Ratingbureau Fitch heeft dinsdag de kredietrating van de Verenigde Staten van het hoogste niveau afgehaald; deze ging van de felbegeerde AAA naar AA+. De Europese beurzen noteren na dit nieuws op woensdag beduidend lager. De EuroStoxx 50 verloor rond het middaguur 1,39% op 4.334,26 punten, maar daarna volgde het herstel echter snel.
Hoewel het rapport van Fitch het niet in zich heeft om de beurzen blijvend onder druk te zetten, is het wel een reden voor winstnemingen, aldus analist Pierre Veyret van broker ActivTrades. Analist Eugen Keller van Bankhaus Metzler merkte op: "Gezien de extreme waardering van de Amerikaanse aandelenmarkt en de grote zorgeloosheid van beleggers, groeit het gevaar van een enorme terugslag."
Zelfs Commerzbank gelooft niet dat de beslissing het in zich heeft om een blijvende impact op de markten te hebben. Treasuries - Amerikaanse staatsobligaties - zijn onverslaanbaar in termen van liquiditeit en gezien hun denominatie in 's werelds belangrijkste valuta, de Amerikaanse dollar.
De beslissing om de VS te downgraden van AAA naar AA+ leidde tot hevig verzet in het Witte Huis. Perswoordvoerster Karine Jean-Pierre zei dat de stap in tegenspraak was met de "realiteit". Minister van Financiën Janet Yellen noemde de wijziging "willekeurig en gebaseerd op verouderde gegevens". Fitch verwees onder meer naar de hoge schuldenlast in de VS en de zware strijd over de begroting. Dit voorjaar was vooral de wekenlange strijd over de verhoging van het schuldenplafond een negatieve factor.
Met de verhuizing haalt Fitch zijn concurrent S&P bij. Dat bureau verlaagde de Amerikaanse rating in 2011 naar AA+.
Morningstar DBRS handhaaft VS op AAA
Ondertussen bevestigde Morningstar DBRS zijn ongewijzigde AAA-rating voor de VS. De bevestiging weerspiegelt:
1. De ondertekening van de Fiscal Responsibility Act (FRA) van 2023 op 3 juni, waardoor het ministerie van Financiën tijdig aan de verplichtingen van de federale overheid kan voldoen, en
2. De beoordeling dat het resterende kredietrisico van toekomstige onderhandelingen over het schuldplafond zeer laag is.
De AAA-ratings weerspiegelen de aanzienlijke kredietkracht van de Verenigde Staten, inclusief de omvang, diversificatie en veerkracht van de Amerikaanse economie, de kracht van de overheidsinstellingen van het land en de status van reservevaluta van de Amerikaanse dollar. "Toch blijven we volgen hoe politieke polarisatie in de loop van de tijd een negatieve invloed kan hebben op de Amerikaanse kredietfundamentals", aldus Morningstar DBRS.
Waarom zijn kredietbeoordelingen belangrijk?
De kredietratings van landen zijn belangrijk voor beleggers, want overheden worden net als bedrijven beoordeeld op basis van hun kredietwaardigheid. Hoe beter de kredietwaardigheid, hoe goedkoper de leenkosten. De ratings hebben ook een symbolische waarde, aangezien landen met een AAA-kredietrating worden beschouwd als de staatsschuldelite. Gezien de centrale rol van de VS in het wereldwijde financiële systeem, is deze motie van wantrouwen van belang voor de markten.
Hoewel de Amerikaanse regering dit jaar bijna failliet ging, wordt de schuld van het land door obligatiebeleggers als "veiliger" beschouwd dan die van andere landen. Wanneer beleggers een Amerikaanse staatsobligatie kopen, verwachten ze de coupon te ontvangen voor de tijd dat ze investeren en ook dat ze uiteindelijk hun ingelegde hoofdsom terugkrijgen. Staatsobligaties met een hoge rating worden als "risicovrij" beschouwd, omdat het, in tegenstelling tot bedrijven, zeer onwaarschijnlijk is dat overheden in gebreke blijven.
En het rendement dat de VS aan investeerders moet betalen, is sterk gestegen sinds de Federal Reserve begon met haar renteverhogingsprogrammad. Tweejaarsobligaties betalen momenteel 4,85%, een stijging ten opzichte van de ongeveer 3% een jaar geleden, terwijl 10-jarige staatsobligaties iets meer dan 4% betalen, een stijging ten opzichte van 2,75% vorig jaar. Veel vermogensbeheerders houden Amerikaanse staatsobligaties aan om rendementsredenen en als bescherming in tijden van onzekerheid. Want in tijden van crisis worden ze vaak gezien als een ‘veilige haven’.
Door de kredietwaardigheid van het land te verlagen, heeft Fitch de kosten van het aflossen van die schuld verder verhoogd, maar het is iets waar westerse regeringen over de hele linie mee te maken krijgen nu de rentetarieven stijgen. Deze rendementsstijging maakt de activaklasse dus aantrekkelijker.