent. Het kan een oplichter zijn die iemands profielinformatie hergebruikt om u beet te nemen.

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Ollie Smith  is editor van Morningstar UK

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten