Duurzaam beleggen werd in 2022 flink op de proef gesteld. De aanval van Rusland op Oekraïne veroorzaakte een energiecrisis (en een morele crisis) die de wereld schokte. Hoewel de instroom van vermogen in duurzame fondsen beter standhield, bleven de prestaties achter. Morningstar's fondsanalist en ESG-expert Alyssa Stankiewicz onderzoekt met een terugblik op 2022 de actuele stand van zaken rondom de Morningstar's ESG Commitment Level rating, de maatstaf die weergeeft hoe toegewijd fondshuizen en vermogensbeheerders zijn aan duurzaamheid.
Naast de geopolitieke en macro-economische ontwikkelingen ontstonden er zorgen over greenwashing, wat regelgevers ertoe aanzette om misleidende claims op het gebied van milieu, sociaal beleid en governance (ESG) de kop in te drukken. De kritiek op duurzaam beleggen groeide, vooral onder politici in de Verenigde Staten. En sommige vermogensbeheerders kwamen terug op eerdere toezeggingen. Soms leidde dat zelfs tot de herijking of re-labeling van strategieën uit hun assortiment.
Beleggers die op duurzaamheid willen inzetten, doen er goed aan om kritisch te zijn bij het selecteren van fondsbeheerders. Daar kan het Morningstar ESG Commitment Level bij helpen: dat biedt inzichten om het keuzeproces voor beleggers te vereenvoudigen. Het ESG Commitment Level is een kwalitatieve maatstaf die bedoeld is om beleggers beter te helpen begrijpen welke vermogensbeheerders zich inzetten voor duurzaamheidsresultaten die het beste aansluiten bij de voorkeuren van beleggers.
Hoe toegewijd is uw fondsbeheerder aan ESG-beleggingen? Het antwoord zal u misschien verbazen. Van de 94 vermogensbeheerders die onder het Morningstar ESG Commitment Level vallen, hebben we slechts acht de hoogste eer toegekend: Robeco, Parnassus, Calvert, Impax, Australian Ethical, Boston Trust Walden, Affirmative Investment Management en Stewart Investors verdienen allemaal het ESG Commitment Level van Leader. En 17 vermogensbeheerders verdienen de op één na hoogste beoordeling van Advanced. Onderstaande grafiek toont de uitsplitsing van ESG Commitment Levels:
De grootste en meest diverse groep vermogensbeheerders – 43 bedrijven – krijgt het ESG Commitment Level van Basic. Deze 43 variëren van industriereuzen zoals BlackRock en State Street tot boetieks zoals Colchester Global Investors en Acadian Asset Management. Over het algemeen maken deze bedrijven vorderingen met hun inspanningen op het gebied van duurzaamheid, maar ze gaan nog steeds op in de massa. Sommige bevinden zich nog in de beginfase en hebben in de afgelopen vijf jaar ESG-integratieprogramma's gelanceerd, terwijl andere al veel verder zijn: bijna Advanced, maar nog niet helemaal.
Deze uitsplitsing weerspiegelt het gevarieerde landschap van ESG-integratie in vermogensbeheer wereldwijd. Een paar grote bedrijven bepalen de norm voor op duurzaamheid gericht beleggen, en de meeste zijn nog bezig met een inhaalslag.
Europa is verder dan de concurrentie
Meer dan de helft van de Europese vermogensbeheerders die Morningstar volgt, behaalt ESG Commitment Levels van Leader of Advanced. Het Verenigd Koninkrijk heeft het hoogste percentage firma's dat zich Leader mag ioemen, waaronder Impax, Affirmative Investment Management en Stewart Investors.
De voorsprong van Europa op het gebied van duurzaam beleggen wordt deels bepaald door de voorkeuren van lokale beleggers. Zo heeft het Noorse staatsinvesteringsfonds sinds de jaren '70 duurzaamheidscriteria ontwikkeld binnen zijn beleggingsdoelstellingen, waarmee het een norm stelt die andere grote Noorse vermogensbezitters moeten volgen.
In afgelopen jaren hebben het EU-actieplan voor duurzame financiering, dat tot doel heeft om kapitaal te heroriënteren naar duurzame activiteiten, en de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) de acceptatie van ESG-strategieën door beleggers in heel Europa versneld.
De Verenigde Staten telt ongeveer evenveel bedrijven die Leader zijn als het Verenigd Koninkrijk, waaronder Parnassus, Calvert en Boston Trust Walden. Daarentegen belandt meer dan de helft van de Amerikaanse bedrijven die gevolgd worden in de categorie Basic en krijgen er 12 de kwalificatie Low.
Hoewel duurzame strategieën snel zijn gegroeid in de VS, blijft het tempo achter bij Europa, grotendeels vanwege het politieke en regelgevende klimaat. De Amerikaanse regelgeving was onder de vorige regering van Donald Trump niet bepaald stimulerend. Meer recent heeft toezichthouder Securities and Exchange Commission (SEC) regels voorgesteld die de rapportagevereisten aanscherpen voor beursgenoteerde bedrijven, ESG gelabelde fondsen en alle fondsen die ESG-criteria gebruiken in hun beleggingsproces. Deze publicatieregels moeten een duidelijkere en toegankelijkere omgeving creëren voor ESG-beleggers.
Kleine fondshuizen zijn meest toegewijd
De vermogensbeheerders met de hoogste levels zijn meestal kleine, toegewijde firma's met een hoog percentage van hun vermogen onder beheer in ESG-gerichte fondsen. De Grote Drie, namelijk BlackRock, Vanguard en State Street, zijn hierin beperkt omdat hun vermogen onder beheer grotendeels niet-ESG-indices volgt. BlackRock en State Street krijgen beide een ESG Commitment Level van Basic, terwijl Vanguard een Low krijgt.
Onderstaande afbeelding laat een verband zien tussen de omvang van vermogensbeheerders en hun ESG Commitment Level. Van de hoogst gewaardeerde vermogensbeheerders hebben Impax en Parnassus (beide een Leader rating) een fondsvermogen van respectievelijk $10,5 miljard en $38,0 miljard, waarvan 100% wordt aangehouden in ESG gerichte strategieën.
De grotere vermogensbeheerders bedienen een breder spectrum van beleggers die verschillende behoeften en ESG-voorkeuren hebben, waardoor zij meestal lagere ratings krijgen op het ESG Commitment Level. Onder de 10 grootste managers in onze steekproef bevinden zich zeven bedrijven met een Basic-rating en drie met een Low-rating. Deze beheerders bouwden hun bedrijven op met prijzenswaardige strategieën zoals goedkoop beleggen, technologische innovatie en scherpe aandelenselectie, maar duurzaam beleggen heeft een lagere prioriteit in hun filosofie.
Grote vermogensbeheerders zoals BlackRock, Vanguard en Fidelity Investments hebben nog werk aan de winkel als het gaat om het gebruik van alle functies in de ESG-toolkit. Hun relatief grote marktposities hinderen hen bijvoorbeeld bi het voorstellen of steunen van aandeelhoudersresoluties, terwijl dat juist cruciale instrumenten zijn voor beleggers die duurzame verandering willen stimuleren door actief aandeelhouderschap.