Au, het deed echt pijn wat er met de koers van aandelen in lithiumdelvers gebeurde, afgelopen jaar. Nou was het voor veel beleggers in grondstoffen geen feestje op de beurs in 2023. Want anders dan analisten vooraf verwachtten, was de vraag naar heel veel grondstoffen vorig jaar helemaal niet groter dan het aanbod – van de voorspelde supercyclus bleek geen sprake.
De prijs van gas daalde in 2023 bijvoorbeeld meer dan 50%. Daarbij vergeleken stelde de prijsontwikkeling van olie weinig voor (zo'n -8% voor WTI- én Brent-olie). Maar wat er met de lithiumprijs gebeurde, was het meest dramatische dat plaatsvond op de grondstoffenmarkt. De zogeheten spotprijs voor lithium (dus wat je als koper nu betaalt bij directe levering) kelderde afgelopen jaar met meer dan 80%,
En dit jaar is de situatie tot nog toe niet verbeterd voor ‘het nieuwe goud’ of ‘de witte benzine’, zoals lithium ook wel liefkozend wordt genoemd. Neem de koers van het aandeel Albemarle (ALB), de grootste lithiumproducent ter wereld. Die zette na een korte opleving afgelopen december weer een daling in tot omstreeks $108 en nu noteert het rond de $137. Ter vergelijking: in september 2022 was dat nog meer dan $300.
Bijziende beleggers
Analist Seth Goldstein, die voor Morningstar lithiumdelvers als Albemarle en SQM (de op een na grootste producent) volgt, verzucht in zijn analyses al een tijdje dat beleggers ontzettend bijziend zijn als het over de lithiummarkt aankomt. In zijn ogen moeten ze meer de lange termijn voor ogen houden: hij voorzag eind vorig jaar dat de vraag wereldwijd met twintig procent per jaar zou toenemen. Daardoor zou er al snel geen sprake meer zijn van overaanbod op de lithiummarkt en zou de prijs weer stijgen.
Ook het Internationale Energie Agentschap, het IEA, gaat er van uit dat de vraag naar lithium op de lange termijn sterk zal toenemen. Uitgaand van het scenario waarin de uitstoot van CO2 in 2050 wereldwijd tot nul moet zijn gereduceerd, zal de lithiumprijs dat jaar met een astronomische 670% gestegen zijn, vergeleken met nu, aldus het IEA.
Maar vooralsnog valt er nog geen vooruitgang te bespeuren en blijft het tobben met de lithiumprijs. Je leest her en der ook al een tijdje dat de vraag naar het lichte metaal kleiner zou zijn geworden, omdat minder mensen een elektrische auto kopen. En als het aantal verkochte elektrische auto’s (EV’s) minder hard groeit dan eerder geraamd, raakt dat lithiumproducenten natuurlijk.
Lithium is immers een essentieel, onmisbaar onderdeel van de oplaadbare batterijen waarop de Tesla’s van deze wereld draaien. Dat wil zeggen: tot nog toe. Het zou namelijk kunnen dat in de nabije toekomst oplaadbare batterijen worden ontwikkeld waar geen lithium meer voor nodig is. De techniek voor autobatterijen is immers nog vol in beweging. Eind vorig jaar bijvoorbeeld meldde de Zweedse batterijfabrikant Northvolt een batterij te hebben ontwikkeld die in plaats van de schaarse grondstoffen lithium, kobalt of nikkel op natrium (oftewel zout) werkt.
Volgens analist Goldstein is er echter geen sprake van dat de verkoop van EV’s wereldwijd daalt; die is afgelopen jaar juist met een kwart gestegen, schrijft hij in zijn nieuwste rapport over de lithiummarkt. En hij blijft erbij dat de verkoop dit jaar met 20% zal toenemen.
Overaanbod slinkt
Volgens de analist slinkt de lithiumberg waar lithiumdelvers afgelopen tijd tegenaan keken – het overaanbod, dat ervoor zorgde dat de prijs van het alkalimetaal daalde. Verschillende partijen hebben hun exploratieplannen op de pauzestand gezet en verlagen hun lithiumproductie. Zo schroeft marktleider Albemarle zijn investeringen voor dit jaar flink terug, zo maakte het bekend bij de jaarcijfers. Dat leidt alleen al voor dit jaar tot een met 100.000 metrische ton verlaagde lithiumproductie bij ’s werelds grootste delver.
Albemarle verkiest kasstroom generatie en operationeel resultaat boven volumegroei in de huidige markt van lage lithiumprijzen. Daarmee komen vraag en aanbod uiteindelijk weer meer in balans, aldus Goldstein. Hij verwacht vanaf dit jaar tot en met 2030 een gemiddelde lithiumprijs van $25,000 per ton.
De Morningstar-analist voorziet dat eind dit jaar al sprake zal zijn van een te klein aanbod en dat de lithiumprijs dan weer zal gaan stijgen. In zijn optimistische blik vindt hij alle zeven lithiumbedrijven die hij volgt ondergewaardeerd.
Analisten zijn het oneens
Over hoe de situatie op de lithiummarkt er nu voorstaat, verschillen analisten om te beginnen sterk van mening. Zo denkt een groot deel van hen dat de lithiumprijs dit jaar verder zal dalen, onder invloed van ondermeer een afnemende groei in verkoop van elektrische auto’s.
Dat laatste zou het gevolg zijn van de kwakkelende Chinese economie (waardoor Chinese consumenten ze minder aanschaffen) en van het gebrek aan betaalbare EV-modellen in Europa en de VS. Voortbordurend op afgelopen jaar verwachten veel analisten dat er ook dit en volgend jaar sprake zal zijn van een te groot aanbod van lithium.
Steeds meer laadstations in de VS
Analist Goldstein is zoals gezegd positiever gestemd over de verkoop van elektrische voertuigen. Zo denkt hij dat er dit jaar juist meer EV’s verkocht gaan worden, onder meer doordat de prijs van Chinese modellen lager uitvalt. Voor de VS en Europa voorziet hij hetzelfde, maar om een andere reden: doordat er steeds meer oplaadstations komen, krijgen burgers daar steeds minder koudwatervrees om zich ook aan de elektrische auto te wagen. En zo gaat het vliegwiel draaien, meent Goldstein: omdat er meer elektrische auto’s verkocht worden en hun functionaliteit steeds beter wordt, krijgen die een steeds betere prijs-kwaliteitverhouding, waardoor nóg meer mensen ze zullen gaan kopen.
Overigens verschilt het binnen de Verenigde Staten wel sterk per staat hoeveel elektrische auto’s er rondrijden. Tot nog toe staan 70% van alle publieke oplaadstations in de kuststaten. Logischerwijs zijn daar ook de meeste EV’s. Het aantal oplaadstations zal voorlopig nog wel onevenredig verdeeld blijven in de VS, verwacht Goldstein, en dus ook de mate waarin Amerikanen overstappen op elektrische voertuigen.
Meer lezen? In het tweede deel van deze miniserie over beleggen in lithium, dat komende week verschijnt, gaan we specifieker in op de individuele lithiumbedrijven. Dan leest u waarom Morningstar-analist Seth Goldstein nu het meest gelooft in de aandelen Albemarle en Lithium Argentina.
