In de nasleep van de Hamas-aanval op Israël zagen we op de grote internationale aandelenmarkten geen grote uitverkoop ontstaan. De olieprijzen stegen echter en de dollar werd sterker. Beleggers kijken verder dan alleen de korte termijn om te begrijpen wat de gevolgen van een langdurig conflict zouden kunnen zijn.
De strategen van fondshuizen en vermogensbeheerders en ook hun portefeuillebeheerders kijken naar drie scenario's: geopolitieke dynamiek, impact op de olieprijzen en race naar veilige havens.
1. Geopolitieke dynamiek
“De aanval kwam terwijl de gesprekken tussen Saoedi-Arabië en Israël al enige tijd aan de gang waren met deelname van de Verenigde StatenS, met het formele doel om erkenning van Israël door Saoedi-Arabië te bereiken”, zegt Antonio Cesarano, mondiaal hoofdstrateeg bij Intermonte. “In ruil daarvoor probeerde Arabië een grotere garantie te verkrijgen voor de dekking van zijn veiligheidsbehoeften – ook met het oog op de geleidelijke versoepeling van de Amerikaanse betrokkenheid in de regio – evenals toegang tot Israëlische technologieën voor de ontwikkeling van onder meer kernenergie voor civiel gebruik. Dit alles in de context van het plan 'Arab Vision 2030' dat tot doel heeft de afhankelijkheid van olie-inkomsten te verminderen. De aanval van Hamas stelt de potentiële Arabisch-Israëlische overeenkomst in twijfel en zet deze op zijn minst voorlopig op een laag pitje."
De angst van veel waarnemers is dat er een escalatie van het conflict zou kunnen plaatsvinden met de betrokkenheid van andere staten. “De invasie van Zuid-Israël, hoewel een explosie van een langlopend regionaal conflict en een humanitaire crisis, heeft het potentieel om uit te groeien tot een langdurig conflict, dat historisch gezien een tegenslag betekent voor de mondiale aandelenmarkten", zegt Norman Villamin, Group Chief Strategist van Union Bancaire Privée (UBP). Hij gelooft dat “het risico dat de grootste inval in Israël sinds 1973 zal veranderen van een plaatselijke gebeurtenis in een langdurig conflict waarbij een groter aantal landen betrokken is (waaronder Iran) zou een van de grootste zorgen van beleggers moeten zijn."
2. Impact op de olieprijzen
De olieprijs begon weer te stijgen in de nasleep van de Hamas-aanval, vanwege de angst voor de betrokkenheid van andere landen bij het conflict. De prijzen voor ruwe olie daalden vorige week als gevolg van de turbulentie op de financiële markten, de potentiële vertraging van de vraag en de verwachtingen van een mogelijke overeenkomst tussen Israël en Saoedi-Arabië.
“De Hamas-aanval heeft duidelijk een einde gemaakt aan deze ontwikkeling. De steun van Teheran aan Hamas zou kunnen leiden tot een Israëlische aanval op Iran. Bovendien is het onwaarschijnlijk dat we een verdere dooi zullen zien in de betrekkingen tussen de VS en Iran en zal het vermogen van Iran om de olieproductie uit te breiden in twijfel worden getrokken”, legt Nitesh Shah uit, hoofd grondstoffen en macro-economisch onderzoek bij WisdomTree.
3) De race naar veilige havens
De dollarindex, die de waarde van de Amerikaanse dollar meet ten opzichte van een mandje vreemde valuta, steeg op maandag 9 oktober boven de 106 en onderbrak daarmee een driedaagse daling toen investeerders bescherming zochten in veilige havens.
“Dankzij de monetaire verkrapping van de Fed en de veerkracht van de Amerikaanse economie is de dollar dit jaar al met 2,1% gestegen. Als de economie voor het derde achtereenvolgende jaar hoger zou sluiten, zou dit de langste reeks stijgingen sinds 2016 betekenen, met als gevolg druk op energie-importerende landen, met name opkomende landen als India en China”, legt Richard Flax, Chief Investment Officer bij Moneyfarm, uit. die eraan toevoegt dat de dollar, samen met goud en olie, “drie belangrijke indicatoren zijn die de komende weken nauwlettend in de gaten moeten worden gehouden”.
Wat goud betreft, wijst Shah op de solide reputatie van goud als wereldwij erkend imstruent voor afdekking, ook al verdwijnen prijsbewegingen vaak snel. Af en toe blijven de prijsstijgingen echter aanhouden en deze zijn zeer aanzienlijk, zoals tijdens de Jom Kipoeroorlog 50 jaar geleden, toen de goudprijs binnen een jaar na die gebeurtenis met meer dan 47% steeg.
Hoe beleggen portefeuillebeheerders?
De aanval in het Midden-Oosten komt in een tijd van al verhoogde geopolitieke spanningen, met de aanhoudende oorlog tegen Oekraïne en de intense geopolitieke rivaliteit tussen de VS en China. Tegelijkertijd worden de markten geconfronteerd met een periode van matigende mondiale economische groei. Tegen deze achtergrond blijven wij de voorkeur geven aan vastrentende waarden boven aandelen. We zien een beter risico-rendementsprofiel voor vastrentende waarden, en we raden beleggers aan om obligaties van hoge kwaliteit met een looptijd van 5 tot 10 jaar te kopen”, aldus Mark Haefele, Chief Investment Officer bij UBS Global Wealth Management.
Benjamin Melman, Global CIO Asset Management bij Edmond de Rothschild AM, geeft toe dat er op dit moment geen reden is om de positionering op het gebied van asset-allocatie te veranderen, maar voegt eraan toe: “Niemand kan zeggen of de reactie vergelijkbaar zal zijn met die van de het verleden of dat louter de schok van wat er is gebeurd zou kunnen leiden tot een uitbreiding van het conflict. Als gevolg hiervan is het zinvol om een risicopremie op de markten toe te passen.”
Ten slotte is Filippo Diodovich, senior marktstrateeg van IG Italia, van mening dat de volatiliteit de komende dagen zeer hoog zou kunnen blijven en dat “de impact op de markten steeds groter zal worden als andere staten erbij betrokken zouden worden, wat zou leiden tot risicoaversie en tot een risk-off sentiment dat nog lang kan aanhouden. De destabilisatie van het Midden-Oosten zorgt voor een sterke opwaartse druk op de olieprijzen en zet beleggers ertoe aan te kijken naar activa die een veilige haven kunnen vormen, zoals obligaties, dollars, Zwitserse frank, yen en goud."